Ukraina – zaufanie do Kościoła wciąż rośnie

Na Ukrainie Kościoły chrześcijańskie nadal cieszą się dużym prestiżem. Według badań przedstawionych we wtorek w Kijowie przez Ukraiński Ośrodek Badań Gospodarczych i Politycznych im. Razumkowa 63,5 procent dorosłych ufa „Kościołowi”. Nie było rozróżnienia między wyznaniami. Z drugiej strony, 26,3 procent wyraziło mu nieufność.

W 2020 r. 60,1 proc. miało zaufanie do Kościoła, 25,8 proc. nie miało. Dla 47,9 procent Kościół jest dziś autorytetem moralnym, zgodnie z własną deklaracją wyznaniowej przynależności. Prawie 68 proc. określa się jako wierzący – podobnie jak w badaniu z 2020 r. 13 proc. waha się pomiędzy wierzeniem a niewierzeniem. 5,7 proc. to osoby niewierzące, a 3,4 proc. określa się jako „przekonani ateiści”.

Autorzy opracowania uważają za mało prawdopodobny wybuch konfliktów religijnych na Ukrainie. Według badania, tylko 3 proc. respondentów dostrzega obecnie konflikty między wspólnotami religijnymi. Kolejne 5 proc. widzi napięcia między wyznawcami różnych Kościołów i religii w swoim regionie. Napięcia istnieją przede wszystkim między Ukraińskim Kościołem Prawosławnym Patriarchatu Moskiewskiego (UKP MP), a powstałym w 2018 roku autokefalicznym (niezależnym) Prawosławnym Kościołem Ukrainy (PKU).

Według sondażu, 60 proc. dorosłych Ukraińców określa się jako prawosławni. Jest to najniższa liczba odnotowana od 2000 roku. W 2013 r. było to jeszcze 70,3 proc. Rekordowa liczba 18,8 proc. zadeklarowała, że nie należy do żadnej religii. 8,8 proc. przyznało się do przynależności do Kościoła greckokatolickiego, 0,8 proc. do Kościoła rzymskokatolickiego. 8,5 procent deklaruje się jako „po prostu chrześcijanie”.

Według badań, około dwa razy więcej chrześcijan na Ukrainie deklaruje swą przynależność do Prawosławnego Kościoła Ukrainy niż do UKP MP. Znajduje to również odzwierciedlenie w różnym stopniu szacunku, jakim cieszą się przywódcy kościelni wśród ludności. Metropolicie Epifaniszow zwierzchnikowi PKU ufa najwięcej osób, bo 49,7 proc. Z kolei metropolicie Onufremu z UKP MP ufa 33,5 procent. Według Centrum Razumkowa, najgorzej wypadł tu rosyjski prawosławny patriarcha Moskwy Cyryl I. Wyraźnie więcej respondentów mu nie ufa niż ufa odpowiednio 41,7 proc. i 19,3 proc.

Papież Franciszek otrzymał drugą najlepszą ocenę po Epifaniuszu: ufa mu 42,4 procent. Zwierzchnik Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego arcybiskup większy kijowsko-halicki Światosław Szewczuk z Kijowa uzyskał 35,6 procent, a patriarcha ekumeniczny Bartłomiej I z Konstantynopola – 32,8 procent.

W połowie listopada Centrum Razumkowa przeprowadziło ankietę wśród ponad 2 tys. dorosłych Ukraińców w całym kraju. Badanie zostało sfinansowane przez niemiecką Fundację Konrada Adenauera.