Poręba Wielka: modrzewiowa świątynia odzyskuje swą oryginalną estetykę

Modrzewiowa świątynia pw. św. Bartłomieja Apostoła w Porębie Wielkiej koło Oświęcimia – jedna z najcenniejszych w małopolskiej części diecezji bielsko-żywieckiej – odzyskuje blask dzięki pracom konserwatorsko-restauratorskim. Zakończono właśnie kolejny etap prac przy bryle tego zabytkowego kościoła.

Po wymianie zniszczonego poszycia gontowego na dachu prezbiterium i nawy oraz szalowania na elewacjach bocznych przyszedł czas na wieżę kościoła. Z barokowego hełmu zrzucono stare pokrycie blachą zastępując go gontem – poinformował ks. dr Szymon Tracz, konserwator architektury i sztuki sakralnej diecezji bielsko-żywieckiej.

„Wymiana poszycia stworzyła okazję do korekty sylwety baniastego hełmu, który został zniekształcony na początku XX wieku, kiedy uproszczono jego barokowe kształty, kryjąc go blachą. Przy okazji wyzłocono banię i zabezpieczono krzyż wieńczący wieżę. Pracom konserwatorskim poddano także elewacje boczne izbicy pod hełmem, dekorowane charakterystyczną koronką o późnogotyckiej formie” – wyliczył naukowiec UPJPII.

Duchowny zapowiedział, że w następnym etapie zostanie przeprowadzony remont szalowania wieży wzniesionej w konstrukcji na tzw. słup.

Prace były możliwe dzięki dotacji Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Małopolskiego Konserwatora Zabytków.

Wzmianki o parafii w Porębie Wielkiej pojawiają się około 1285 r., a informacje o kościele pochodzą z lat 1325-1327. Pierwszy kościół, wykonany z drzewa dębowego, spłonął. Budowa nowej świątyni w miejscu starej rozpoczęła się w 1502 r. Prace ukończono w 1506 r. Fundatorem był hrabia Zygmunt Porębski, sekretarz króla Zygmunta Starego. Wykonawcą polichromii w świątyni był w okresie międzywojennym Adam Giebułtowski, uczeń Jana Matejki.

Modrzewiowa świątynia porębska otoczona jest sobotami i ogrodzeniem z belek. Wieża ma konstrukcję słupową. We wnętrzu zachowały się późnogotyckie portale z nadprożami wyciętymi w tzw. ośle grzbiety. Ze starych renesansowych ołtarzy pozostała tylko jedna deska, którą użyto do budowy ołtarza głównego. Ściany i stropy pokryte są polichromią z okresu Młodej Polski. W rokokowym ołtarzu znajduje się wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej. Ołtarze i ambona pochodzą z końca XVIII w. Chrzcielnica jest klasycystyczna, a prospekt organowy rokokowy z XVIII w.

11 lat temu, w roku jubileuszu 500. rocznicy konsekracji, rozpoczął się gruntowny remont świątyni.