Konsystorz. Kim są nowi kardynałowie?

Dzisiaj o godz. 16.00 rozpocznie się szósty konsystorz obecnego pontyfikatu, na którym Franciszek wyniesie do godności kardynalskiej łącznie 13 arcybiskupów i biskupów – 10 czynnych i 3 emerytowanych.. Po tych nominacjach Kolegium Kardynalskie będzie liczyło 228 członków, w tym 128 elektorów, z prawem udziału w przyszłym konklawe.

Konsystorz to – najogólniej mówiąc – zgromadzenie kardynałów, obecnych w Rzymie, zwoływane przez Ojca Świętego i obradujące pod jego przewodnictwem.

Na początku uroczystości kardynał-nominat – pierwszy na liście, wymienionej przez Ojca Świętego – w imieniu pozostałych nowo mianowanych składa mu wyrazy hołdu i wdzięczności. Następnie przemawia papież, po czym rozpoczyna się właściwy obrzęd. Ojciec Święty odczytuje formułę nominacji, wymieniając po kolei nazwiska nowych purpuratów oraz ogłaszając, do której kategorii (prezbiterów bądź diakonów; kardynałowie-biskupi stają się nimi, przechodząc – według określonego porządku – z kategorii prezbiterów i są to wyłącznie purpuraci kurialni) każdy z nich zostaje włączony. Nowo mianowani składają wyznanie wiary i wypowiadają rotę ślubowania, po czym zbliżają się po kolei do papieża, klękają i przyjmują od niego bullę nominacyjną z podaniem tytułu przyznanego każdemu z nich kościoła rzymskiego oraz pierścień, piuskę i biret w kolorze czerwonym (purpurowym). Wymieniają znak pokoju z papieżem a także z pozostałymi obecnymi tam kardynałami. Uroczystość kończy się wspólnym odmówieniem Modlitwy Pańskiej.

W gronie przyszłych purpuratów jest trzech wysokich urzędników kurialnych oraz siedmiu ordynariuszy diecezji z Afryki, Ameryki, Azji i Europy, a także trzej hierarchowie powyżej 80. roku, mianowani kardynałami „za szczególne zasługi dla Kościoła”.

Kardynałowie kurialni

1. Hiszpan Miguel Ángel Ayuso Guixot urodził się 17 czerwca 1952 r. w Sewilli. W 1980 r. złożył śluby wieczyste w zgromadzeniu misyjnym kombonianów. 20 września 1982 przyjął święcenia kapłańskie i przez 20 lat pracował duszpastersko w Egipcie i Sudanie. Uzyskał kościelny licencjat na Papieskim Instytucie Studiów Arabskich i Islamistyki (1982) oraz doktorat z teologii dogmatycznej na Uniwersytecie w Granadzie (2000). Od 1989 r. wykładał islamologię najpierw w Chartumie, a następnie w Kairze i wreszcie na Papieskim Instytucie Studiów Arabskich i Islamistyki, którego w latach 2006-12 był rektorem. 30 czerwca 2012 Benedykt XVI powołał go na sekretarza Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego, a 29 stycznia 2016 Franciszek mianował go biskupem tytularnym Luperciany i19 marca tegoż roku osobiście udzielił mu sakry. W maju br. mianował go przewodniczącym Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego.

2. Portugalczyk José Tolentino Calaça de Mendonça urodził się w miejscowości Machico na Maderze 15 grudnia 1965. Święcenia prezbiteratu przyjął 28 lipca 1990 jako kapłan diecezji Funchal (Madera). W 1989 uzyskał kościelny licencjat z teologii, w 3 lata później – licencjat biblijny na Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie i w 2004 doktorat z teologii biblijnej na Portugalskim Uniwersytecie Katolickim w Lizbonie. Był m.in. rektorem Papieskiego Kolegium Portugalskiego w Rzymie. Od 2011 jest konsultorem Papieskiej Rady ds. Kultury. 26 czerwca 2018 papież mianował go archiwistą i bibliotekarzem Świętego Kościoła Rzymskiego, wynosząc go jednocześnie do godności arcybiskupa tytularnego (sakrę nominat przyjął 28 lipca tegoż roku).

