Duszpasterstwa specjalistyczne

Duszpasterstwa specjalistyczne skierowane są do poszczególnych grup wiernych, oferując im posługę i formację uwzględniającą ich specyfikę, potrzeby, oczekiwania i potencjał. Kilkadziesiąt specjalistycznych duszpasterstw ma ogólnopolskie struktury z koordynującym ich prace krajowym duszpasterzem na czele. Duszpasterstwa krajowe mają odpowiedniki w diecezjach, często również w parafiach. Działaniem duszpasterstw specjalistycznych objęte są miliony wiernych. Publikujemy fragment raportu przygotowanego z okazji 25 – lecia Katolickiej Agencji Informacyjnej. Raport dotyczy głównych kierunków działalności Kościoła katolickiego w Polsce.

Niektóre specjalistyczne duszpasterstwa objęte są szczególną troską KEP, przy której funkcjonują rady (np. ds. Rodziny, Duszpasterstwa Młodzieży, Duszpasterstwa Kobiet, Apostolstwa Świeckich, Środków Społecznego Przekazu) czy zespoły (np. ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia, Apostolstwa Trzeźwości i Osób Uzależnionych).

Specjalistyczne duszpasterstwa mają ogólnopolskie struktury z koordynującym ich prace krajowym duszpasterzem na czele. Poszczególne duszpasterstwa krajowe mają odpowiedniki we wszystkich diecezjach, często również w parafiach. Ojcowie, matki, mężczyźni, kobiety, uczniowie, studenci, lekarze, chorzy, ludzie morza, rzemieślnicy, harcerze, pielgrzymi, ministranci, organiści, przedstawiciele różnych grup zawodowych, zaangażowań i pasji, znajdą dla siebie duszpasterską ofertę. Są duszpasterstwa dla rodzin, ale także dla małżeństw w kryzysie, związków niesakramentalnych czy osób samotnych. Ważnym aspektem działalności duszpasterstw jest integracja i formacja, dzięki czemu często są one atrakcyjne również dla osób mniej zaangażowanych w życie Kościoła i mają potencjał ewangelizacyjny.

Poza duszpasterstwami mającymi koordynatorów ogólnopolskich powstaje też wiele oddolnych, jeszcze nieskategoryzowanych inicjatyw i wspólnot, np. biblijnych, ekumenicznych, charytatywnych, ekologicznych, artystycznych czy rzemieślniczych, są osoby posługujące wykluczonym (w kryzysie bezdomności, uzależnionym od narkotyków czy zajmującym się prostytucją), a także ludziom show-biznesu czy przedsiębiorcom. Opisanie wszystkich rodzajów, form i całej działalności poszczególnych duszpasterstw wymagałoby z pewnością powstania potężnej monografii. Poniżej dla ogólnego wyobrażenia zaprezentowany został niewielki wybór ważnych duszpasterstw.

Duszpasterstwo służby zdrowia

Duszpasterze służby zdrowia sprawują opiekę nad lekarzami, pielęgniarkami i położnymi, a także kapelanami szpitali, zakładów opieki zdrowotnej i domów pomocy społecznej. Poza sakramentami czy formacją duszpasterstwo stara się również wychodzić naprzeciw delikatnym kwestiom etycznym, związanym z medycyną. Krajowe duszpasterstwo organizuje coroczne rekolekcje na Jasnej Górze i Ogólnopolską Pielgrzymkę Służby Zdrowia (w wydarzeniu bierze udział kilka tysięcy osób związanych ze służbą zdrowia).

W ramach formacji intelektualnej organizowane są np. sesje naukowe. Każda diecezja ma swojego duszpasterza, który koordynuje duszpasterstwo na jej terenie, organizuje rekolekcje, pielgrzymki i inne spotkania. Istnieją katolickie stowarzyszenia lekarzy, pielęgniarek i położnych czy farmaceutów i psychologów, które w swoich regionach również aktywnie działają, organizując comiesięczne spotkania, popularyzując katolicką moralność i etykę oraz pomagając w formowaniu sumień, a także promując klauzulę sumienia.

Osobne rekolekcje organizowane są również dla kapelanów. Zjazdy diecezjalnych duszpasterzy mają charakter szkoleniowo-formacyjny, ostatni w lutym 2018 r. poświęcony był m.in. problemom pacjentów geriatrycznych oraz sfałszowanym lekom.

