Indianie Ameryki Północnej wspierają ludy Amazonii na synodzie

Przywódcy północnoamerykańskich Indian przyjechali do Rzymu, by wesprzeć rdzennych mieszkańców Amazonii, którzy na zgromadzeniu Synodu Biskupów apelują o obronę swych praw i swej ziemi. Towarzyszą im przedstawiciele konferencji biskupich Kanady i Stanów Zjednoczonych.

Wywodząc się z plemienia Czipewejów s. Priscilla Solomon zwróciła uwagę, że rdzenni mieszkańcy obu Ameryk „mają bardzo podobną duchowość, wizję [świata], wartości, które uczą nas, że wszystko jest ze sobą połączone: nie tylko ludzie, osoby, ale że jesteśmy częścią ziemi”. Wspólnym ich doświadczeniem jest kolonizacja, która zubożyła Pierwsze Narody Ameryki zarówno materialnie, jak kulturowo, gdyż często zabroniono im ich języka, zwyczajów i duchowości.

Wódz Lakotów w rezerwatu w Rosebud w stanie Dakota Południowa w USA Rodney Bordeaux zauważył, że ludy Amazonii przeżywają dziś to samo, co oni „100-120 lat temu”, gdy próbowano ukraść ich ziemie, aby wydobywać znajdujące się w niej złoża. W przypadku Lakotów było to złoto.

Bordeaux wskazał, że Biblia przedstawia Jezusa angażującego się w życie ludzi, których spotykał. – Dlatego chrześcijanie powinni zadawać sobie pytanie: Co zrobiłby Jezus dzisiaj? Czy stałby po cichu z boku? Myślę, że znamy odpowiedź i że zna ją Kościół – podkreślił indiański wódz.

Jego zdaniem Kościół został w przeszłości instrumentalnie wykorzystany do usprawiedliwienia „tragicznego ludobójstwa, ekobójstwa i etnobójstwa, które zapamiętała historia”, a którego ofiarą padły rdzenne narody obu Ameryk. Wyjaśnił, że rządy posłużyły się papieskimi bullami z XV i XVI w. oraz nauczaniem Kościoła, by usprawiedliwić „doktrynę odkryć” w tzw. Nowym Świecie aż do końca XIX w. Portal Crux przypomina, że najbardziej znaną była bulla Aleksandra VI „Inter caetera” z 1493 r., która dawała duchowe, polityczne i prawne uzasadnienie zajmowania ziem zamieszkałych przez niechrześcijan.

Bordeuax zapowiedział, że Indianie zamierzają wysłać list do Stolicy Apostolskiej z prośbą o oficjalne odcięcie się od tamtych papieskich dokumentów. Przyznał, że Kościół porzucił postawę kolonialną i dzisiaj możliwa jest współpraca z nim, ale formalne odrzucenie dawnych bull byłoby mocnym symbolem, pomagającym „uleczyć rany”. Wprawdzie Kościół katolicki jest dominującą religią wśród Lakotów z Rosebud i niektórzy wodzowie są katolikami, to jednak odżegnanie się od tamtych postaw byłoby korzystne dla zachowania tych ludzi w Kościele i w wierze.

Portal Crux przypomina, że już w 2017 r. prawnicy Indian z Rosebud wysłali taką prośbę do Sekretariatu Stanu Stolicy Apostolskiej, ale dotychczas nie otrzymali żadnej odpowiedzi. Dlatego zamierzają swą petycję ponowić, pisząc tym razem do prefekta Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka.

Metropolita Reginy w Kanadzie abp Donald Bolen wyjaśnił, że kanadyjscy biskupi wydali dokument o doktrynie odkryć, przedstawiając historię papieskich bull i ukazując, jak kolejni papieże poszli w kierunku szacunku dla rdzennej ludności. Jednak najwyraźniej rdzenni mieszkańcy „nie usłyszeli tego zdystansowania się od modelu kolonizacji”. Dlatego trzeba znaleźć „nowe sposoby pokazania tego, że szanujemy rdzennych mieszkańców i że nie patrzymy pozytywnie na historię opresji ze strony kolonizującej władzy”.

Hierarcha zwrócił uwagę na statystyki, które pokazują, że rdzenni Amerykanie są na szarym końcu, gdy chodzi o wskaźniki zatrudnienia, dostępu do edukacji, ukończenia studiów i dostępu do służby zdrowia. – Jeśli Kościół pragnie dotrzeć do potrzebujących, powinien być solidarny z rdzennymi ludami. Poza tym byliśmy częścią finansowanego przez rząd systemu szkolnictwa, który pociągnął za sobą utratę [przez nie] kultury, języka, tradycji. Musimy teraz włączyć się w ich odzyskanie – powiedział metropolita Reginy na konferencji prasowej w Rzymie.

Zaznaczył też, że jednym z zadań delegacji jest spojrzenie na konsekwencje synodu amazońskiego dla Ameryki Północnej, m.in. gdy chodzi o traktowanie rdzennych mieszkańców i wyzwania ekologiczne.