Jerzy Baehr: Nasz Wielki Mistrz był człowiekiem o wielkiej duchowości i ludzkim cieple

O zmarłym dziś Wielkim Mistrzu Zakonu Kawalerów Maltańskich oraz o stuleciu działania Związku Polskich Kawalerów Maltańskich – opowiada w rozmowie z KAI Jerzy Baehr, prezydent ZPKM.

Tomasz Tarnowski: Dziś rano dotarła informacja o śmierci Wielkiego Mistrza Zakonu Maltańskiego. Jak Pan to przeżywa, co dalej z Zakonem?

Jerzy Baehr, prezydent Związku Polskich Kawalerów Maltańskich: To smutna wiadomość, na którą, niestety, od pewnego czasu wszyscy czekali. Dzisiaj (29 kwietnia) Wielkie Magisterium Suwerennego Zakonu Maltańskiego, zawiadomiło o śmierci 80-tego Wielkiego Mistrza. Fra 'Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto. Zmarł w Rzymie kilka minut po północy 29 kwietnia, po nieuleczalnej chorobie zdiagnozowanej kilka miesięcy temu.

Zgodnie z art. 17 Zakonu, czasowo, wybrana osoba, a jest nią Wielki Komendant Fra 'Ruy Gonçalo do Valle Peixoto de Villas Boas, będzie kierował Państwem jak Namiestnik ‘ad interim’ do momentu wyboru nowego Wielkiego Mistrza.

Fra Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto miał 76 lat, był Włochem, urodził się w Rzymie. Ukończył literaturę i filozofię na rzymskim uniwersytecie Sapienza, specjalizując się w archeologii chrześcijańskiej i historii sztuki. Zajmował stanowiska akademickie na Papieskim Uniwersytecie Urbaniana, nauczając klasycznej greki, a także był głównym bibliotekarzem i archiwistą ważnych zbiorów uniwersytetu. Opublikował szereg artykułów naukowych i esejów na temat aspektów średniowiecznej historii sztuki. Fra Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto został przyjęty do Suwerennego Zakonu w 1985 r., potem pełnił różne funkcje, a po rezygnacji 79. Wielkiego Mistrza Fra Matthew Festinga Rada Stanu wybrała go (2017 r.) na okres 1 roku na funkcję „Lieutenant ad interim”. Podczas zebrania kolejnej pełnej Rady Państwa w dniu 2 maja 2018 r. został wybrany 80. Księciem i Wielkim Mistrzem Suwerennego Zakonu Maltańskiego.

Fra Giacomo Dalla Torre del Tempio di Sanguinetto był człowiekiem o wielkiej duchowości i ludzkim cieple, osobiście pomagał osobom w trudnej sytuacji, angażował się m.in. w akcje rozdawania posiłków dla bezdomnych, również wyrzutków społecznych śpiących na dworcu kolejowym Termini i Tiburtina w Rzymie. Humanizm i głębokie poświęcenie się dziełom charytatywnym inspirowało całe jego życie. Proszę o modlitwę za jego osobę.

TT: W tym roku Związek Polskich Kawalerów Maltańskich zaplanował obchody 100lecia powstania – z uzyskanych informacji wynika, że główne wydarzenia zostały odwołane?

– Stulecie powstania Związku Polskich Kawalerów Maltańskich to piękna, okrągła rocznica. Do naszych jubileuszowych uroczystości przygotowywaliśmy się już od zeszłego roku. Przewidywaliśmy szereg wydarzeń, począwszy od Poznania: uroczystej Mszy świętej, wmurowania pamiątkowych tablic w kościele św. Jana Jerozolimskiego za Murami i koncert. W Częstochowie, w maju, członkowie Związku mieli się spotkać na tradycyjnej pielgrzymce. A na początku czerwca, w Warszawie, miały mieć miejsce uroczystości centralne z udziałem J. E. Wielkiego Kanclerza Zakonu Maltańskiego Albrechta Freiherr von Boeselager, J. E. Wielkiego Szpitalnika Dominique Prince de La Rochefoucauld. Potwierdził też swoja obecność Minister Zdrowia, prof. dr hab. Łukasz Szumowski oraz kilku Prezydentów zaprzyjaźnionych Związków Kawalerów Maltańskich z zagranicy. Planowaliśmy rozpocząć obchody uroczystą Mszą świętą w Bazylice Archikatedralnej pod przewodnictwem Kardynała Kazimierza Nycza. Członkowie polskiego Związku wzięliby udział w dorocznym konwencie, po którym na Zamku Królewskim, zaproszeni goście mieli uczestniczyć w konferencji naukowej i koncercie.

Niestety, ze względu na pandemię Covid-19, uroczystości poznańskie i część warszawskich musieliśmy już odwołać. Przed nami spotkanie w Katowicach i, mamy nadzieję, że będziemy mogli zrealizować, jesienią wydarzenia krakowskie. W programie jest przewidziana uroczysta Msza święta w Katedrze Wawelskiej, wmurowanie tablic pamiątkowych, sympozjum dotyczące historii i działalności Związku w Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego i koncert charytatywny w teatrze im. J. Słowackiego.

TT: Czy w okresie pandemii covid19, Związek Polskich Kawalerów Maltańskich prowadzi działalność w pełnym zakresie, czy musiał zaprzestać prowadzenia niektórych maltańskich dzieł?