Kościół ani instytucje państwowe nie mają dokładnej wiedzy co do liczby kapelanów szpitalnych. Wiadomo, że większość z ok. 600 szpitali kapelana zatrudnia, jednak rzadko na pełny etat.

Przewodniczącym Zespołu KEP ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia i Chorych jest bp Romuald Kamiński, a krajowym duszpasterzem służby zdrowia ks. Arkadiusz Zawistowski.

Apostolstwo Chorych

Jest to wspólnota osób włączających swoje cierpienia w proces zbawiania świata. Obecnie wszystkich członków jest 2300, a krajowym duszpasterzem (z nadania przewodniczącego KEP) jest ks. Wojciech Bartoszek. Prowadzona jest strona internetowa (Apchor.pl), a także wydawany od 1930 r. miesięcznik „Apostolstwo Chorych”, obecnie w nakładzie 33 tys. egz., rozprowadzany wśród chorych w Polsce oraz poza granicami kraju. Sekretariat Apostolstwa prowadzi również korespondencję z chorymi, organizuje m.in. pielgrzymki, rekolekcje, Dni Chorego.

Duszpasterstwo Trzeźwości

Zespół KEP ds. Apostolstwa Trzeźwości i Osób Uzależnionych koordynuje pracę diecezjalnych duszpasterzy trzeźwości. W niektórych diecezjach wyznaczono kilku kapłanów – ogółem jest 48 księży i jedna osoba świecka, którzy odpowiedzialni są za trzeźwościową pracę duszpasterską w diecezjach. Podejmują inicjatywy na poziomie diecezji, współpracują z dekanalnymi duszpasterzami trzeźwości, pomagają osobom uzależnionym i ich rodzinom. Trzeźwościowa troska skierowana jest również do osób zakonnych: z zespołem KEP stale współpracują zakonni referenci trzeźwości – zakonnicy i siostry zakonne wyznaczeni przez przełożonych do pracy trzeźwościowej w swoich wspólnotach. Razem jest ich 42, w tym: 10 kapłanów, jeden brat zakonny i 31 sióstr zakonnych.

Zespół współpracuje z instytucjami państwowymi i samorządowymi, uczelniami wyższymi, a także z ruchami, organizacjami pozarządowymi oraz wspólnotami o charakterze abstynenckim i trzeźwościowym, które zapraszane są do udziału w ogólnopolskich inicjatywach zespołu, z którym stale współpracuje 50 przedstawicieli różnych organizacji i ruchów. We współpracę z zespołem zaangażowane są także media oraz oczywiście ośrodki pomocy uzależnionym i ich rodzinom czy specjaliści zajmujący się problemami uzależnień.

Kościół w Polsce – raport na 25-lecie KAI

Praca zespołu skupiona jest na dwóch głównych działaniach: promocji abstynencji i trzeźwości oraz wspieraniu działań na rzecz osób zniewolonych różnymi nałogami. Trzeźwość rozumiana jest szeroko, jako wolność od wszystkich uzależnień (alkohol, narkotyki, dopalacze, ale również Internet, hazard, pornografia i inne).

Najważniejsze coroczne inicjatywy to: Tydzień Modlitw o Trzeźwość Narodu (rozpoczyna się w niedzielę poprzedzającą Środę Popielcową, na tę okazję przygotowywane są propozycje modlitw czy homilii dla parafii i wspólnot), Ogólnopolska Pielgrzymka na Jasną Górę w intencji trzeźwości Narodu (w trzecią sobotę i niedzielę czerwca; ponad tysiąc pielgrzymów poza modlitwą może wysłuchać stosownych wykładów, świadectw, dzielić się doświadczeniami), Sierpień miesiącem abstynencji (poza przygotowanym apelem motywującym do podjęcia wyrzeczenia prowadzona jest kampania w mediach, a także inicjatywy trzeźwościowe, takie jak pielgrzymki, rekolekcje, czuwania, biesiady, promocja wesel bez alkoholu), Wiosenna i Jesienna Sesja Apostolstwa Trzeźwości (dwudniowe spotkania z referatami naukowymi, duszpasterskimi czy świadectwami), Vademecum Apostolstwa Trzeźwości „Apostoł Trzeźwości” (ponad 200-stronicowe, kolorowe pismo rozsyłane do diecezji i parafii). Zespół prowadzi Kalendarium Apostolstwa Trzeźwości i Osób Uzależnionych, do którego rocznie zgłaszanych jest ok. 100 wydarzeń.

