Bydgoszcz: książka „Diecezja Bydgoska. Sól ziemi 1939-1945”

„Diecezja Bydgoska. Sól ziemi 1939-1945” – to tytuł publikacji, która została wydana z okazji 15. rocznicy powstania diecezji bydgoskiej. Jej prezentacja zbiegła się z zakończeniem w diecezji peregrynacji kopii Cudownego Obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej.

Ponad trzystustronicowa książka pod redakcją Edwarda Małachowskiego została podzielona na dwie części. Pierwszą z nich zatytułowano „Zbrodnia pomorska”, drugą – „Fordońska «Dolina Śmierci»”. Wśród opisanych ofiar czytelnik odkryje m.in. takie postaci, jak: bł. bp Michał Kozal, bł. ks. Franciszek Dachtera, ks. Ignacy Geppert, ks. Sylwester Grabowski, ks. Emanuel Grudziński, ks. Jan Bruno Czaplewski, ks. Jan Klein, ks. Franciszek Ksawery Laczkowski, ks. Edward Mrotek.

To pierwsza tego typu publikacja, która w obszerny sposób przybliża sylwetki osób – jakże ważnych, choć często zapomnianych, niepoznanych. – Kościół Bydgoski o współczesnym obliczu diecezji bydgoskiej ma rodowód sięgający XI wieku. Po upływie blisko dziesięciu stuleci działalności można bez trudu wyróżnić grono wybitnych postaci – konsekrowanych i świeckich – które przyczyniły się do jego powstania, trwania, rozwoju i świętości: to sól ziem Kościoła Bydgoskiego – tłumaczy Edward Małachowski.

Redaktor dodaje, że jubileuszowy dla diecezji bydgoskiej czas jest jednocześnie jubileuszowym rokiem zbrodni pomorskiej 1939 roku – zorganizowanych, ludobójczych poczynań okupanta niemieckiego na polskiej ziemi, mających na celu eksterminację tysięcy ludzi stanowiących przeszkodę (rzeczywistą lub wyimaginowaną) w procesie intensywnej germanizacji.

Podstawowa część publikacji to sylwetki 54 osób – niezwykle aktywnych duszpastersko i zawodowo, zaangażowanych w służbie społecznej, wiernych Kościołowi i ojczyźnie. Poczet tych osób otwiera postać biskupa Michała Kozala – patrona diecezji bydgoskiej – zamęczonego w Dachau i beatyfikowanego w 1987 r., a księża stanowią w tym poczcie największą grupę. Oprócz ich dziejów zaprezentowano także losy przedstawicieli innych kręgów: nauczycieli, działacza samorządowego i politycznego, działaczki społecznej, adwokata, właściciela ziemskiego. – Ścieżka życiowa tych wszystkich osób, najczęściej męczeńska, rozpoczynała się w granicach dzisiejszej diecezji bydgoskiej i wiodła do śmierci na jej terenie albo w którymś z obozów koncentracyjnych urządzonym przez brunatnych socjalistów – mówi Edward Małachowski.

W książce znalazło się ponad 330 ilustracji. Poszczególne sylwetki zostały opracowane m.in. przez: ks. Pawła Hoppe, Stefana Pastuszewskiego, ks. Andrzeja Kalitę, ks. Michała Damazyna, o. Macieja Sierzputowskiego CSSp, Janusza Kuttę, ks. Wojciecha Szukalskiego, ks. Piotra Buczkowskiego oraz Marlenę Posadzy. – Biografie umarłych umieszczone w prezentowanej publikacji pokazują, że po upływie osiemdziesięciu lat od ich tragicznych śmierci żyjący dzisiaj mogą „chwytać w dłonie” to, co w ich życiu było najważniejsze: wierność Bogu, Kościołowi i Ojczyźnie poprzez ofiarną służbę mieszkańcom jej ziem – podsumowuje Edward Małachowski.

„Przyglądanie się życiu tych ludzi wybijających się w posłudze duszpasterskiej i w pracy zawodowej, zaangażowanych nadzwyczajnie w służbie społecznej, wiernych Bogu, Kościołowi i Ojczyźnie, rodzi ogólniejszą refleksję o człowieku prowadzącą nas nie tylko ku przeszłości, ale także ku przyszłości” – napisał we wstępie biskup ordynariusz Jan Tyrawa.

Publikacja nie powstałaby bez konsultacji merytorycznej, nad którą czuwał ks. prałat Przemysław Książek. Skład i przygotowanie do druku wykonał Krzysztof Woźniak, a wraz z nim projekt okładki – Piotr Grzanka.

Spotkanie z autorami oraz osobami zaangażowanymi w powstanie publikacji zaplanowano w bydgoskim Domu Polskim.