„Kościół w dobie koronawirusa” – wkrótce II część międzynarodowej konferencji w Szczecinie

„Kościół w dobie koronawirusa. Aspekt teologiczno-praktyczny” – to zapowiadana na 28-29 października druga odsłona międzynarodowej konferencji naukowej online poświęconej wpływowi trwającej pandemii na różne płaszczyzny funkcjonowania Kościoła katolickiego w Polsce i na świecie. Czerwcowe wydarzenie zgromadziło kilkudziesięciu prelegentów z sześciu krajów. Organizatorem jest Instytut Nauk Teologicznych Uniwersytetu Szczecińskiego.

Zapowiadana konferencja ma być próbą zmierzenia się – zarówno od strony pastoralnej, jak i doktrynalnej – z problemami dotykającymi Kościół ogarnięty epidemią.

– W czerwcu br. odbyła się pierwsza część tego projektu, która zgromadziła dwudziestu pięciu prelegentów z sześciu krajów i miała charakter teologiczno-systematyczny. W drugiej części zostaną podjęte głównie zagadnienia praktyczne – informuje ks. dr Krzysztof Jaworski, przewodniczący komitegu organizacyjnego konferencji.

Z uwagi na obowiązujące obostrzenia sanitarne, wszystkie obrady odbędą się zdalnie, za pośrednictwem aplikacji Microsoft Teams. Każdy z uczestników otrzyma link, dzięki któremu z dowolnego miejsca w świecie będzie mógł połączyć się z innymi. Udział w konferencji jest bezpłatny.

Wszystkie referaty wygłoszone w pierwszej części są dostępne na kanale na YouTube pt. „Kościół w dobie koronawirusa” oraz na Facebooku.

Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 wyraźnie wpłynęła na bieg historii. Państwa na całym świecie stanęły przed trudnym zadaniem troski o zdrowie obywateli przy jednoczesnym zabezpieczeniu ich bytu materialnego. Wprowadzone obostrzenia sanitarne mocno uderzyły w stan finansów większości państw. Ponadto epidemia obnażyła słabości różnorakich systemów, począwszy od gospodarki, przez służbę zdrowia, na szkolnictwie skończywszy.

Również w Kościele ujawniło się wiele zjawisk dotychczas niespotykanych lub spotykanych bardzo rzadko. Ograniczenie dozwolonej liczby uczestników liturgii sprawiło, że kościoły opustoszały praktycznie z dnia na dzień.

Ta decyzja, mimo dyspensy udzielanej przez biskupów, spotkała się z dezaprobatą pewnych grup wierzących, dla których nieuczestniczenie we mszy niedzielnej czy świątecznej było dotychczas nie do pomyślenia. W wielu przypadkach nie do przyjęcia okazało się również rekomendowane przez władze kościelne przyjmowanie Komunii Świętej na rękę.

Pojawiły się błędy doktrynalne, godzące w wypracowaną przez teologię katolicką teorię transsubstancjacji, a ich głosicielami bywały nawet uznane autorytety teologiczne. Zawężona świadomość liturgiczna skutkowała nadużyciami prawa liturgicznego, czego przykładem mogą być loty samolotem z Najświętszym Sakramentem w monstrancji lub „procesje” eucharystyczne na dachach świątyń.

Na szczęście, obok tego typu nadużyć, w trudnym czasie epidemii uwidoczniło się wiele pozytywnych aspektów działalności Kościoła, szczególnie na polu charytatywnym. Kościół służył nie tylko pomocą finansową czy materialną, ale też wolontariacką (np. dominikanki pomagające pensjonariuszom domu pomocy społecznej). Na wysokości zadania stanęły media, także społecznościowe, do których przeniesiono namiastkę życia liturgicznego. Księża organizowali spotkania i rekolekcje na Facebooku, a wiele parafii transmitowało tam swoje nabożeństwa.

Jednym ze zjawisk dostrzegalnych w czasie klęski była dość silna polaryzacja środowisk kościelnych. Podczas, gdy jedni próbowali w fakcie epidemii znaleźć jakąś okazję do weryfikacji swoich postaw religijnych, drudzy widzieli w niej przede wszystkim karę za grzechy, a może nawet początek spełniania się wizji apokaliptycznych. Pierwsi zwykle ze zrozumieniem podchodzili do obostrzeń sanitarnych, drudzy często widzieli w obostrzeniach element walki z Kościołem i chrześcijaństwem.

„Można by zaryzykować stwierdzenie, że epidemia, która z natury jest czymś niepożądanym, podobnie jak wojna, przyniosła również pozytywne skutki – z jednej strony skłoniła ludzi wierzących do autorefleksji i pogłębienia ich życia duchowego, z drugiej obnażyła zakamuflowane dotąd nieprawidłowości, a nawet fanatyzmy” – zwracają uwagę organizatorzy wydarzenia.

Wszelkie informacje na temat zbliżającej się konferencji znajdują się TUTAJ.