Obecnie jedna z najważniejszych inicjatyw koordynowana przez zespół to Narodowy Program Trzeźwości. Po jego proklamacji 13 lutego 2018 r. rozpoczęto kampanię zapoznania jak największej liczby Polaków z jego treścią. Wydano i bezpłatnie rozdano ok. 20 tys. książek. Spotkanie ponad 60 liderów ruchów i stowarzyszeń w sprawie realizacji zadań Narodowego Programu Trzeźwości odbyło się 7 listopada 2018 r. w Warszawie. Program cieszy się zainteresowaniem wielu samorządów i organizacji.

Niewidomi

Krajowym duszpasterzem niewidomych jest ks. dr Andrzej Gałka, posługujący przy kościele św. Marcina w Warszawie. W całym kraju niewidomym posługuje 42 księży. Duszpasterstwo integruje i prowadzi różne działania na rzecz osób z dysfunkcją wzroku z całej Polski, koordynuje również pracę w diecezjach. Dla niewidomych organizowane są Msze św. i spotkania formacyjne. Prowadzona jest Biblioteka Książki Mówionej, chętnym dostarczane są w wybrane książki. Krajowe duszpasterstwo organizuje na przełomie kwietnia i maja rekolekcje w Laskach dla osób niewidomych i ich przewodników (przyjeżdża ok. 60–70 osób), wakacyjny turnus formacyjno-wypoczynkowy (do 90 osób), co dwa lata Ogólnopolską Pielgrzymkę Niewidomych do różnych sanktuariów w Polsce (na tegorocznej w Lublinie było 1260 osób), również co dwa lata pielgrzymkę zagraniczną (w tym roku Portugalia – Fatima – Santiago de Compostela, udział wzięły 52 osoby), w Wielkim Poście i Adwencie rekolekcje dla osób głuchoniewidomych (ok. 30–40 osób), a także rekolekcje dla księży duszpasterzy osób niewidomych.

Honorowi dawcy krwi

Krajowym duszpasterzem honorowych dawców krwi jest ks. Zenon Surma CMF, prawie każda diecezja ma kapłana odpowiedzialnego za takie duszpasterstwo. Nie buduje się struktur, duszpasterstwo oparte jest na oddolnym zaangażowaniu w honorowe krwiodawstwo licznych wspólnot kościelnych. Trudno w liczbach oszacować liczbę wiernych zaangażowanych w duszpasterstwo honorowych dawców krwi.

Co roku na terenie każdej diecezji odbywa się od kilkunastu do kilkudziesięciu akcji honorowego oddawania krwi, które organizowane są przez parafie, sanktuaria, klasztory, seminaria duchowne i uczelnie katolickie. Takie akcje są propagowane w wielu parafiach, w katolickich środkach społecznego przekazu, księża w homiliach zachęcają do honorowego krwiodawstwa. Parafialnych i zakonnych klubów honorowych dawców krwi jest w Polsce kilkadziesiąt. Duchowni, siostry i bracia zakonni, a także alumni licznie odpowiadają na apele o oddawanie krwi dla osób oczekujących na operacje czy ofiar wypadków i katastrof.

Krajowy duszpasterz od 22 lat organizuje Ogólnopolską Pielgrzymkę Honorowych Dawców Krwi na Jasną Górę, która odbywa się co roku w ostatnią sobotę maja, a także Ogólnopolskie Spotkania Opłatkowe. Podczas tych dwóch wydarzeń o charakterze modlitewnym ich uczestnicy oddają honorowo krew w autokarach ambulansach. Ponadto co roku we wrześniu obywa się pielgrzymka krwiodawców do sanktuarium w Licheniu, a w lipcu do sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Łagiewnikach. Wielu krwiodawców podkreśla, że motywację do bezinteresownego dzielenia się darem swojej krwi czerpie z wiary.

Duszpasterstwo Ludzi Pracy

Celem Duszpasterstwa Ludzi Pracy jest wzmocnienie moralne i rozwój duchowy ludzi pracujących, pobudzenie ich do aktywności w życiu zawodowym i społecznym, a także wspieranie bezrobotnych. Popularyzowane są także katolicka nauka społeczna i wartości historyczno-patriotyczne. Pierwsze takie duszpasterstwa powstały w 1973 r. Już w 1980 r. przy KEP powołano Komisję ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy. Księża wspierali strajkujących robotników, na terenie zakładów odprawiali Msze i spowiadali. Razem z przedstawicielami Solidarności przypominali, że najważniejszy jest człowiek, upominali się o godność pracowników i ich prawa. Za swą postawę wielu kapłanów było represjonowanych. W 1983 r. bł. ks. Jerzy Popiełuszko pierwszy raz zorganizował Pielgrzymkę Ludzi Pracy na Jasną Górę. Tegoroczna pielgrzymka, pod hasłem „My chcemy Boga”, zgromadziła ponad 20 tys. pątników. Oprócz corocznej pielgrzymki co tego najważniejszego polskiego sanktuarium organizowane są również (najczęściej lokalnie) do innych miejsc kultu.

Delegatem KEP ds. duszpasterstwa ludzi pracy jest abp Józef Kupny.

Kościół zawsze otaczał troską ludzi pracy. W Polsce, szczególnie po roku 1989, zaczęto organizować specjalne duszpasterstwa dla poszczególnych grup zawodowych. Duszpasterzy mają m.in. bankowcy, pszczelarze, leśnicy, myśliwi, elektrycy, nauczyciele, radcy prawni, pszczelarze, pracownicy wodociągów i kanalizacji, strażnicy miejscy i celnicy, rzemieślnicy czy samorządowcy. Powstają również stowarzyszenia zaangażowanych katolików (np. prawników, wychowawców, energetyków, wydawców).

Duszpasterstwo rolników

Komisja Duszpasterstwa Rolników przy KEP powstała w roku 1982, korzystając ze struktur Solidarności Rolników Indywidualnych. Od 1992 r. kontynuacją tej struktury jest Krajowe Duszpasterstwo Rolników. Delegatem KEP ds. duszpasterstwa rolników jest bp Edward Białogłowski. W 1982 r. rozpoczęły się też połączone z dożynkami Ogólnopolskie Pielgrzymki Rolników na Jasną Górę. W tegorocznej pielgrzymce, z udziałem Prezydenta RP, udział wzięło ok. 60 tys. osób. Od 1992 r. wydawany jest Kalendarz Rolników, dostępna jest także strona internetowa KalendarzRolników.pl. Duszpasterstwo posiada również swoje wydawnictwo z szeroką ofertą dla duszpasterzy i rodzin.

Celem duszpasterstwa rolników jest przede wszystkim pogłębianie życia religijnego rolników, odrodzenie moralne wsi, podkreślenie godności i wartości pracy rolnika oraz zaangażowanie rolników w życie Kościoła i państwa. Oprócz organizowania rekolekcji, dni skupienia czy innych propozycji dla formacji religijnej, ważną działalnością jest ta poświęcona integracji społeczności oraz jej formacji intelektualnej, a także propozycje kulturalne. Ciekawą, szeroką ofertą edukacyjną (od kwestii związanych z rolnictwem, przez prawo, bankowość i informatykę, po języki obce, filozofię i teologię) stanowią rozwijające się od 1989 r. pod różnymi nazwami w różnych diecezjach uniwersytety ludowe (np. Prymasowski Uniwersytet Ludowy w Strzelnie dla archidiecezji gnieźnieńskiej, Społeczny Kościelny Uniwersytet Ludowy w diecezji łomżyńskiej czy Katolickie Wszechnice Ludowe w archidiecezji lubelskiej).

Parlamentarzyści

Duszpasterzem parlamentarzystów jest ks. Piotr Burgoński. Z jego posługi korzysta ok. 150 osób. Kapelan parlamentarzystów odprawia Msze w kaplicy sejmowej, w których uczestniczą posłowie, senatorowie i pracownicy kancelarii (czytają czytania, prowadzą śpiew). Kaplica jest cały czas otwarta, politycy często odwiedzają ją na chwilę modlitwy przed rozpoczęciem obrad.

W kaplicy wystawiany jest do adoracji Najświętszy Sakrament, kapelan posługuje także spowiedzią. Kapelan organizuje różne konferencje i sympozja tematyczne, np. „Polityka w nauczaniu Jana Pawła II”, a także 2 lutego coroczną Pielgrzymkę Parlamentarzystów na Jasną Górę oraz rekolekcje adwentowe i wielkopostne.

