Powstał film dokumentalny o pierwszym transporcie Polaków do Auschwitz

Powstał film dokumentalny o pierwszym transporcie Polaków do Auschwitz – poinformowało Państwowe Muzeum w Oświęcimiu. Z okazji przypadającej w najbliższą niedzielę, 14 czerwca, 80. rocznicy deportacji pierwszych Polaków do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz na ten dzień zaplanowano premierę filmu.

Premiera filmu „Pierwszy transport do Auschwitz. Post Scriptum”, zrealizowanego wspólnie przez Muzeum Auschwitz i TVP Kraków, odbędzie się na antenie TVP3 Kraków 14 czerwca o 17.40.

Reżyserem i autorem scenariusza jest Piotr Litka, a autorem zdjęć Jeremi Grzywa. Jak wyjaśnia Paweł Sawicki z biura prasowego oświęcimskiego Muzeum, zdjęcia do dokumentu powstały przede wszystkim na terenie Miejsca Pamięci Auschwitz, ale także w Tarnowie. „Zarówno w tarnowskim zakładzie karnym, gdzie rozpoczęła się tragiczna droga pierwszych polskich więźniów Auschwitz, jak i na ulicach miasta, którymi 14 czerwca 1940 r. Niemcy prowadzili kolumnę w stronę dworca kolejowego” – dodał Sawicki.

Dyrektor oddziału TVP3 Kraków Rafał Marek podziękował pracownikom Muzeum za współpracę i podkreślił, że „bez ich wsparcia merytorycznego powstanie filmu nie byłoby możliwe”. Stwierdził, że film nie tylko przypomina widzom historię tego wydarzenia i początki obozu Auschwitz, ale – dzięki nagraniom z telewizyjnego archiwum – oddaje głos naocznym świadkom, byłym więźniom pierwszego transportu.

Obok relacji byłych więźniów w filmie wykorzystano komentarz pracowników Centrum Badań Muzeum. O początkowej fazie działania niemieckiego obozu Auschwitz opowiadają historycy: dr Igor Bartosik oraz dr Łukasz Martyniak, współautorzy książki „Początki obozu Auschwitz w świetle materiałów źródłowych”.

„Pierwsi więźniowie i pierwszy transport w świadomości historyków i pracowników Muzeum, ludzi, którzy byli z tą historią związani, nigdy nie zaniknął. Zawsze traktowaliśmy tych ludzi jako naszych bohaterów, jako naszych przyjaciół. Wspierali nas oni swoją bezcenną wiedzą na temat historii obozu” – zaznaczył dr Igor Bartosik.

Film można będzie oglądać także na stronie www.krakow.tvp.pl oraz w aplikacji TVP VOD. Dokument – z napisami w języku angielskim – zostanie także zaprezentowany na kanale YouTube Muzeum oraz na stronie Muzeum na Facebooku 14 czerwca o godzinie 19.00.

14 czerwca 1940 r. do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 więźniów politycznych. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów.

Po przybyciu do Auschwitz więźniowie otrzymali numery od 31 do 758. Wcześniejsze numery otrzymali niemieccy kryminaliści, więźniowie obozu w Sachsenhausen, którzy mieli otrzymać obozowe funkcje. Spośród więźniów z pierwszego transportu wojnę przeżyło 325 osób, zginęło 292, a w przypadku 111 los jest nieznany. Ostatni świadek pierwszego transportu – Kazimierz Albin – odszedł 22 lipca 2019 r.
W byłym obozie Auschwitz-Birkenau hitlerowcy niemieccy więzili ponad 1,3 mln osób. Życie tu straciło ponad 1,1 mln ludzi – w zdecydowanej większości polskich i europejskich Żydów, a także Polaków, Romów i jeńców radzieckich.