Związki nuncjusza abp. Achillesa Rattiego z Włocławkiem

W poniedziałek 28 października przypadała dokładnie setna rocznica święceń biskupich abp. Achillesa Rattiego, papieskiego dyplomaty, późniejszego papieża Piusa XI. Sakry biskupiej w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie udzielił ówczesny arcybiskup metropolita warszawski Aleksander Kakowski, a współkonsekratorem był ówczesny biskup kujawsko-kaliski Stanisław Zdzitowiecki z Włocławka.

Ks. prał. Achilles Ratti był we Włocławku dwa razy. Pierwszy raz w dniu 29 maja 1918 r. Jechał pociągiem z Berlina do Warszawy, by objąć urząd watykańskiego dyplomaty. Powiadomiony o przejeździe Wizytatora Apostolskiego biskup kujawsko-kaliski Stanisław Zdzitowiecki na dworcu kolejowym, z udziałem duchowieństwa włocławskiego, powitał go wygłaszając mowę w języku łacińskim.

Następnie duchowny był we we Włocławku w dniach 22-24 września 1918. W niedzielę 22 września na trasie od pałacu biskupiego do katedry zgromadziły tłumy wiernych Wizytator Apostolski celebrował uroczystą sumę. Kazanie wygłosił Wiceregens Seminarium, ks. dr Antoni Borowski. Na koniec przemówił gospodarz. Podziękował papieżom za pomoc dla Polski w czasie zaborów, zwłaszcza Benedyktowi XV za ogłoszenie w dniu 21 listopada 1915 roku w całym świecie Dnia Polskiego. W tym dniu, we wszystkich kościołach katolickich świata modlono się i zbierano ofiary dla Polski. Na zakończenie liturgii Monsignore Ratti udzielił wszystkim apostolskiego błogosławieństwa.

Następnego dnia wizytator apostolski ks. prał. Ratti odprawił Mszę świętą w seminaryjnym kościółku św. Witalista i spotkał się z klerykami.

We wtorek Wizytator Apostolski odprawił Mszę świętą w szpitalu św. Antoniego przy ul. Toruńskiej i udał się na ul. Brzeską odwiedzając drukarnię i księgarnię diecezjalną. W drodze do pałacu biskupiego zwiedził Katedrę Włocławską.

28 października 1919 r. w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie ówczesny metropolita warszawski Aleksander Kakowski udzielił sakry biskupiej nuncjuszowi Achillesowi Rattiemu, przy współudziale biskupa kujawsko-kaliskiego Stanisława Zdzitowieckiego.

W roku 1929 Papież Pius XI przeżywał złoty jubileusz kapłaństwa. Na tę okoliczność, na zewnętrznej ścianie kaplicy św. Kazimierza włocławskiej katedry umieszczono płaskorzeźbę papieża i stosowny napis nawiązujący do wizyty w roku 1918. Autorem tekstu, według ks. Kazimierza Rulki, był ks. Stanisław Gruchalski, miłośnik i dobroczyńca katedry. Pod ważącą 1,5 tony płaskorzeźbą umieszczona została tablica z napisem: „Achilles Ratti, nuncjusz apostolski w zmartwychwstającej Polsce, późniejszy papież Pius XI, nawiedził katedrę włocławską 22 września 1918, w rocznicę jego złotych godów kapłańskich. Wdzięczni włocławianie 1929 r. Płaskorzeźbę i tekst zniszczyli Niemcy we wrześniu 1939 r. Odtworzono we wrześniu 2009 r.” Portret jest rzeźbą w piaskowcu. Projekt autorstwa prof. Iwony Langowskiej wykonany został na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu przez dr. Macieja Wierzbickiego. Płaskorzeźbę i napis zniszczyli Niemcy, następnego dnia po wejściu do Włocławka, to jest 15 września 1939 r.

W ramach prac związanych z konserwacją architektury zewnętrznej katedry płaskorzeźba i tekst został przywrócony. 11 października 2009 r. odnowioną płaskorzeźbę Piusa XI poświęcił biskup włocławski Wiesław Mering. 12 października 2019 r. pod płaskorzeźbą swojego poprzednika kwiaty złożył i modlitwę odmówił abp Salvatore Pennacchio, nuncjusz apostolski w Polsce, przebywający na obchodach 450-lecia Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku.