Płock: dramat liturgiczny o średniowiecznym Triduum Paschalnym – na You Tube i Facebooku (zapowiedź)

Teatr Dramatyczny w Płocku w Wielkim Tygodniu zaprasza do oglądania na swoim kanale You Tube i Facebooku – dramatu liturgicznego o obchodach Triduum Paschalnego, opisanych w średniowiecznym Pontyfikale Płockim. Misterium powstało jesienią ubiegłego roku z okazji sympozjum naukowego, w scenerii katedry płockiej.

Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Płocku w Wielkim Tygodniu (od 6 kwietnia) udostępni na swoim kanale You Tube/TeatrPlock (linki na www.teatrplock.pl i na Facebook.com/TeatrPlock), wystawione 22 listopada ubiegłego roku w płockiej bazylice katedralnej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny – misterium „Mundi Conditor, luminis Auctor, sỳderum Fabricator… – dramat liturgiczny w Pontyficale Plocense I”.

Pontyfikał, to księga liturgiczna z XII wieku, zawierająca opisy obrzędów, jakie towarzyszyły obchodom Triduum Paschalnego w średniowieczu. To najstarsza tego typu księga w zachowana w Polsce. Została zrabowana przez Niemców podczas II wojny światowej z Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego, w 2015 roku udało się ją odzyskać.

– Poprzez to widowisko płoccy aktorzy przywracają Tumskiemu Wzgórzu dawne misteria: pojednanie pokutników z Kościołem, udramatyzowane lektury Pasji, żałobnego orszaku, przenoszącego krucyfiks do sepulcrum, czy nawiedzenie grobu przez trzy Marie i Apostołów. Dramat został wystawiony w języku polskim, przetłumaczony z łaciny przez prof. Jerzego Wojtczaka-Szyszkowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego. Śpiewy wykonywane są po łacinie, co pozwala wczuć się w atmosferę tamtej liturgii oraz jej dramaturgię – opisuje Leszek Skierski, odpowiedzialny za promocję w Teatrze Płockim.

Spektakl wyreżyserował Marek Mokrowiecki, dyrektor Teatru Dramatycznego, scenariusz napisał i konsultacje teologiczno-liturgiczne zapewnił ks. prof. dr hab. Henryk Seweryniak, scenografię zaprojektował Marek Szala, śpiewy wykonała Schola Gregoriana Silesiensis z Wrocławia, pod dyrekcją Roberta Pożarskiego. W dramacie wystąpili aktorzy Teatru Dramatycznego w Płocku.

Misterium po raz pierwszy wystawione zostało w katedrze płockiej, w ramach 42. Sympozjum Koła Naukowego Wyższego Seminarium Duchownego 22 listopada 2019 r.

XII-wieczny Pontyfikał Płocki powrócił do diecezji płockiej po 75 latach – 15 kwietnia 2015 r. W czasie II wojny światowej liturgiczna księga czynności biskupich został zrabowana przez Niemców. Udało się ją odzyskać dzięki wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych i konsulatu polskiego w Monachium. Bp. Piotrowi Liberze zabytek przekazała Bawarska Biblioteka Państwowa w Monachium.

Na treść księgi składają się opisy ceremonii, jakie sprawował biskup oraz inne obrzędy liturgiczne, nie sprawowane przez biskupa. Niezwykle interesujące są zawarte w nim opisy obrzędów: obłóczyn zakonnic, obrzędów Wielkiej Soboty, egzorcyzmów. Ponadto zawiera najstarszy opis rezurekcji na ziemiach polskich czy hołd lenny złożony metropolicie gnieźnieńskiemu.

Wnikliwa analiza tekstu skłania do stwierdzenia, że Pontyfikał Płocki został napisany w połowie XII w., w czasach, gdy biskupem płockim był Aleksander z Malonne (1129-1156), budowniczy płockiej katedry romańskiej. Jest bardzo prawdopodobne, że kodeks powstał w Płocku i był przeznaczony jako księga liturgiczna na potrzeby miejscowej katedry. Jego powrót do Płocka uzupełnia lukę w najstarszych diecezjalnych księgach rękopiśmiennych z XII w. Jest skarbnicą wiedzy o „świetlistym średniowieczu”.