Więziennictwo

Przy Centralnym Zarządzie Służby Więziennej funkcjonuje ekumeniczna Rada Duszpasterstwa Więziennego. Stronę katolicką reprezentuje w niej naczelny kapelan więziennictwa, którym od 2016 r. jest ks. Adam Jabłoński.

Celem działania duszpasterstwa więziennego jest posługa religijna w aresztach śledczych, zakładach karnych i oddziałach zewnętrznych. Osadzeni wspierani są w odkrywaniu potrzeby świadomego kształtowania postawy religijnej. Duszpasterz działa w ścisłej współpracy z działem penitencjarnym danej jednostki. Jego posługa polega na sprawowaniu sakramentów, ale również spotkaniach i rozmowach indywidualnych kapelanów i świeckich wolontariuszy z osadzonymi, kontaktach z ich rodzinami oraz różnych formach zajęć kulturalnych i dydaktycznych. Pod koniec 2017 r. w Służbie Więziennej było zatrudnionych 190 kapelanów, z czego 29 było na pełnych etatach, a pozostali na części etatu.

W 1992 r. powstało Bractwo Więzienne, którego członkowie wspierają kapelanów, ewangelizując, organizując dla osadzonych spotkania biblijne i modlitewne, przygotowując chętnych do przyjęcia sakramentów, prowadząc radiowęzeł więzienny, wyświetlając ewangelizacyjne filmy czy wydając wewnętrzne pisma, prowadząc indywidualne rozmowy z więźniami, wysyłając im paczki oraz pomagając w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych. Bractwo zrzesza ok. 700 członków, z czego ok. 300 regularnie, aktywnie udziela się, docierając do 55 jednostek penitencjarnych w Polsce.

Policjanci

Gdy po odzyskaniu przez Polskę niepodległości kształtowała się Policja Państwowa, od razu staraniem pierwszego głównego komendanta Władysława Henszela pojawili się kapelani. W czasach PRL zastąpiła ich posługę indoktrynacja ateistyczna. Sytuacja zmieniła się znów po upadku komunizmu, gdy Milicję Obywatelską rozwiązano i w 1990 r. powołano policję. W relacji narodu z tą formacją bardzo pomógł Kościół katolicki. Na przykład staraniem ks. Henryka Jankowskiego jeszcze w 1989 r. w gdańskim kościele św. Brygidy miało miejsce nabożeństwo pojednania milicji i społeczeństwa, podczas którego zastępca komendanta IV Komisariatu MO w Gdańsku-Oliwie przepraszał polskie społeczeństwo „za wyrządzone krzywdy”, prosząc o wybaczenie i ślubując służbę narodowi i społeczeństwu.

W 1991 r. Konferencja Episkopatu Polski powołała krajowego duszpasterza policji, którym został ks. bp Marian Duś. Jego zadaniem było zorganizowanie i koordynacja całego duszpasterstwa. Kapelani organizują uroczystości religijne (szczególnie z okazji świąt policyjnych), współpracują z psychologami policyjnymi w sytuacjach kryzysowych, odwiedzają policjantów chorych i emerytowanych, starają się przede wszystkim nieść duchowe wsparcie ludziom, rodzinom, którzy na co dzień stykają się z zagrożeniem życia i zdrowia. Co roku organizowane są Ogólnopolskie Seminaria Duszpasterstwa Policyjnego, które pozwalają na wymianę doświadczeń oraz lepsze poznanie problemów, z jakimi spotykają się policjanci. Organizowane są rekolekcje i pielgrzymki (np. coroczna na Jasną Górę). Delegatem KEP ds. duszpasterstwa policji jest bp Józef Guzdek.

Kierowcy

Krajowe Duszpasterstwo Kierowców otacza opieką modlitewną kierowców i wszystkich poruszających się po drogach oraz (często we współpracy z policją) prowadzi ogólnopolskie akcje mające na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach, takie jak: Ogólnopolska Niedziela Modlitw za Kierowców (ostatnia niedziela kwietnia); modlitwy i apele do kierowców połączone z różnymi akcjami, plakatami, filmami; Ogólnopolska Pielgrzymka Kierowców na Jasną Górę (druga sobota maja); Tydzień św. Krzysztofa (w lipcu); 25 lipca – dzień św. Krzysztofa, patrona kierowców – ogłaszany jest Dniem Bezpiecznego Kierowcy; Światowy Dzień Pamięci o Ofiarach Wypadków Drogowych (trzecia niedziela listopada).

