23. Dzień Judaizmu

Słowa z Księgi Wyjścia: „Pamiętaj o dniu szabatu, aby należycie go świętować” (Wj 20,8) będą mottem tegorocznych obchodów 23. Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce. Odbędą się one w Gnieźnie. Dzień Judaizmu ustanowiony przez Episkopat ma pomóc katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa i przypominać, że antysemityzm jest grzechem.

Bp Rafał Markowski, przewodniczący Komitetu KEP ds. Dialogu Międzyreligijnego zwraca uwagę, że tegoroczny Dzień Judaizmu przypada w szczególnych okolicznościach, zbiega się bowiem z obchodami 75. rocznicy wyzwolenia obozu zagłady Auschwitz-Birkenau.

Obóz ten, przypomina bp Markowski, był miejscem systematycznego wyniszczania narodu polskiego jednak w ramach „ostatecznego rozwiązywania kwestii żydowskiej”, stał się miejscem zagłady ludności żydowskiej.

W słowie na 23. Dzień Judaizmu bp Markowski podkreśla, że choć w Gnieźnie nie istnieje dziś ani synagoga, ani żadna gmina lub organizacja żydowska, to jednak Żydzi i judaizm są obecni w świadomości społecznej. „Wyraża się to zarówno w zbiorowej pamięci o ludziach i miejscach związanych z Żydami gnieźnieńskimi, jak i w podejmowanych inicjatywach, które przywołują i przybliżają wiarę, historię oraz kulturę żydowską” – pisze duchowny

Bp Markowski zwraca uwagę, że pierwszym w Polsce przedstawieniem ikonograficznym ludności żydowskiej jest jedna z kwater na Drzwiach Gnieźnieńskich. Podkreśla też, że Gniezno w sposób szczególny wpisuje się w dialog polsko-żydowski i chrześcijańsko-judaistyczny, bo pionierzy i liderzy tego dialogu są związani z pierwszą stolicą Polski. Abp Henryk Muszyński, gnieźnieński metropolita senior był pierwszym przewodniczącym Komisji KEP ds. Dialogu z Judaizmem zaś abp Stanisław Gądecki, jako biskup pomocniczy gnieźnieński, a następnie jako metropolita poznański przewodniczył Komisji przez dwie kadencje.

Z kolei naczelny rabin Polski Michael Schudrich powiedział KAI, że obchody Dnia Judaizmu w Gnieźnie będą na pewno wyjątkowe, z uwagi na znaczenie tego miasta jako pierwszej polskiej stolicy. Jego zdaniem, dzięki corocznej inicjatywie, udaje się, krok po kroku, wspólnie przybliżać do celu. „To jest zupełnie inny świat niż 20 czy nawet 10 lat temu” – powiedział rabin oceniając stan relacji polsko-żydowskich i chrześcijańsko-judaistycznych.

„Mamy prawdziwą współpracę i prawdziwy dialog i pojednanie – ocenił Michale Schudrich. Jego zdaniem najważniejszym wyzwaniem jest obecnie włączanie we wspólne inicjatywy szerszego grona osób. „To jest moje marzenie i moja nadzieja” – powiedział KAI naczelny rabin Polski.

Zgodnie z założeniami Episkopatu, Dzień Judaizmu ma przybliżać nauczanie Kościoła po II Soborze Watykańskim na temat Żydów i ich religii oraz ukazywać antysemityzm jako grzech. Jest to też okazja do propagowania posoborowego wyjaśniania tekstów Pisma Świętego, które w przeszłości mogły być interpretowane w sposób antyjudaistyczny i antysemicki.

Co roku centralne obchody Dnia Judaizmu organizuje inna polska diecezja wraz z powołanym w 1996 r. Komitetem ds. Dialogu z Judaizmem.

Po raz pierwszy Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce obchodzono w 1998 r. w Warszawie. Od tego czasu centralne obchody te odbywały się w największych polskich miastach, a równoczesne były obchodzone w wielu innych miejscowościach.

Obecnie do gmin żydowskich w Polsce należy ok. 4 tys. osób, natomiast społeczność Żydów w Polsce szacuje się na ok. 20 tys.