3. Kanadyjczyk Michael Czerny SJ urodził się w Czechosłowacji w 1946 a w 1963 wstąpił do Towarzystwa Jezusowego w Kanadzie, w którym w 10 lat później został wyświęcony na kapłana dla tamtejszej prowincji jezuitów. W 1978 uzyskał doktorat w dziedzinie badań interdyscyplinarnych na Uniwersytecie Chicagowskim. W 1979 w Toronto założył Jezuickie Centrum ds. Wiary i Sprawiedliwości Społecznej, którym i kierował do 1989, kiedy po zamordowaniu 6 jezuitów na Uniwersytecie Ameryki Środkowej (UCA) w San Salvadorze. W roku 1991 został prorektorem tej uczelni i dyrektorem tamtejszego Instytutu Praw Człowieka. W latach 1992-2002 pełnił funkcję sekretarza ds. sprawiedliwości społecznej w Kurii Generalnej Towarzystwa Jezusowego w Rzymie, a następnie pracował w Afryce jako założyciel i dyrektor jezuickiego ośrodka walki z AIDS. Od 2005 jest wykładowcą w Hekima College na Uniwersytecie Katolickim Afryki Wschodniej w Nairobi, współpracuje z Konferencją Episkopatu Kenii. W 2010 został konsultantem Papieskiej Rady „Iustitia et Pax”. 14 grudnia 2016 Franciszek mianował go podsekretarzem Sekcji ds. Migrantów i Uchodźców Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka.

Kardynałowie-nominaci biskupi diecezjalni

4. Indonezyjczyk Ignatius Suharyo Hardjoatmodjo, arcybiskup Dżakarty, urodził się 9 lipca 1950 w Sedayu. Święcenia kapłańskie przyjął 26 stycznia 1976. 21 kwietnia 1997 św. Jan Paweł II mianował go arcybiskupem Semarangu (sakrę nominat otrzymał 22 sierpnia tegoż roku z rąk swojego poprzednika, kardynała Juliusa Darmaatmadji, który przeszedł wówczas na stolicę arcybiskupią Dżakarty. 2 stycznia 2006 został dodatkowo ordynariuszem wojskowym Indonezji a 25 lipca 2009 – koadiutorem archidiecezji Dżakarty, a arcybiskupem metropolitą stolicy jest od 28 czerwca 2010 r. Od 2012 jest przewodniczącym episkopatu Indonezji.

5. Kubańczyk Juan de la Caridad García Rodríguez, arcybskup Hawany, urodził się w Camagüey 11 lipca 1948 roku. Studiował w wyższym seminarium duchownym w Hawanie, a święcenia kapłańskie przyjął 25 stycznia 1972 roku. Po kilkunastu latach pracy duszpasterskiej św. Jan Paweł II mianował go 15 marca 1997 roku biskupem pomocniczym jego rodzimej archidiecezji Camagüey (sakra – 7 czerwca tegoż roku), której pięć lat później – 10 czerwca 2002 roku został ordynariuszem. 26 kwietnia 2016 Franciszek mianował go arcybiskupem San Cristóbal de La Habana.

6. Kongijczyk Fridolin Ambongo Besungu OFM Cap., arcybiskup Kinszasy, urodził się 24 stycznia 1960 w Boto, w diecezji Molegbe (na północy Demokratycznej Republiki Konga). W 1981 złożył pierwsze śluby zakonne w Zakonie Braci Mniejszych Kapucynów, a śluby wieczyste w 1987. Po studiach filozoficzno-teologicznych przyjął święcenia kapłańskie 14 sierpnia 1988. Uzyskał licencjat kanoniczny z teologii moralnej na Akademii Alfonsjańskiej w Rzymie. Po święceniach 2 lata pracował duszpastersko, a następnie był wykładowcą teologii moralnej na Uniwersytecie Katolickim w Kinszasie, był przełożonym kongijskiej wiceprowincji swojego zakonu, a także przełożonym konsulty wyższych przełożonych zakonnych w DRK. 22 listopada 2004 św. Jan Paweł II mianował go biskupem Bokungu-Ikela (sakra – 6 marca 2005), skąd 12 listopada 2016 Franciszek przeniósł go na urząd arcybiskupa-metropolity Mbandaka-Bikoro. 6 lutego 2018 papież powołał go na koadiutora Kinszasy, której pełnoprawnym arcybiskupem-metropolitą został 1 listopada tegoż roku..

7. Luksemburczyk Jean-Claude Hollerich SI, arcybiskup Luksemburga, urodził się 9 sierpnia 1958 w Differdange w Luksemburgu. Studiował teologię w Rzymie, do Towarzystwa Jezusowego wstąpił w 1981 roku. Po nowicjacie w Namurze (Belgia) i dwóch latach pomagania w duszpasterstwie w swoim kraju kontynuował studia teologiczne w latach 1985-89 w Tokio i we Frankfurcie nad Menem. 21 kwietnia 1990 przyjął święcenia kapłańskie, po czym studiował germanistykę w Monachium. W 1994 został wykładowcą języków niemieckiego i francuskiego oraz studiów europejskich na prowadzonym przez jezuitów uniwersytecie Sophia w Tokio; później posługiwał również jako duszpasterz w niemieckiej parafii w stolicy Japonii. 12 lipca 2011 Benedykt XVI mianował go arcybiskupem tradycyjnie katolickiego Luksemburga (sakrę nominat przyjął 16 października tegoż roku). Od 2014 stoi na czele Konferencji Europejskich Komisji „Iustistia et Pax”, a od 2017 kieruje Komisją ds. Młodzieży w Radzie Konferencji Biskupich Europy (CCEE). Od 8 marca 2018 jest przewodniczącym Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej (COMECE).

8. Gwatemalczyk Álvaro Leonel Ramazzini Imeri, biskup Huehuetenango, urodził się 16 lipca 1947 w Mieście Gwatemali. Święcenia kapłańskie przyjął 27 czerwca 1971. Na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie uzyskał doktorat z prawa kanonicznego. Po powrocie do kraju był m.in. profesorem i rektorem wyższego seminarium duchownego w stolicy i proboszczem jednej z miejscowych parafii. 15 grudnia 1988 św. Jan Paweł II mianował go biskupem diecezji San Marcos i osobiście udzielił mu sakry 6 stycznia następnego roku w Rzymie. 14 maja 2012 Benedykt XVI przeniósł go na urząd biskupa Huehuetenango i tam zastała go obecna nominacja kardynalska. Purpurat-nominat jest znany ze swego zaangażowania społecznego, z działań na rzecz ubogich, obrony praw człowieka, zwłaszcza ludów tubylczych, którzy w Gwatemali stanowią większość mieszkańców. Za tę swoja postawę wielokrotnie grożono mu śmiercią, ale też otrzymał szereg wyróżnień i odznaczeń krajowych i zagranicznych, m.in. w 2011 Nagrodę Pokoju i Wolności „Pacem in Terris”. W latach 2006-08 był przewodniczącym episkopatu swego kraju.

9. Włoch Matteo Maria Zuppi, arcybiskup Bolonii, urodził się 11 października 1955 w Rzymie. Ze strony matki jest krewnym kardynała kurialnego Carlo Confalonieriego (1893-1986), b. dziekana Kolegium Kardynalskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 9 maja 1981, po czym pracował duszpastersko w swym mieście rodzinnym i na jego przedmieściach. Od 2000 jest ogólnym asystentem kościelnym rzymskiej Wspólnoty św. Idziego (Sant’Egidio). W 1990 wraz z jej członkami brał udział w rozmowach pokojowych w Mozambiku, które doprowadziły do podpisania 4 października 1992 układu kończącego wieloletnią wojnę w tym kraju. 31 stycznia Benedykt XVI mianował go biskupem pomocniczym w Rzymie (sakrę nominat przyjął 14 kwietnia tegoż roku w bazylice św. Jana na Lateranie). Stamtąd Franciszek przeniósł go na stolicę arcybiskupią w Bolonii, którą zajmuje do dzisiaj. Jest jednym z tych stosunkowo młodych hierarchów, którzy czasami sprawują liturgię „trydencką” (przedsoborową).

10. Hiszpan Cristóbal López Romero SDB, arcybiskup Rabatu, urodził się 19 maja 1952 w mieście Vélez-Rubio w Andaluzji. Jeszcze gdy był małym dzieckiem, cała rodzina przeniosła się do Badalony w Katalonii, gdzie rozpoczął naukę w szkole salezjańskiej, po czym wstąpił do tego zgromadzenia w nim 19 maja 1979 przyjął święcenia kapłańskie Oprócz teologii ma za sobą studia dziennikarskie. W 1984 wyjechał na misje do Paragwaju, gdzie spędził 18 lat, w tym w latach 1994-2000 był tam prowincjałem salezjanów; pełnił też szereg innych kierowniczych stanowisk.w tamtejszym Kościele. W latach 2003-10 pracował duszpastersko w Maroku, w placówkach swego zgromadzenia w Kenitrze i Rabacie, po czym ponownie znalazł się w Ameryce Południowej, tym razem w Boliwii, gdzie w latach 2011-14 był prowincjałem salezjanów, potem wrócił do Hiszpanii i tam w l. 2014-17 był był przełożonym jednej z prowincji. 29 grudnia 2017 Franciszek, wykorzystując jego znajomość Maroka, mianował go arcybiskupem Rabatu; akry biskupiej udzielił mu 10 marca 2018 arcybiskup Barcelony, kard. Juan José Omella Omella.

