Biuro Analiz Sejmowych oceniło petycję ws. karania za świętowanie Halloween

Biuro Analiz Sejmowych wydało krytyczną opinię o petycji zgłoszonej przez obywatela zastrzegającego anonimowość. Dokument dotyczy m.in. karania za świętowanie Halloween i uchwalenia „ustawy o wspieraniu tradycji narodowych Rzeczypospolitej Polskiej”. Zdaniem ekspertów, petycja nie opiera się na żadnych badaniach naukowych a „wyłącznie na subiektywnym przekonaniu o zagrożeniach płynących z obchodzenia zwyczaju Halloween w Polsce”.

Petycja została złożona w Sejmie w kwietniu ub. roku. Zrobiło się o niej głośno w lipcu, gdy pojawiły się pogłoski medialne jakoby treść petycji była popierana przez parlamentarzystów Prawa i Sprawiedliwości oraz Konfederacji. Tymczasem procedury sejmowe wskazują, że jeśli dana petycja jest poprawna pod względem formalnoprawnym, należy ją skierować do komisji ds. petycji a ta ma obowiązek się nią zająć.

Autor petycji chce podjęcia inicjatywy ustawodawczej w celu uchwalenia „ustawy o wspieraniu tradycji narodowych Rzeczypospolitej Polskiej”. Jego zdaniem, należałoby wprowadzić karanie aresztem przynajmniej 15 dni za przebieranie się w dniu 31 października za „straszną postać, w szczególności za kościotrupa, czarownicę, wampira, diabła lub inną kojarzącą się z piekłem istotę”.

Karze ograniczenia wolności lub mandatem 500 zł podlegałby także ten, kto tego dnia „chodzi i puka po mieszkaniach, prosząc o cukierki lub ostrzegając przed popełnieniem złośliwego żartu”. Areszt na okres nie krótszy niż 10 dni groziłby także prawnemu opiekunowi osoby małoletniej, która zezwala na powyższe czynności.

Ponadto wnioskodawca zakłada powołanie nowego organu – komisji ds. wykonywania postanowień ustawy o wspieraniu tradycji narodowych RP – której zadaniem byłoby „monitorowanie zjawisk, o których mowa w artykułach 1 – 4 tej ustawy [tj. popełniania wykroczeń]”, a w przypadku ich stwierdzenia – sporządzenie raportu, który przekazywany byłby właściwej miejscowo jednostce policji w celu złożenia w sądzie wniosku o ukaranie oraz wszczęcie postępowania karnego.

Projekt ustawy zakłada również nałożenie na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, obowiązku wydania decyzji „o zakazie zgromadzenia, jeżeli ma się ono odbyć w drugiej połowie października lub pierwszej połowie listopada oraz jednocześnie ma na celu promowanie staroceltyckiego obyczaju, zwanego popularnie Halloween”.

Autor petycji zaprezentował szereg zagrożeń związanych z obchodzeniem Halloween, określanego przez niego jako „pogańsko – okultystyczne święto”. Zwraca on uwagę, że Halloween „nie tylko szkodzi pamięci zmarłych i niszczy katolicką tradycję, lecz także zagraża duszy”. Jego zdaniem, „najwyższy czas odrzucić neopogańskie gusła i zanurzyć się głębiej w katolickich tradycjach”.

Jak zaznaczył autor projektu, obchody święta zmarłych w Polsce cechują się powagą i skupieniem adekwatnym do majestatu śmierci. Przypomniał, że w Polsce „mamy swoje wspaniałe tradycje Wszystkich Świętych oraz Dnia Zadusznego, modlitwę za zmarłych, zapalanie zniczy na grobach bliskich na cmentarzach i żadne pogańskie Halloween nie jest ani bezpieczne, ani do niczego nam potrzebne oraz nie przystaje do powagi oraz wiernych Kościoła w dniach 1 i 2 listopada”.

W opinii Biura Analiz Sejmowych petycja spełnia wymogi formalne określone w ustawie o petycjach. Eksperci wskazali, że w uzasadnieniu autor wyróżnił zagrożenia na tle religijnym i kulturowym.

BAS wskazał, że wnioskodawca stwierdził występowanie zagrożenia w obchodzeniu Halloween w Polsce dla określonych wartości pozostających pod ochroną prawa.

„Niemniej jednak nie sposób uznać, że przedstawiona w petycji argumentacja oparta została o obiektywne źródła, będące odpowiednią podstawą do podejmowania określonych decyzji kryminalizacyjnych” – uznało Biuro Analiz Sejmowych.

Zdaniem ekspertów, rozstrzygające dla zasadności podjęcia ewentualnych decyzji o karaniu za świętowanie Halloween powinny okazać się „ustalenia dokonane na podstawie metod naukowych, legitymowanych przez naukę prawa karnego”. Tymczasem propozycje zawarte w petycji „nie zostały oparte na przekonujących argumentach”.

W opinii BAS, wnioskodawca oparł postulaty podjęcia inicjatywy ustawodawczej „wyłącznie na subiektywnym przekonaniu o zagrożeniach płynących z obchodzenia zwyczaju Halloween w Polsce” oraz „nie wskazał racji dla swoich propozycji m.in. w wynikach badań przeprowadzonych z zastosowaniem metod naukowych, nastawionych na obiektywny ogląd stanu rzeczy (…)”.