Jubileusz 25-lecia metropolii przemysko-warszawskiej

W środę 7 lipca w greckokatolickiej archikatedrze pw. św. Jana Chrzciciela w Przemyślu obchodzono uroczyście 25. rocznicę utworzenia metropolii przemysko-warszawskiej oraz podniesienia diecezji (eparchii) przemyskiej do godności archidiecezji (archieparchii) przemysko-warszawskiej. Pontyfikalnej Boskiej Liturgii św. Jana Chryzostoma przewodniczył metropolita przemysko-warszawski abp Eugeniusz Popowicz, a kazanie wygłosił biskup olsztyńsko-gdański Arkadiusz Trochanowski.

Uroczystości jubileuszowe odbyły się w święto Narodzenia Św. Jana Chrzciciela (według kalendarza juliańskiego). Obok głównego celebransa i kaznodziei w liturgii uczestniczyli także metropolita przemysko-warszawski-senior abp Jan Martyniak i biskup wrocławsko-koszaliński Włodzimierz R. Juszczak OSBM, a także biskup pomocniczy archidiecezji przemyskiej obrządku łacińskiego Krzysztof Chudzio oraz kapłani archieparchii przemysko-warszawskiej.

Przed rozpoczęciem dziękczynnej Boskiej Liturgii, którą poprzedziła procesja do archikatedry, wszystkich zebranych przywitał metropolita przemysko-warszawski, przypominając historię odradzania się Kościoła greckokatolickiego po jego likwidacji w powojennej komunistycznej rzeczywistości: wspomniał o przywróceniu eparchii przemyskiej oraz o powołaniu przez Ojca Świętego Jana Pawła II pierwszego biskupa i pierwszego metropolity w osobie abp. Jana Martyniaka oraz o rozwoju struktur kościelnych do czasów obecnych.

W homilii podczas Liturgii bp Trochanowski mówił o obowiązku każdego chrześcijanina do głoszenia prawd chrześcijańskich w swoim otoczeniu, rodzinie, wspólnocie religijnej. Podkreślił też rolę modlitwy w życiu chrześcijanina, wskazał, iż modlitwa rodziców św. Jana Chrzciciela została wysłuchana, ponieważ byli oni sprawiedliwi przed Bogiem i zachowywali Jego przykazania.

Nawiązując do uroczystości rocznicowych, kaznodzieja zwrócił uwagę, że „jubileusz metropolii i metropolity-seniora Jana to dla całego Kościoła greckokatolickiego okazja, by podziękować Panu Bogu za otrzymany dar. Miało nas nie być, Kościół nasz miał nie istnieć, a jednak jesteśmy, tworzymy, służymy i głosimy Dobrą Nowinę” – w tych słowach hierarcha przypomniał politykę komunistycznych władz, które dążyły do całkowitej likwidacji Kościoła greckokatolickiego w Polsce.

Na zakończenie homilii najmłodszy greckokatolicki biskup w Polsce podkreślił ważną rolę młodzieży w budowaniu wspólnoty Kościoła: „Dziś potrzeba takiego umocnienia w wierze, by młode pokolenie odnajdywało w Kościele swoje miejsce, by odczuwało, że jest on ich domem, a życie Słowem Bożym prowadzi do prawdy. Ta prawda jest wymagająca, ale prowadzi do szczęścia. To nie droga na skróty, lecz prawdziwe życie. Mamy uczyć młodzież, że Pan Bóg o niej nie zapomina, lecz stale ją kocha i czeka na młodych” – zakończył swe kazanie biskup olsztyńsko-gdański.

W przeddzień uroczystości jubileuszowych w archikatedrze przemyskiej odprawiono uroczyste Nieszpory z Łytią, na których byli obecni hierarchowie i księża archidiecezji przemysko-warszawskiej. Otwarto również wystawę ikon w kaplicy byłego (przedwojennego) seminarium duchownego w Przemyślu oraz wystawę fotograficzną ukazującą historię odradzającego się Kościoła greckokatolickiego w Polsce.

Trzydzieści lat temu, 13 stycznia 1991 św. Jan Paweł II reaktywował eparchię przemyską, która objęła zasięgiem terytorium całego kraju, a jej pierwszym powojennym ordynariuszem ustanowił bp. Jana Martyniaka, który swój ingres odbył 13 kwietnia tegoż roku. 31 maja 1996 papież mianował bp. Jana Martyniaka arcybiskupem i metropolitą przemysko-warszawskim. Jego ingres odbył się 17 sierpnia tegoż roku w archikatedrze przemyskiej pw. św. Jana Chrzciciela. Ojciec Święty ustanowił też nową eparchię wrocławsko-gdańską, która wraz z archieparchią przemysko-warszawską utworzyła metropolię. Granica między obu administracyjnymi jednostkami Kościoła przebiegała wzdłuż Wisły.

W 2015 roku papież Franciszek przyjął rezygnację abp. Jana Martyniaka z urzędu metropolity i mianował dotychczasowego biskupa pomocniczego Eugeniusza Popowicza arcybiskupem i nowym metropolitą przemysko-warszawskim. Jego ingres odbył się 19 grudnia 2015 roku. 25 listopada 2020 Ojciec Święty utworzył nową eparchię – olsztyńsko-gdańska, mianując pierwszym jej biskupem ks. Arkadiusza Trochanowskiego i zmieniając nawę eparchii wrocławsko-gdańskiej na wrocławsko-koszalińską.

Archieparchia przemysko-warszawska składa się obecnie z czterech dekanatów: przemysko-lubelskiego, krakowsko-gorlickiego, rzeszowsko-sanockiego i warszawsko-łódzkiego. Na jej terenie istnieją 43 parafie i 11 ośrodków duszpasterskich, w których posługuje ponad 40 kapłanów. W archidiecezji działają 2 domy zakonne męskie Ojców Bazylianów (Warszawa, Przemyśl) oraz 9 domów zakonnych żeńskich: Sióstr Służebnic NPM (Przemyśl, Warszawa), Sióstr Bazylianek (Warszawa, Przemyśl, Gorlice) i Sióstr Świętego Józefa (Kraków, Przemyśl), w których przebywa 36 sióstr zakonnych.