E-ofiara, czyli technologie w służbie Kościołowi

Płatności bezgotówkowe są coraz bardziej popularne w przestrzeni świeckiej. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby również Kościół mógł przyjmować ofiary w takiej formie. Oczywiście forma bezgotówkowa może być dodatkowym rozwiązaniem dla parafian nieposiadających przy sobie gotówki, nie ma ona na celu zastępowania choćby tradycyjnej tacy.

Życie codzienne Polaków coraz bardziej bezgotówkowe

Większość Polaków i to nie tylko młodych, chętniej posługuje się dziś kartą płatniczą niż gotówką. Po prostu przyzwyczaili się oni do sytuacji, że praktycznie wszędzie mogą skorzystać z instrumentów bezgotówkowych i przestają nosić przy sobie banknoty. Według badań z 2018 roku (Instytut Badań Rynkowych i Społecznych na zlecenie BLIK) co piąty Polak deklarował, że nie nosi przy sobie gotówki. Co ciekawe, z deklaracji wynika, że nawet pożyczki koleżeńskie zwracane są coraz częściej w formie bezgotówkowej. Te trendy z pewnością przyśpieszyły w ostatnich miesiącach epidemii, gdy łatwiej i bezpieczniej było zapłacić przelewem czy kartą, a możliwość spotkań „na żywo” była ograniczona.

Zmiany nawyków Polaków to także zmiany dla parafii

Kościół w Polsce jest jednym z nielicznych w Europie, który niemal w całości finansowany jest z ofiar wiernych. To dzięki wielkodusznemu wsparciu katolików diecezje i parafie mogą utrzymywać budynki, prowadzić ich remonty, uiszczać bieżące zobowiązania, ale także prowadzić tysiące dzieł służących lokalnym wspólnotom czy całemu społeczeństwu. Parafie utrzymywane są głównie z tacy. Z tych ofiar utrzymywany jest kościół i budynki parafialne. Do budżetu parafii trafiają też często stypendia mszalne, a więc ofiary składane przy zamawianiu Mszy św. oraz np. ofiary z racji udzielenia chrztu, ślubu, sprawowania pogrzebu czy innych sakramentów lub sakramentaliów.

Coraz częściej księża spotykają się z prośbami ze strony parafian o możliwość wniesienia ofiar przelewem lub w innej formie bezgotówkowej. Ojciec Dawid Kołodziejczyk OP, ekonom klasztoru św. Jacka w Warszawie wspomina, że „bardzo często wierni pytali czy istnieje możliwość złożenia ofiary albo zamówienia intencji Mszy św. za pomocą karty, bo nie mają gotówki a chcieliby to zrobić”. Sytuacje takie nie powinny dziwić, gdyż po prostu przyzwyczajenia się zmieniają. Tę zmianę potwierdza ks. Janusz Majda, ekonom Konferencji Episkopatu Polski. „Ludzie po prostu coraz rzadziej noszą przy sobie banknoty, więc możliwość złożenia ofiary za pomocą terminala może pozytywnie wpłynąć na ich ofiarność. Terminal to dobre rozwiązanie” – stwierdza. To wszystko wymaga dostosowania się do potrzeb parafian.

Ojciec Tomasz Klin SJ, proboszcz parafii pw. św. Ignacego Loyoli i św. Andrzeja Boboli w Jastrzębiej Górze zwraca uwagę, że „korzyści z posiadania w parafii terminala są oczywiste. Wierni mają komfort, że jeśli będą chcieli złożyć ofiarę to mogą to zrobić, bez względu na to czy mają przy sobie gotówkę czy też nie”. Ten komfort jest ważny także dlatego, że mimo zmiany sposobu składania ofiary, nadal wierny ma anonimowość. W terminalu nie ma możliwości odnotowania numerów kart, czy innych danych osobowych umożliwiających identyfikację darczyńcy.

Nowy model ofiarności wymaga oswojenia

Ks. Janusz Majda zauważa, że parafie i instytucje kościelne coraz częściej rozważają korzystanie z terminali płatniczych. Już w niemal 200 parafiach na terenie całego kraju wierni mogą złożyć ofiarę nie tylko w gotówce, ale także skorzystać z formy bezgotówkowej. Należy jednak pamiętać, że ten nowy rodzaj ofiarności będzie w Kościele wymagał oswojenia. Ks. Majda zauważa, że „w Kościele następuje wymiana pokoleń i ludzie młodsi coraz częściej mają w kieszeni karty płatnicze a coraz rzadziej pieniądze w gotówce. Obrót bezgotówkowy będzie więc wymogiem czasu”. Choć jak dodaje: „nie można jednak pozwolić, by zatraciła się granica pomiędzy posługą a usługą oraz ofiarą a zapłatą. Wierny przychodząc do kancelarii czy zakrystii nie może odnieść wrażenia, że coś kupił, że zapłacił za jakąś usługę”.

Jak zainstalować terminal w parafii?

Skorzystanie z nowych rozwiązań w parafiach, takich jak terminal do akceptacji ofiar bezgotówkowych, wzmacnia wizerunek Kościoła jako instytucji nowoczesnej, reagującej na zmieniające się potrzeby wiernych.

Z pomocą w instalacji terminala przychodzi Fundacja Polska Bezgotówkowa. Od 2018 roku Fundacja prowadzi Program Wsparcia Obrotu Bezgotówkowego w Polsce Jest on adresowany do przedsiębiorców, a także do instytucji publicznych i Kościołów. Dzięki dołączeniu do Programu także parafia może otrzymać terminal płatniczy i to bezpłatnie. Fundacja finansuje koszt użytkowania urządzenia przez określony czas. W przypadku instytucji kościelnych jest to 12 miesięcy.

Dzięki wsparciu Fundacji – nie ponosząc żadnych kosztów – proboszcz może sam ocenić, czy instalacja terminala jest opłacalna i jak do tego nowego wymiaru dobroczynności odnoszą się wierni.

Aby zapoznać się z ofertą Fundacji Polska Bezgotówkowa można wejść na stronę.