Obojętność to forma pogaństwa

Obojętność jest jedną z wielkich pokus dzisiejszych czasów i najnowocześniejszą formą pogaństwa – mówił papież Franciszek podczas spotkania z jezuitami pracującymi w Rumunii. Odbyło się ono 31 maja w nuncjaturze apostolskiej w Bukareszcie z udziałem 22 zakonników. Opisano je w najnowszym numerze jezuickiego pisma „La Civiltà Cattolica”.

Odpowiadając na pytania swych zakonnych współbraci, Franciszek zalecił, by w obliczu krytyki i napięć zachowywali cierpliwość i łagodność. Powinni być wówczas „blisko Pana poprzez modlitwę” i „blisko ludu Bożego w życiu codziennym”. – Kościół jest tak poraniony – zaznaczył papież, dodając, że napięcia wewnętrzne nie są dobrym momentem na przekonywanie i toczenie dyskusji, ani też na „odpieranie ataków”. Jezus w obliczu oskarżeń milczał. – Kiedy trwa prześladowanie, pozostaje świadectwo i miłująca obecność na modlitwie, w miłości i w dobroci. Obejmuje się [wtedy] krzyż – wskazał Franciszek.

Wyznał, że pocieszeniem w przeciwnościach dla niego jest modlitwa, w czasie której czuje obecność Pana, a także spotkania z ludem Bożym, a szczególnie z chorymi, osobami starszymi i z młodzieżą, gdyż lud Boży posiada sensus fidei (zmysł wiary). Zaznaczył, że „prawdziwy opór”, z jakim się spotyka „nie pochodzi od ludu Bożego”.

Pytany o stwierdzanie nieważności małżeństw, papież podkreślił, że choć jej powody mogą być różne, to nie można popadać w kazuistykę. Przezwyciężeniem tego niebezpieczeństwa był – zdaniem Franciszka – Synod Biskupów o rodzinie, który w dziedzinie moralności małżeńskiej „przeszedł od kazuistyki dekadenckiej scholastyki do prawdziwej moralności św. Tomasza” z Akwinu. Mówiąc o „integracji rozwiedzionych”, która ewentualnie mogłaby umożliwić im przyjmowanie sakramentów, podążano za „najbardziej klasyczną moralnością św. Tomasza, tą bardziej ortodoksyjną, a nie za dekadencką kazuistyką: «można albo nie można»”.

Odnosząc się do sugestii, że w Rumunii rola Kościoła greckokatolickiego już się wyczerpała, papież przypomniał przekonanie św. Jana Pawła II o tym, że Kościół oddycha dwoma płucami i zauważył, że „płuco wschodnie może być prawosławne albo katolickie”. – Istnieje cała [greckokatolicka] kultura i życie duszpasterskie, które muszą być zachowane i strzeżone. Ale uniatyzm nie jest już dzisiaj drogą. Powiedziałbym nawet, że nie jest dziś słuszny – zaznaczył Franciszek, dodając, że „trzeba jednak szanować sytuację i pomagać greckokatolickim biskupom w pracy z wiernymi”.

Na wyznanie proboszcza z północy kraju, że najbardziej boli go obojętność, papież zauważył, że jest ona jedną z wielkich pokus dzisiejszych czasów i najnowocześniejszą formą pogaństwa, gdyż oznacza, że wszystko skupia się wokół własnego „ja”. Odwołał się do fotografii opublikowanej w „L’Osservatore Romano”, zatytułowanej „Obojętność”, na której przedstawiono dobrze ubraną kobietę i drugą siedzącą na ziemi, proszącą o jałmużnę, jednak elegancka pani jej nie widzi i patrzy w drugą stronę. Ta fotografia wyobraża dla niego „martwą ciszę” w ludzkiej duszy, co jest oznaką jej choroby. Niepokoi go sytuacja, gdy „wszystko jest martwą ciszą, gdy nie reaguje się na historię, gdy nie ma śmiechu i nie ma płaczu” – taka wspólnota nie ma przed sobą żadnych horyzontów.

Mówiąc o różnorodności wśród jezuitów, Franciszek stwierdził, że jest ona łaską, gdyż oznacza to, że Towarzystwo Jezusowe nie odbiera nikomu osobowości. Zarządzać tą różnorodnością należy przez wspólnotowy dialog i braterską dyskusję. Jednocześnie papież przestrzegł, że kiedy różnorodność jest owocem „zamkniętych postaw ideologicznych”, wtedy powinna być zwalczana.