Rada Społeczna przy Arcybiskupie Poznańskim o wpływie internetu na dzieci i młodzież

„Upowszechnianie się Internetu jako źródła informacji i środka komunikacji społecznej jest nieuchronne, a pandemia COVID-19 jeszcze przyspieszyła ten proces. Dlatego będąc świadomym zagrożeń, jakie niesie problematyczne wykorzystanie Internetu, należy wykonać krok wstecz, poświęcając więcej uwagi relacjom bezpośrednim, słuchając się nawzajem i ograniczając korzystanie z komunikatorów w wirtualnym świecie” – zauważają członkowie Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim w oświadczeniu nt. kwestii problematycznego użytkowania internetu.

Pełny tekst oświadczenia publikujemy TUTAJ.

Podczas konferencji prasowej w Auli im. abp. A. Baraniaka tekst dokumentu zaprezentowali prof. dr hab. Jan Węglarz, przewodniczący Rady, i prof. dr hab. Roman Słowiński, wiceprzewodniczący Rady.

„Kościół docenia Internet jako narzędzie ewangelizacji. Na temat Internetu wypowiadał się wielokrotnie św. Jan Paweł II oraz Papieska Rada ds. Środków Społecznego Przekazu. Papież Polak wzywał Kościół, «by odważnie przekraczał ten nowy próg, by wyruszał na głębię Sieci»” – podkreślił prof. dr hab. Jan Węglarz.

Przewodniczący Rady zwrócił jednocześnie uwagę na zagrożenia związane z powszechnym dostępem do Internetu przez komputery osobiste i tzw. inteligentne urządzenia mobilne, na które narażone są zwłaszcza dzieci i młodzież.

Przewodniczący Rady przywołał raport „Nastolatki 3.0”, przygotowany w 2021 r. przez NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa), z którego wynika, że „średni dobowy czas korzystania z Internetu przez nastolatki wzrósł od 2014 r. o 30% i wynosi obecnie 4 godz. i 50 min. dziennie. W dni wolne od zajęć szkolnych czas ten wydłuża się średnio do 6 godz. i 10 min. Blisko co dziesiąty (11,5%) nastolatek jest aktywny w sieci ponad 8 godz. dziennie, a co piąty (21,3%) spędza tyle czasu przed monitorem w dni wolne od edukacji”. Co piaty nastolatek przyznaje, że doświadczył przemocy w Internecie w postaci wyzwań, ośmieszenia czy poniżenia.

Prof. dr hab. Węglarz stwierdził, że rodzice często nie zdają sobie sprawy, jak wiele czasu ich dzieci poświęcają na korzystanie z internetu.

„Rodzice abdykowali z misji przekazywania kodu kulturowego dzieciom, wychowanie najmłodszych oddając w ręce mediów społecznościowych” – stwierdził.

Podkreślił, że średni czas, jaki rodzic w Polsce poświęca dziennie swojemu dziecku, wynosi zaledwie 4 minuty.

Z kolei prof. dr hab. Roman Słowiński wskazał na aspekty uzależnienia behawioralnego, czyli „zachowania podejmowane w celu zredukowania wewnętrznego napięcia i regulowania nieprzyjemnych stanów emocjonalnych”.

„Mamy z nimi do czynienia, gdy wystąpią objawy niepohamowanego pragnienia wykonania danej czynności i gdy pojawią się objawy abstynencyjne – rozdrażnienia, niepokoju i zaniedbywania pozostałych aspektów życia danej osoby. Zaburzenie związane z problematycznym korzystaniem z gier komputerowych jest najnowszym zaburzeniem uznanym za uzależnienie behawioralne” – stwierdził wiceprzewodniczący Rady.

Zaznaczył jednocześnie, że Internet będzie dalej upowszechniany w świecie, a następnym etapem będzie połączenie Sieci ze sztuczną inteligencją, która będzie nas przenosić do świata internetowego w znacznie większym stopniu.

Prof. dr hab. Roman Słowiński przekonywał, że aby zapobiec uzależnieniom dzieci i młodzieży od Internetu, należy poświęcać więcej uwagi relacjom bezpośrednim.

Przywołał też postać bł. Carlo Acutisa, młodego Włocha, który chętnie wykorzystywał Internet do propagowania wiary i ewangelizacji.

„Carlo Acutis dał przykład, jak nadążać za nowoczesnością i nowinkami technologicznymi, i pozostać przyzwoitą osobą, mającą prawe sumienie” – mówił wiceprzewodniczący Rady.

W dokumencie Rady wskazano m.in. na objawy problematycznego korzystania z Internetu i portali społecznościowych. Są nimi: „nadmierne zaangażowanie w aktywności związane z siecią, objawy odstawienia, zmiana tolerancji, utrata kontroli i oszukiwanie w kwestii czasu spędzanego w sieci, a także ucieczka od problemów. Często zachowania problematyczne prowadzą też do utraty poczucia czasu, zaniedbywania podstawowych potrzeb, konfliktów, słabych wyników w szkole, izolacji społecznej i zmęczenia”.

„Podstawą bezpiecznego korzystania z Internetu jest wiedza rodziców i wychowawców o tym, jakie ryzyko niesie za sobą korzystanie z Sieci i jak można przed nim chronić siebie i dziecko. Istotne jest, aby rodzice i wychowawcy pokazywali dzieciom i młodzieży, jak można w inny sposób poradzić sobie z napięciem, smutkiem, trudnościami w relacjach z rówieśnikami, czy rozwijać alternatywne zainteresowania, takie jak uprawianie sportu” – przekonują autorzy oświadczenia.

W skład Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim wchodzą reprezentanci różnych środowisk życia naukowego, kulturalnego i społecznego, wśród nich są wybitni profesorowie Polskiej Akademii Nauk i poznańskich uczelni.

Pełny tekst oświadczenia publikujemy TUTAJ.