Jaką rolę w sprawie McCarricka pełnił kard. Dziwisz?

Rola sekretarza osobistego św. Jana Pawła II, bp. Stanisława Dziwisza w nominacji Theodore’a McCarricka na arcybiskupa Waszyngtonu sprowadzała się jedynie do przekazania Ojcu Świętemu listu, w którym zapewniał on o swojej niewinności – wynika z dokumentacji zawartej w raporcie Sekretariatu Stanu w sprawie McCarricka. Decyzje podejmowano w oparciu o opinie szeregu osób, cieszących się zaufaniem Ojca Świętego.

Raport podaje, że pierwsze spotkanie prał. McCarricka z kard. Wojtyłą, któremu towarzyszył osobisty sekretarz, ks. Stanisław Dziwisz, miało miejsce latem 1976 roku, gdy ówczesny metropolita krakowski był gościem Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego, który odbył się w Filadelfii w roku dwusetlecia Stanów Zjednoczonych. Przy tej okazji kard. Wojtyła odwiedził Nowy Jork. Arcybiskup tego miasta, kard. Terence Cooke, który władał jedynie angielskim, wezwał z wakacji ks. McCarricka, który mówił po włosku, hiszpańsku, francusku i niemiecku, aby towarzyszył gościom z Polski. Ks. McCarrick następnie towarzyszył kard. Wojtyle i ks. Dziwiszowi podczas pozostałej części ich krótkiego pobytu w Nowym Jorku.

Po wyborze metropolity krakowskiego na Stolicę Piotrową abp McCarrick przyjeżdżał regularnie do Rzymu, często kilka razy w roku. Wiązało się to zarówno z jego obowiązkami w episkopacie USA, jak i w Watykanie. Zazwyczaj przebywał w Kolegium Północnoamerykańskim, gdzie spotykał się z amerykańskimi księżmi i seminarzystami studiującymi w Rzymie. Podczas swoich pobytów w Wiecznym Mieście abp McCarrick spotykał się z papieżem Janem Pawłem II podczas audiencji i wydarzeń religijnych, zarówno publicznych, jak i prywatnych. Abp McCarrick wielokrotnie podróżował, aby być obecnym podczas wizyt duszpasterskich papieża Jana Pawła II za granicą, m.in. w Albanii (kwiecień 1993 r.), Hiszpanii (czerwiec 1993 r.), Kolorado (sierpień 1993 r.), Litwie (wrzesień 1993 r.), Chorwacji (wrzesień 1994 r.), Bośni i Hercegowinie (kwiecień 1997), Polsce (czerwiec 1997), Francji (sierpień 1997), Kubie (styczeń 1998), Meksyku (styczeń 1999) i Ziemii Świętej (marzec 2000). Podczas podróży papieskich Ojcu Świętemu zwyczajowo towarzyszyli sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej, substytut i inni urzędnicy Stolicy Apostolskiej.

Arcybiskup McCarrick często pisał do papieża Jana Pawła II, głównie po to, aby informować Ojca Świętego o swoich działaniach na arenie międzynarodowej pracy. Wyrażał swoje oddanie Ojcu Świętemu i pragnienie służenia Kościołowi oraz wyjaśniając, co starał się czynić poprzez swoją działalność w różnych częściach świata. Jego listy sugerowały, że postrzegał siebie jako swego rodzaju pośrednika Kościoła z przywódcami politycznymi w Stanach Zjednoczonych i na całym świecie. Niekiedy pisał też do sekretarza osobistego Ojca Świętego ks. Dziwisza. Ponadto pozyskiwał zamożnych darczyńców w Stanach Zjednoczonych i gromadził pieniądze na finansowanie inicjatyw charytatywnych rekomendowanych przez Stolicę Apostolską. Jako członek i prezes Fundacji Papieskiej (Papal Foundation) podróżował w jej imieniu do Watykanu, czasami dwa razy w roku, i organizował zwyczajowe audiencje z papieżem dla darczyńców. Niezależnie od swych szerokich działań na arenie międzynarodowej, był uznawany za sprawnego zarządcę archidiecezji Newark. Dlatego pojawiła się propozycja mianowania go na inne stolice biskupie.

6 sierpnia 2000 r. abp McCarrick napisał trzystronicowy list do bp. Stanisława Dziwisza, sekretarza osobistego papieża Jana Pawła II, odnosząc się do zarzutów, jakie sformułował w odniesieniu do jego osoby zmarły kilka miesięcy wcześniej kard. John O’Connor (opinie na temat tych zarzutów wśród zaufanych współpracowników Ojca Świętego były rozbieżne). Nie wiadomo, w jaki sposób abp McCarrick dowiedział się o tych zarzutach.