Wszystkie te akcje są co roku ogłaszane, a materiały duszpasterskie rozsyłane są do wszystkich kurii biskupich i mediów. W wielu miejscach też krajowe duszpasterstwo z pomocą miejscowych duszpasterzy przygotowało kapliczki ze św. Krzysztofem – patronem kierowców i podróżnych.

Migranci

Duszpasterską opieką objęte są również większe grupy żyjących na terenie Polski osób innych narodowości. Migrantami z ramienia Episkopatu zajmuje się bp Krzysztof Zadarko, przewodniczący Rady KEP ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek, która przekazuje i realizuje wskazania Stolicy Apostolskiej odnoszące się do duszpasterstwa migrantów i podróżnych, a także wspiera i koordynuje wszelkie inicjatywy promujące pomoc migrantom.

Jubileusz 25-lecia Katolickiej Agencji Informacyjnej za nami

Oprócz posługi duszpasterskiej (sakramenty, liturgia w językach narodowych, katecheza) migrantom pomaga się pokonywać wszelkie przeszkody, na które napotykają się w Polsce (od nauki języka polskiego przez pomoc w rozwiązywaniu kwestii prawnych czy szukaniu pracy po walkę z uprzedzeniami w społeczeństwie).

W pomoc osobom, które z różnych względów postanowiły żyć w Polsce, już od lat 80. XX w. angażują się werbiści. Obecnie w Warszawie prowadzą duszpasterstwo Wietnamczyków i Chińczyków w ramach Centrum Migranta Fu Shenfu. W Wólce Kosowskiej k. Warszawy mieszka wielu Wietnamczyków, powstała kaplica pw. Ducha Świętego, w której w soboty ok. 120 osób uczestniczy w Mszy i katechezie.

Sportowcy

Delegatem KEP ds. duszpasterstwa sportowców jest bp Marian Florczyk, a krajowym duszpasterzem ks. Edward Pleń SDB. Duszpasterzy sportowców w diecezjach oraz różnych profesjonalnych, amatorskich czy młodzieżowych klubach jest ok. 230. Krajowe duszpasterstwo organizuje Ogólnopolskie Spotkanie Opłatkowe Sportowców, Ogólnopolską Pielgrzymkę Sportowców na Jasną Górę, Międzynarodową Parafiadę Dzieci i Młodzieży, Ogólnopolskie Igrzyska Młodzieży Salezjańskiej, sympozjum naukowe (do tej pory wydano ponad 40 książek), wiosenne i jesienne spotkanie oraz rekolekcje dla diecezjalnych duszpasterzy sportowców, Mistrzostwa Polski Księży w: tenisie stołowym, tenisie ziemnym, piłce halowej, siatkówce, narciarstwie alpejskim, biegach, kolarstwie oraz maraton. W całorocznym programie duszpasterskim uczestniczy ok. 100 tys. młodzieży, a w wakacjach dla dzieci i młodzieży – ok. 30 tys. osób.

Ogrodnicy

Krajowym duszpasterzem ogrodników jest ks. Wojciech Kołakowski. Głównym zadaniem Krajowego Duszpasterstwa Ogrodników jest jednoczenie środowiska i wspólna modlitwa. Od 1984 r., w drugą niedzielę czerwca, organizowany jest Zjazd Ogrodników i Sadowników na Jasnej Górze, na którą przybywają poszczególne wspólnoty ogrodników z rodzinami, gromadzące się pod swoimi sztandarami. Bierze w nim udział ok. 2 tys. osób.

Centralnym punktem spotkania jest Zawierzenie Polskich Ogrodników-Sadowników Matce Najświętszej i wspólna Msza św. w bazylice jasnogórskiej. Zjazd jest też okazją, by dzielić się aktualnymi branżowymi sprawami i problemami oraz doświadczeniem. Na zakończenie na wałach jasnogórskich odprawiana jest droga krzyżowa. Organizowane są też lokalne dożynki i inne okolicznościowe wydarzenia.

Artyści

Krajowym duszpasterzem środowisk twórczych i rektorem warszawskiego kościoła św. Brata Alberta i św. Andrzeja Apostoła jest ks. Grzegorz Michalczyk. Odpowiedzialnymi i inicjatorami różnych projektów w warszawskim środowisku są zaangażowani w nie świeccy.

