Wystawa o pacyfikacji przez Niemców wsi polskich będzie pokazana w Sejmie

Wystawa „817. Poznaj tę historię” autorstwa dr Katarzyny Jedynek z Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie, zostanie zaprezentowana w Sejmie RP, a jej wernisaż nastąpi 4 lipca – tuż przed zbliżającą się 76. rocznicą pacyfikacji przez Niemców Michniowa w woj. świętokrzyskim.

Michniów stał się symbolem 817. spacyfikowanych polskich wsi. 12 lipca – dzień pacyfikacji Michniowa, stał się, decyzją Sejmu RP – Dniem Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej. Otwarcie wstawy nastąpi o godz. 13 w Hallu Głównym gmachu Sejmu (parter).

Wystawa ukazuje różne formy terroru stosowanego wobec społeczności wiejskich w czasie II wojny światowej. Jedną z najbardziej brutalnych akcji represyjnych były pacyfikacje wsi, obejmujące brutalne mordowanie mieszkańców, rabunek mienia i niszczenie zabudowań.

– W granicach współczesnej Polski represjonowanych zostało 817 wsi i dziesiątki tysięcy ludzi. Wystawa ukazuje tragizm wojny, stąd pojawiają się w niej treści dotyczące ogólnego obrazu okupacyjnej rzeczywistości, wątki szczegółowe oraz konkretne historie. Autorka wyeksponowała rolę Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie, Oddziału Muzeum Wsi Kieleckiej jako miejsca dokumentowania i upamiętniania tragicznych zdarzeń, nie tylko w odniesieniu do okupacji niemieckiej, ale również represji i terroru ze strony Związku Sowieckiego oraz ludobójstwa dokonanego przez UPA – wyjaśnia Ewa Kołomańska, kierownik Mauzoleum Martyrologii Wsi polskich w Michniowie.

Autorką wystawy jest dr Katarzyna Jedynak, projekt graficzny opracował Grzegorz Chorążek.

Ekspozycja jest wyrazem wdzięczności za działania Sejmu RP w przywracaniu pamięci o roli wsi w czasie II wojny światowej, a w szczególności ustanowienia dnia 12 lipca (dzień pacyfikacji Michniowa w 1943 r.) – Dniem Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej. Jest to, zdaniem pracowników Mauzoleum w Michniowie – „wielki dowód szacunku wobec chłopów za pomoc udzielaną uciekinierom, osobom ukrywającym się przed prześladowaniami i wysiedlanym, walkę w oddziałach partyzanckich, za żywienie mieszkańców miast i żołnierzy podziemnego państwa polskiego, za wszystkich rozstrzeliwanych, wyrzucanych z domostw, pozbawianych dobytku, wywożonych do sowieckich łagrów i niemieckich obozów koncentracyjnych oraz na przymusowe roboty”.

Wystawa została zorganizowana przez Towarzystwo Inicjatyw Mieszkańców w Suchedniowie przy współpracy posłanki Mari Zuby oraz Muzeum Wsi Kieleckiej. Ekspozycja stanowi jeden z elementów obchodów 76. rocznicy pacyfikacji Michniowa oraz Dnia Pamięci Walki i Męczeństwa Wsi Polskich.

Wystawa będzie prezentowana w Sejmie do 15 lipca.

W Michniowie w dniach 12 i 13 lipca 1943 r. Niemcy w ciągu dwóch dni wymordowali 204 osoby: 103 mężczyzn – w większości spalonych żywcem, 53 kobiety i 48 dzieci, z których aż dziesięcioro miało mniej niż 10 lat.

Najmłodszą ofiarą był dziewięciodniowy Stefanek Dąbrowa, wrzucony przez niemieckiego żandarma do płonącej stodoły. Wymordowanie mieszkańców wsi było odwetem za ich pomoc dla oddziałów partyzanckich oraz przynależność do Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. Niemcy nie zamordowali jedenastu osób, wobec których mieli konkretne podejrzenia o podziemną działalność. Osoby te zostały wywiezione do KL Auschwitz, gdzie sześcioro z nich zginęło. Osiemnaście młodych dziewcząt wywieziono na przymusowe roboty do Rzeszy. Wieś, po ograbieniu została doszczętnie spalona. Zabroniono odbudowy i uprawiania pól w Michniowie. Szczątki zamordowanych spoczywają w zbiorowej mogile, na której zaraz po wojnie postawiono kamienną tablicę z nazwiskami ofiar.

Tragedia Michniowa urosła do rangi symbolu wszystkich miejscowości spacyfikowanych, których w obecnych granicach państwa jest 817. Tyle krzyży znajduje się na wzgórzu Golgoty Michniowa.

Obecnie w Michniowie trwa przebudowa tradycyjnego, powojennego muzeum w nowoczesną multimedialną placówkę. Inwestycję dofinansowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także Samorząd Województwa Świętokrzyskiego.