List abp. McCarricka do bp. Stanisława Dziwisza:

Wasza Ekscelencjo,

Kilka miesięcy temu pisałem do Ciebie, gdy niektórzy moi przyjaciele zdawali się promować moje przeniesienie na stolicę bardziej prestiżową. Napisałem wtedy, pragnąc zapewnić, że godzę się z tym, gotów pozostać tam, gdzie jestem lub uczynić wszystko, o co prosi Ojciec Święty. Dziś piszę z uwagi na zaufanie, jakie mam do Ciebie i na Twoją miłość do Kościoła i do naszego Papieża. Słyszałem, że przed śmiercią kardynał O’Connor napisał do Ojca Świętego list, który głęboko skrytykował moje życie jako biskupa, kapłana, a nawet jako człowieka. Jeśli to prawda, to jest to bardzo poważne oskarżenie i bardzo mnie dziwi.

Wiem, że kardynał nie chciał, abym był jego następcą, chociaż w ciągu ostatnich ośmiu czy dziesięciu lat czterokrotnie pytał mnie, czy byłbym gotów służyć jako arcybiskup koadiutor Nowego Jorku. Odpowiedziałem, jak zawsze, że uczynię o cokolwiek prosi mnie Ojciec Święty. Nigdy, przez wszystkie lata swojej posługi w Nowym Jorku, kardynał O’Connor nie zwrócił się do mnie z krytyką lub oskarżeniami, które są zawarte w jego liście do Jego Świątobliwości.

Wasza Ekscelencjo, jestem pewien, że popełniłem błędy i może czasami brakowało mi roztropności, ale w ciągu siedemdziesięciu lat mojego życia nigdy nie miałem stosunków seksualnych z żadną osobą, mężczyzną czy kobietą, młodą czy starą, duchowną czy świecką, nigdy też nie wykorzystywałem innej osoby ani nie traktowałem jej bez szacunku.

Kilka lat temu do kardynałów w Stanach Zjednoczonych wysłano serię anonimowych listów oskarżających mnie o niewłaściwe postępowanie. Natychmiast podzieliłem się nimi z nuncjuszem apostolskim i zwróciłem na nie uwagę Rady Prezbiterów naszej archidiecezji – tak bardzo chciałem być jak najbardziej otwarty na moich kapłanów. Wiem, że napisałem wtedy do kardynała O’Connora, aby zapewnić go, że oskarżenia były fałszywe.

Myślałem, aby nie pisać do Ciebie o tym strasznym zarzucie i pozostawić sprawę w rękach Boga, który jest Sędzią wszystkich rzeczy. Przedyskutowałem to jednak dogłębnie z moim spowiednikiem i doradził mi, abym przynajmniej skontaktował się z Tobą, którego uważam za dobrego przyjaciela i brata. W przypadku gdyby krytyka kardynała O’Connora wobec mojej osoby dotyczyła innych, to dobrze, że piszę, choćby po to, żeby niezasłużenie nie niszczyć reputacji kogokolwiek innego.

Z drugiej strony, jeśli Jego Świątobliwość straciłby zaufanie do mnie jako biskupa, chętnie zrezygnowałbym z mojej diecezji i przyjąłbym jakąkolwiek posługę, którą by mi powierzył. Wiem, jaki szacunek żywi do mnie Ojciec Święty – i darzę go wielką miłością. Najbardziej bolesne jest dla mnie to, że zasmuciłoby to Ojca Świętego i pozwoliło mu poczuć, że go zawiodłem.

Teraz, gdy mam okazję pisać do Ciebie, pozwolę Panu czynić to, co chce i pogodzę się z tym. Dziękuję, że jesteś kimś, do kogo mogę pisać i komu mogę szczerze powiedzieć, że jeśli rozumiem oskarżenia, jakie mógł postawić kardynał O’Connor, to nie są one prawdziwe. Proszę, módl się za mnie. Jest to trudny moment w moim życiu. Oby Pan użył tego krzyża, by uczynić mnie lepszym księdzem. Z wdzięcznością za cierpliwość w czytaniu tego listu.

W duchu braterskim

+ Theodore McCarrick

Niniejszy list, po przetłumaczeniu go na włoski przez ówczesnego prefekta Domu Papieskiego, bp. Jamesa Harveya, trafił do rąk Jana Pawła II. Po naradzie został przekazany substytutowi Sekretariatu Stanu (a następnie prefektowi Kongregacji ds. Biskupów), abp. Giovanniemu Battiście Re. Rola bp. Dziwisza sprowadzała się zatem jedynie do przekazania listu.