Cyklicznie organizowane są: rekolekcje wielkopostne i adwentowe, spotkania biblijne w ramach Laboratorium Słowa Bożego (co roku spotkania prowadzi w swoich cyklach czworo biblistów), Akademia Ikony (coroczny cykl wykładów z zakresu szeroko pojętej teologii ikony), warsztaty ikonograficzne (trzy grupy tygodniowo w różnym stopniu zaawansowania), konsultacje ikonograficzne, spotkania medytacyjne, działa schola DST „Cantus Laudabilis”, co niedzielę odbywają się koncerty muzyki sakralnej i klasycznej.

Poza tym, wraz ze Wspólnotą Sant’Egidio, organizowane są comiesięczne Modlitwy o Pokój, a kilka razy w roku odbywają się wspólne spotkania modlitewne chrześcijan i Żydów (np. jesienne Simchat Tora organizowane wraz z Polską Radą Chrześcijan i Żydów oraz Bliskie Spotkania Chrześcijan i Żydów). W warszawskim kościele środowisk twórczych codziennie sprawowana jest również Msza św. w nadzwyczajnej formie rytu rzymskiego.

Inną formę duszpasterstwa artyści znajdą np. w ogólnopolskiej wspólnocie Vera Icon, zrzeszającej od 2012 r. twórców z wielu miast i środowisk artystycznych. Przewidziana jest formacja religijna (codzienna modlitwa, rekolekcje) oraz działalność na wszelkich artystycznych polach (np. sztuki wizualne, poezja, muzyka).

Strażacy

Delegatem KEP ds. duszpasterstwa straży pożarnej abp Sławoj Leszek Głódź, strażacy mają też kapelana krajowego, kapelanów wojewódzkich, diecezjalnych, powiatowych, a często także gminnych. W Duszpasterstwie Straży Pożarnej RP posługuje ok. 350 księży. Co rok przybywa kilku kapelanów, dla których prowadzona jest stała formacja duchowa. Spotykają się oni na corocznych ćwiczeniach rekolekcyjnych. Ponadto, raz na 5 lat, organizowana jest pielgrzymka polskich strażaków na Jasną Górę (pierwsza taka pielgrzymka miała miejsce w 1939 r., a kolejna dopiero po 1989 r.).

W 2015 r. na Jasną Górę przybyło 100 tys. strażaków z całej Polski. Kapelani poszczególnych diecezji organizują również lokalne pielgrzymki strażaków. Organizowane są również spotkania opłatkowe, wielkanocne, uroczystości ku czci św. Floriana, różne święta oraz nabożeństwa za zmarłych. Ponadto kapelani posługują strażom pożarnym, dokonując poświęceń sztandarów, wszelkiego rodzaju sprzętu strażackiego oraz uczestniczą w wielu uroczystościach prywatnych samych strażaków (chrzty, śluby, pogrzeby). Kapelani, będący funkcjonariuszami PSP oraz członkami jednostek OSP, czynnie uczestniczą w różnego rodzaju akcjach ratowniczo-gaśniczych, również przy okazji katastrof, klęsk żywiołowych oraz innych lokalnych zdarzeń. Istotną pomocą kapelanów jest ich posługa w najtragiczniejszych momentach, kiedy w akcjach ratowniczych giną strażacy.

Kolejarze

W 1984 r. powstało Krajowe Duszpasterstwo Kolejarzy, mające za zadanie koordynację działań duszpasterskich w kilkudziesięciu większych ośrodkach kolejowych w Polsce. W tym roku rozpoczął się też zwyczaj corocznej Ogólnopolskiej Pielgrzymki Kolejarzy na Jasną tys. osób). W 1994 r. erygowano dekretem KEP Katolickie Stowarzyszenie Kolejarzy Polskich z siedzibą w Lublinie, zaaprobowane również przez władze cywilne.

Na terenie Polski powołano ok. 40 kół stowarzyszenia. Organizowane są rekolekcje, trzydniowe dni skupienia, pielgrzymki do różnych miejsc kultu w Polsce i za granicą, działalność wydawnicza (np. pismo „Zwrotnica”), kongresy krajowe i międzynarodowe, a także wakacyjne wypoczynki dla dzieci, młodzieży i rodzin. Koła pomagają również przy uroczystościach kościelnych i patriotycznych oraz udzielają się charytatywnie. Poza formacją religijną duży nacisk położony jest na działalność na rzecz rodzin oraz promowanie patriotyzmu.

***

Cały Raport na 25-KAI dostępny jest TUTAJ.