Ks. dr hab. Mariusz Kuciński: utracenie nadziei na sens przyszłości – owocem utraty sensu człowieczeństwa

„Utracenie nadziei na jutro, na sens przyszłości jest owocem utraty sensu człowieczeństwa” – powiedział ks. dr hab. Mariusz Kuciński. Podczas konferencji „Wpływ pandemii na rozwój społeczno-gospodarczy i kulturę”, która odbywała się w ramach międzynarodowego kongresu „Jeden świat – wiele kultur” w Bydgoszczy, duchowny analizował temat „Kultura – aktualne wyzwania”.

Profesor KPSW zauważył, że świat staje dzisiaj wobec nowych problemów i wyzwań, które można zawrzeć w takich zagadnieniach, jak: posthuman, sztuczna inteligencja, algorytm a etyka, przemiany tzw. wieku cyfrowego, rewolucja kulturowa związana z transformacją cyfrową, narodziny syntetyków i wyzwania związane z rozumieniem, czym jest życie i specyficzna godność osoby ludzkiej. – Tematy te wydają się odległe od siebie, ale charakteryzują się wzajemnym oddziaływaniem i ciągłą relacją – dodał.

Ksiądz dr hab. Mariusz Kuciński przypomniał jedną z wypowiedzi kard. Jorge Mario Bergoglio. Przyszły papież powiedział w Buenos Aires, że „żyjemy w czasie zmian o znaczeniu globalnym, które mają konsekwencje we wszystkich wymiarach życia naszych obywateli. To, co przeżywamy, to zmiana epokowa.” – By uzasadnić tezę o zmianie epoki, autor posłużył się badaniami naukowymi, które ukazują jej przyczyny. Prelegent pragnął opisać, na ile te zmiany owocują w sumieniach współczesnych ludzi. Patrząc na rozwój biotechnologii, by ocenić które zachowania są właściwe, potrzebujemy na nowo zapytać się, co stanowi o wartości człowieka. Inaczej mówiąc, co może poprawić istnienie człowieka w sposób autentyczny – stwierdził.

Jak dodał prelegent, nowe granice proponowane przez medycynę na skutek rozwoju biotechnologii trafiają na kulturę szczególnie płodną i pożądającą tego typu manipulacji. – Od końca zeszłego wieku narodziła się myśl, która dopuszcza modyfikację życia ludzkiego przez technologie. Człowiek przestał być wartością jako osoba, a stał się zbiorem informacji, które mieszkają w jego ciele biologicznym. Życie ludzkie staje się umiejętnością zachowywania i opracowywania informacji. Rozwój biotechnologii i biologii syntetycznej wydaje się wpływać na niepewność, a może nawet niemożliwość, by określić granice między tym, co naturalne, a tym, co sztuczne. Wydaje się, że ta granica całkowicie zaniknęła – powiedział.

Te działania – według ks. dr. hab. Mariusza Kucińskiego – stawiają pytanie o to, kim jest osoba ludzka i czy można jeszcze takiego określenia używać. – Wielu naukowców jest zdania, że są to określenia filozoficzne czy religijne, dzisiaj nieużyteczne. Bez wątpienia żyjemy w czasach niespokojnych. Widać ogromną potrzebę, by wyzwolić człowieka z uczucia niepokoju istniejącego w zbiorowej podświadomości, w której przebywa. Trzeba odkryć przyczyny, które kierują nas ku temu horyzontowi. Utracenie nadziei na jutro, na sens przyszłości jest owocem utraty sensu człowieczeństwa. Ogromnie ważne jest to, by uświadomić sobie tę utratę i odnaleźć przyczynę. Bez wątpienia potrzeba, by powrócić do bycia wspólnotą – apelował.

Na zakończenie ks. dr Mariusz Kuciński podkreślił, że zdolność człowieka do wychodzenia poza zwykły materializm zdarzeń ujawnia się i staje się ewidentna tylko w relacji międzyludzkiej. – A zatem, tylko wracając do świata rzeczywistych, a nie wirtualnych relacji, będziemy potrafili ponownie otworzyć te horyzonty sensu, które odsłonią wspólne pragnienie jutra – podsumował dyrektor Centrum Studiów Ratzingera w Bydgoszczy.