Aktualizacja Watykańskiego Kodeksu Karnego

„Uczynienie dostępnym obowiązującego aktualnie w Państwie Watykańskim ustawodawstwa karnego dla praktyków w dziedzinie prawa, sędziów i ekspertów” – to cel jaki przyświecał publikacji Watykańskiego Kodeksu Karnego. Aktualizuje on przepisy przyjęte w 1929 roku i dostosowuje je do ducha czasu i współczesnych problemów. Redaktorami tego ważnego zbioru są: Sekretarz Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych bp Juan Ignacio Arrieta oraz siostra Maia Luisi, urzędniczka z tej samej dykasterii.

W chwili narodzin Państwa Watykańskiego w roku 1929 przyjęto ze względów ekonomicznych i czysto praktycznych obowiązujący wówczas włoski kodeks karny, pochodzący z 1889 roku. Obecnie obowiązująca wersja dokumentu zawiera wszystkie zmiany wprowadzone przez ustawodawcę watykańskiego na przestrzeni prawie 150 lat. Kodeks karny różni się zasadniczo od Kodeksu Prawa Kanonicznego. Nie dotyczy spraw religijnych, ani dyscypliny duchownych, ale każe za te same przestępstwa, co każdy inny kraj, aby zapewnić sprawiedliwość i porządek społeczny.

Prawo kanoniczne pozostaje jednak zawsze – jak mówi prawo watykańskie – pierwszym źródłem normatywnym i interpretacyjnym kryterium odniesienia w państwie, a to oznacza, że chociaż są to normy i kary o charakterze świeckim, watykański trybunał karny musi brać pod uwagę kryteria humanizmu i porządek wartości, jaki narzuca dyscyplina kanoniczna. Bp Arrieta wyjaśnia, że potrzeba reformy oraz uzupełnienia w przepisach wynikała z pojawienia się przestępstw, które wcześniej nie istniały, takie jak przestępstwa komputerowe, handel narkotykami, nadużycia finansowe oraz wiele innych. Sekretarz Papieskiej Rady ds. Tekstów Prawnych wyjaśnił Radiu Watykańskiemu w jakich punktach obecny Kodeks karny zmienił się w stosunku do poprzednich regulacji.

„Duża część nowości bierze swoje źródło ze zobowiązań, jakie Stolica Apostolska podjęła na polu międzynarodowym. Obecnie istnieje znacząca współpraca w sprawach karnych i żadne państwo, nawet bardzo małe, nie może uchylić się od obowiązku zharmonizowania swojego prawa karnego z prawem społeczności międzynarodowej. Chodzi o zbrodnie przeciwko ludzkości, wobec nieletnich, zbrodnie wojenne, akty terroryzmu i zamachy stanu, akty zagrażające bezpieczeństwu lotnisk itp., czyli te wszystkie rodzaje przestępstw, których poprzednie kodeksy nie regulowały. Trzeba było dostosować się do regulacji obowiązujących w innych państwach wspólnoty międzynarodowe“ – powiedział bp Arrieta.