Projekt uchwały ws. ustanowienia Roku Władysława Bartoszewskiego w Sejmie

Do laski marszałkowskiej wpłynął projekt uchwały w sprawie ustanowienia roku 2022 Rokiem Władysława Bartoszewskiego. „Uczył i uczy nas patriotyzmu, otwartości, przyzwoitości. Jego intelektualny dorobek i działalność badawcza, społeczna, polityczna wprost wpłynęły na losy naszego kraju, tożsamość i pamięć” – brzmi fragment uchwały zgłoszonej przez grupę posłów Koalicji Obywatelskiej z okazji przypadającej w przyszłym roku 100. rocznicy urodzin prof. Bartoszewskiego.

Projekt uchwały zawiera m.in. cytat z księgi pamiątkowej „Władysław Bartoszewski. Życie i twórczość” (red. Andrzej K. Kunert, Warszawa 1999), w której prof. Bartoszewski wspomina o wielu płaszczyznach swojej działalności: „Nie mogę sobie dziś wyobrazić, jak to wszystko robiłem: pomoc dla Żydów, pomoc dla więźniów, gromadzenie materiałów dla podziemia, redagowanie sprawozdań i dokumentów, kontrwywiad, praca związana z Kościołem, prace redakcyjne, wreszcie służba w AK; służyłem bez broni, w BIP. Oprócz tego pisałem artykuły i studiowałem na podziemnym uniwersytecie”.

Zdaniem wnioskodawców projektu, ów fragment „obrazuje wycinek działań i dokonań wybitnego Polaka, historyka, myśliciela, działacza, polityka. Jego intelektualny dorobek i działalność badawcza, społeczna, polityczna wprost wpłynęły na losy naszego kraju, naszą tożsamość i pamięć. Waga jego zasług jest nie do przecenienia i nie do pominięcia w polskim dyskursie społeczno-politycznym oraz dyskursie historycznym”.

Parlamentarzyści podkreślają też, że prof. Bartoszewski „swoimi dokonaniami uczył i uczy nas patriotyzmu, otwartości, przyzwoitości”. Wymieniają m.in. pracę i współpracę redakcyjną („Stolica”, „Tygodnik Powszechny”, Radio Wolna Europa), działalność opozycyjną i czas internowania, działalność w instytucjach publicznych po 1989 r. na czele z dwukrotnym piastowaniem funkcji ministra spraw zagranicznych, przewodnictwo nad Międzynarodową Radą Oświęcimską i Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, wykłady na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

Ocalony z Oświęcimia, Władysław Bartoszewski podjął współpracę ze Związkiem Walki Zbrojnej, a potem z Armią Krajową. Aresztowany dwukrotnie pod fałszywym zarzutem szpiegostwa, spędził łącznie siedem lat w więzieniach PRL.

Prof. Bartoszewski aktywnie działał na rzecz pojednania polsko-żydowskiego, polsko-niemieckiego oraz zachowania pamięci o Polskim Państwie Podziemnym i powstaniu warszawskim, w którym brał udział. Był wielokrotnie odznaczany, m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za pomoc udzielaną Żydom w czasie wojny, medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata i tytułem Honorowego Obywatela Izraela, Orderem Orła Białego (1995).

„W roku 2022 będziemy świętować 100-lecie jego urodzin. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przekonany o wyjątkowym znaczeniu dokonań Władysława Bartoszewskiego, oddając hołd jego dokonaniom, ustanawia rok 2022 Rokiem Władysława Bartoszewskiego” – brzmi końcowy fragment projektu uchwały.

W uzasadnieniu zgłoszenia projektu prof. Bartoszewski nazywany jest „jednym z budowniczych demokratycznego państwa prawa po 1989 r.”, „postacią niezwykle ważną dla całej Polski, Europy i świata, postacią nie do pominięcia w dyskursie historycznym”.

W tekście podkreśla się także „Autentyczny i gorący patriotyzm Władysława Bartoszewskiego, patriotyzm otwarty, nowoczesny, pozbawiony ksenofobii”, który polegał na nieustannym dążeniu do wzajemnego zrozumienia i pojednania pomiędzy narodami”. „Jego wysiłki na rzecz ponadnarodowej współpracy przynosiły wielkie efekty – niewielu zrobiło tyle na rzecz zbliżenia między Polakami i Żydami oraz Polakami a Niemcami, co prof. Bartoszewski” – zaznaczono.

Zdaniem autorów projektu uchwały, rok 2022 będzie zatem doskonałą okazją, żeby na prof. Bartoszewskiego „spojrzeć na nowo, na nowo doceniając znaczenie i wagę całego jego dorobku”.

Prof. Władysław Bartoszewski był też wieloletnim członkiem zarządu Fundacji na rzecz Wymiany Informacji Katolickiej, należącej do Konferencji Episkopatu Polski. Zmarł 24 kwietnia 2015 r. w wieku 93 lat.