Pożegnanie płk. Edmunda Brzozowskiego, weterana walk o Tobruk

Mszą św. w katedrze polowej Wojska Polskiego rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe śp. płk. Edmunda Brzozowskiego, weterana walk o Tobruk, uczestnika kampanii włoskiej i wieloletniego przewodniczącego organizacji kombatanckich, zrzeszających byłych żołnierzy 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Eucharystii przewodniczył ks. ppor. Daniel Piejko, wikariusz katedry polowej. Po Mszy św. trumna została złożona w kwaterze żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Przed rozpoczęciem Mszy św. okryta biało czerwoną flagą trumna została udekorowana wstęgą Orderu Wojennego Virtuti Militari. Przy trumnie stanął posterunek żołnierzy Batalionu Reprezentacyjnego oraz członków grupy rekonstrukcyjnej w umundurowaniu żołnierzy II Korpusu Polskiego.

W homilii ks. ppor. Daniel Piejko przypomniał, że pokolenie płk. Edmunda Brzozowskiego poniosło w czasie II wojny światowej ofiarę, dzięki której dziś możemy żyć w niepodległej i wolnej Polsce. Przywołał fragmenty wspomnień płk. Brzozowskiego z frontu włoskiego. – Dzisiejsza uroczystość pogrzebowa wyrywa się schematom ceremonii żałobnych. Oto patrzymy na trumnę, w której spoczywa szlachetne ziarno, które Bóg zasiał w chwili, kiedy powołał do istnienia pana płk. Edmunda. Stajemy wobec historii życia spełnionego i pełnego pasji, życia, które nie tylko mogłoby, ale wręcz z definicji jest przykładem godnym do naśladowania – powiedział.

Kapelan zachęcił do modlitwy w intencji zmarłego. – Nie mogą nam dziś z oczu płynąć łzy smutku, ale raczej łzy wzruszenia złączonego z podziwem oraz wdzięcznością, łzy tęsknoty przepełnionej chrześcijańską nadzieją na ponowne spotkanie w Królestwie Bożym. Prośmy dziś w naszej modlitwie o radość Nieba dla wiernego żołnierza i bohatera, aby za wierną służbę Ojczyźnie ziemskiej mógł już bez końca radować się chwałą Ojczyzny niebieskiej – powiedział.

Eucharystię koncelebrował ks. Andrzej Targosz. We Mszy św. uczestniczyła rodzina zmarłego, kombatanci, młodzież ze szkół noszących imiona jednostek II Korpusu Polskiego m. in. 3. Dywizji Strzelców Karpackich. W uroczystości pogrzebowej wziął także udział Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Minister Kasprzyk przypomniał, że płk. Brzozowski jest niemal równolatkiem Niepodległej Polski, odrodzonej po 123 latach zaborów w 1918 r. – Wzrastał w atmosferze umiłowania niepodległości, szacunku dla niepodległości i wolnego państwa. Wzrastał w legendzie powstańców listopadowych i styczniowych oraz tych, którzy wytyczali granice Rzeczpospolitej i tak ukształtowany walczył później o wolną Polskę – powiedział.

Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przywołał drogę życia i szlak bojowy płk. Brzozowskiego. Podkreślił, że zmarły „wolną i niepodległą Polskę zawsze miał w sercu”. Minister Kasprzyk wyraził wdzięczność za ofiarną pracę na rzecz wychowania młodzieży i przekazywania tradycji środowiska Karpatczyków kolejnym pokoleniom. – Do końca odbieraliśmy od Pana Pułkownika lekcję, jak kochać i szanować niepodległość. Za te spotkania, za rozmowy, za przekazywane nam wartości bardzo dziękujemy – powiedział.

Po Mszy św. trumna z ciałem płk. Brzozowskiego została złożona w kwaterze żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Edmund Brzozowski urodził się 5 stycznia 1919 r. w Jekaterynosławiu. W 1939 r. ukończył Szkołę Handlową ks. Pijarów w Lidzie. Od czerwca 1939 r. odbywał 4-miesięczne przeszkolenie na obozie junackim w okolicach Nakła, gdzie budował stanowiska obronne. Tam też zastał go wybuch II wojny światowej. W czasie działań wojennych udało mu się pieszo powrócić w rodzinne strony, do miejscowości Oszmiana na Nowogródczyźnie, okupowanej przez wojska sowieckie.

W pierwszych dniach stycznia 1940 r. został aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu brzeskim, a następnie przewieziony do Homla. Po 6 miesiącach śledztwa został skazany jako „niebezpieczny element” na 5 lat obozu pracy. Karę odbywał w obozach w Republice Komi, pracując przy budowie kolei żelaznej. Na mocy porozumienia Sikorski-Majski został zwolniony z obozu i 14 września 1941 r. w miejscowości Tockoje ochotniczo wstąpił w szeregi tworzącej się na terenie ZSRR Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa. Po wcieleniu do 3. Dywizji Strzelców Karpackich, 7 grudnia 1942 r. został skierowany do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Qaiarze w Iraku. Po ukończeniu szkolenia w marcu 1943 r. został awansowany na starszego strzelca podchorążego. W grudniu 1943 r. został wraz z jednostką przeniesiony na teren Włoch, gdzie do grudnia 1944 r. brał udział w ciężkich walkach z Niemcami w całej kampanii włoskiej. Walczył m.in. pod Castel de Sangro, pod Monte Cassino, na Linii Gustawa, na Linii Gotów, w Północnych Apeninach, nad rzeką Senio. W dniu 9 stycznia 1945 r. został oddelegowany do Dywizyjnego Centrum Wyszkolenia, gdzie pełnił obowiązki dowódcy plutonu, a następnie dowódcy kompanii. Z dniem 1 stycznia 1946 r. został mianowany na stopień porucznika. Zdemobilizowany w dniu 25 października 1948 r., pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie działał w organizacjach polonijnych i kombatanckich. Przez 17 lat był członkiem Zarządu Głównego Związku Karpatczyków 3 DSK w Londynie.

W 2006 r. powrócił na stałe do Polski i aktywnie zaangażował się w działalność społeczną i kombatancką w Stowarzyszeniu Byłych Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie „Karpatczycy” (od 2009 r. był jego przewodniczącym). Był m.in. gospodarzem Międzynarodowego Zjazdu Karpatczyków zorganizowanego w 2012 r. Aktywnie wspierał też inicjatywę powołania do życia Stowarzyszenia Żołnierzy i Przyjaciół Wojsk Górskich „Karpatczycy”, zawiązanego dla podtrzymywania i promowania idei karpackich oraz propagowania historii tradycji polskich jednostek górskich. Na zjeździe założycielskim w 2013 r. w Kłodzku płk Edmund Brzozowski został wybrany Prezesem Honorowym Stowarzyszenia.

W miarę możliwości zdrowotnych brał czynny udział w uroczystościach patriotycznych, organizowanych w kraju i za granicą, podczas których z dumą reprezentował kombatantów – byłych żołnierzy 3. Dywizji Strzelców Karpackich.

Chętnie też dzielił się z młodym pokoleniem Polaków swoimi przeżyciami z okresu walk o niepodległość, wspierając inicjatywy inspirujące „spotkania pokoleń”. Uczestniczył w działalności Stowarzyszenia Klubu Przyjaciół Szkół i Organizacji Monte Cassino, brał udział w Sejmikach Szkół Karpackich czy spotkaniach z młodzieżą w ramach projektu „żywa lekcja historii” w Garwolinie.

Uhonorowany Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Monte Cassino oraz wieloma innymi odznaczeniami polskimi i brytyjskimi.