Kardynałowie-nieelektorzy

1. Anglik Michael Louis Fitzgerald MAfr, emerytowany dyplomata i kurialista, urodził się 17 sierpnia 1937 w Walsall koło Birmingham. Pragnąc od dziecka zostać misjonarzem wstąpił do Zgromadzenia Misjonarzy Afryki (tzw. ojców białych) i w nim 3 lutego 1961 przyjął święcenia kapłańskie. Ma za sobą studia orientalistyczne (język i literatura arabska) w Rzymie i w Tunezji. Czas jego pobytu w Rzymie zbiegł się z Soborem Watykańskim II, podczas którego miał okazję słuchania wykładów czołowych teologów. Jako misjonarz i wykładowca spędził dużą część lat siedemdziesiątych w Afryce (Uganda, Sudan), ale też był konsultorem w ówczesnym Sekretariacie dla Niechrześcijan, dzisiejszej Papieskiej Radzie ds. Dialogu Międzyreligijnego. W latach 1980-86 pracował w centralnym zarządzie swego zgromadzenia. W styczniu 1987 Jan Paweł II mianował go sekretarzem wspomnianej Papieskiej Rady a 16 grudnia 1991 wyniósł go do godności biskupa tytularnego, udzielając mu osobiście sakry 6 stycznia 1992. 1 października 2002 M. Fitzgerald został przewodniczącym tejże Rady, otrzymując tytuł arcybiskupa. 15 lutego 2006 Benedykt XVI powołał go na stanowisko nuncjusza w Egipcie i delegata przy Lidze Arabskiej. Stanowisko to piastował d października 2012, po czym zamieszkał w domu swego zgromadzenia w Jerozolimie. Obecnie przebywa we wspólnocie Ojców w Liverpool’u.

2. Litwin Sigitas Tamkevičius SI, arcybiskup-senior Kowna, urodził się 7 listopada 1938 w miejscowości Gudonys na dzisiejszym pograniczu polsko-litewskim. Po ukończeniu jedynego w owym czasie na Litwie seminarium duchownego w Kownie przyjął 18 kwietnia 1962 święcenia kapłańskie, po czym do 1969 pracował jako wikariusz w zachodniej części kraju. W 1968 wstąpił potajemnie do zakazanego wówczas w ZSRR zakonu jezuitów. Jednocześnie angażował się w działalność na rzecz wolności religijnej i wyzwolenia Litwy spod okupacji sowieckiej, za co przez rok (do 1970) nie mógł wykonywać swej posługi duchownej i musiał pracować jako robotnik. Po cofnięciu tego zakazu znów działał jako kapłan. W 1972 był jednym z pomysłodawców i pierwszym redaktorem naczelnym „Kroniki Kościoła Katolickiego na Litwie”. W 1975 został proboszczem w Kybartai. W listopadzie 1978 był współzałożycielem Katolickiego Komitetu Obrony Praw Wierzących, za co w 1983 skazano go na 6 lat łagrów i 4 lata zesłania; w listopadzie 1988. Wolność odzyskał w 1989 i w rok później został rektorem seminarium w Kownie. 8 maja 1991 Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji kowieńskiej (sakrę przyjął w 11 dni później). 4 maja 1996 papież powołał go na arcybiskupa kowieńskiego. W latach 1999-2002 i 2005-14 przewodniczył Konferencji Biskupów Litwy. Z urzędu arcybiskupa ustąpił 11 lipca 2015.

3. Włoch Eugenio Dal Corso PSDP, biskup-senior Bengueli w Angoli, urodził się 16 maja 1939 w Lago di Valpantena di Grezzana koło Werony. Święcenia kapłańskie w Zgromadzeniu Ubogich Sług Opatrzności Bożej przyjął 17 lipca 1963, po czym uzupełniał studia w Rzymie a następnie pracował duszpastersko w w Weronie i Neapolu. W 1975 rozpoczął posługę duszpasterską w Argentynie, a następnie po 11 latach wyjechał do Angoli i tam w stolicy – Luandzie posługiwał wśród najsłabszych i najuboższych. 15 grudnia 1995 Jan Paweł II mianował go biskupem koadiutorem Saurimo (sakra – 3 marca 1996), a równo miesiąc później objął rządy w tej diecezji jako jej ordynariusz. Stamtąd Benedykt XVI przeniósł go 18 lutego 2008 na urząd biskupa Bengueli, który pełnił do 26 marca 2018.