– Ze względu na istniejące regulacje i obostrzenia, a przede wszystkim na bezpieczeństwo naszych podopiecznych, musieliśmy czasowo zawiesić kilka naszych stałych projektów w Wielkopolsce i Krakowie. W Puszczykowie pod Poznaniem wstrzymana jest działalność naszego domu pomocy. W Poznaniu wstrzymaliśmy warsztaty terapii zajęciowej dla osób niepełnosprawnych intelektualnie, świetlicę opiekuńczo-wychowawczą dla dzieci oraz specjalistyczne gabinety medyczne. W Krakowie praca naszego Maltańskiego Centrum Pomocy Niepełnosprawnym Dzieciom i Ich Rodzinom także jest zawieszona.

Działają natomiast – pomimo restrykcji związanych z pandemią – nasze największe projekty, szpital w Barczewie pod Olsztynem i dom pomocy społecznej dla osób ze schorzeniami psychicznymi w Szyldaku. Tam koncentrujemy wysiłki na zapewnieniu podopiecznym i personelowi bezpieczeństwa fizycznego, gdy chodzi o koronawirusa, a także bezpieczeństwa finansowego. Zapewnienie bezpieczeństwa finansowego naszym dziełom wymaga wielu intensywnych starań, zwłaszcza obecnie, kiedy borykają się one ze zwiększonymi cenami na środki ochrony, maseczki itp.

TT: W takim razie, w jaki sposób zainteresowani mogą dostarczyć i jaką pomoc?

– Każda pomoc finansowa przekazana na konto Fundacja Polskich Kawalerów Maltańskich w Warszawie „Pomoc Maltańska” – rachunek bankowy PKO BP 51 1020 1156 0000 7602 0089 7512 będzie cennym wkładem w działalność charytatywną Związku. Obecnie najbardziej potrzebuje wsparcia szpital w Barczewie, gdzie przebywają osoby starsze, leżące, w ciężkich stanach neurologicznych, gdzie część pacjentów jest wentylowana mechanicznie.

Jeśli jakaś firma mogłaby zaoferować inną formę pomocy – np. w postaci sprzętu, środków higieny, żywności przydatnej dla szpitala to prosimy o kontakt mailowy kancelaria@zakonmaltanski.pl

Osoby, które jeszcze nie złożyły zeznania podatkowego również mogą wskazać w ramach 1% nr KRS – Fundacja Polskich Kawalerów Maltańskich w Warszawie ”Pomoc Maltańska”, KRS 0000174988

Musze zaznaczyć, że w Polsce działają inne nasze maltańskie fundacje, jednak wskazuję tę, która teraz ma największe potrzeby.

Oprócz przekazania środków, można także dołączyć do naszego wolontariatu. Najliczniej działa on w Katowicach, gdzie wolontariusze z Maltańskiej Służby Medycznej od kilku tygodni świadczą pomoc rodzinom z dziećmi niepełnosprawnymi, które w związku z zamknięciem placówek wsparcia dla takich osób pozostają w domach. Wolontariusze starają się ich odwiedzić kilka razy w tygodniu i wyręczyć rodziców w opiece nad dziećmi.

Dzięki przekazanym funduszom z maltańskiego funduszu Global Fund for Forgotten People, członkowie Zakonu Maltańskiego i wolontariusze mogli ofiarować m.in. kuchenki, środki higieniczne i 200 kg żywności siostrom Misjonarkom Miłości, które karmią codziennie od 200 do 300 katowickich bezdomnych. Maltańczycy pomagają im także w zakupach i transporcie. Wożą też wymazy i wykonują badania medykom i ich bliskim, którzy przebywają na kwarantannie.

W Poznaniu wsparliśmy siostry albertynki prowadzące kuchnie dla bezdomnych w przygotowaniu 200 paczek na Wielkanoc. Natomiast w Warszawie Fundacja Św. Jana Jerozolimskiego na Saskiej Kępie prowadzi dożywianie dla osób potrzebujących, gdzie można dołączyć do ekipy przygotowującej posiłki lub wesprzeć produktami spożywczymi.

TT: Czy zostały uruchomione jakieś specjalne projekty w związku z obecną, trudną sytuacją?

– Jesteśmy polską częścią globalnej organizacji i w ten sposób otrzymaliśmy wsparcie ze wspomnianego wyżej maltańskiego funduszu Global Fund for Forgotten People. Celem tego grantu jest nie tylko pomoc żywnościowa dla osób potrzebujących w rejonie Katowic, ale także wsparcie rejestracji i transportu pacjentów Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, na rzecz którego Maltańska Służba Medyczna z Katowic przekazała swoją karetkę i specjalny namiot medyczny. Karetka maltańska służy do transportu wymazów od osób z podejrzeniem zachorowania na COVID-19, a namiot medyczny wykorzystywany jest do pierwszej oceny stanu pacjentów, wywiadów lekarskich i wstępnych badań. Dzięki naszym międzynarodowym kontaktom pracujemy nad sprowadzeniem, tak bardzo potrzebnych testów na COVID19, mam nadzieje, że wkrótce będzie można powiedzieć coś więcej na ten temat.

W Krakowie jeden z członków Zakonu Maltańskiego przekazał do dyspozycji miasta dwa zarządzane przez siebie hotele na potrzeby zorganizowania izolatoriów, w których mogłyby przebywać osoby odbywające kwarantannę, nie narażając na zarażenie koronawirusem najbliższych. To 83 gwarantowane pokoje, a 11 wolontariuszy maltańskich pozostaje w gotowości do pomocy w obsłudze logistycznej, sprzątaniu i wyżywieniu chorych w tych izolatoriach.

Aktualnie, czekamy na moment kiedy będzie możliwe uruchomienie placówek, których działalność nie mogła być prowadzona ze względu na koronawirusa. Serdecznie dziękuję wszystkim, którzy włączają się w pomoc w tym trudnym czasie.