Płockie Dni Pastoralne – w Kościele trzeba żyć synodalnością

„Kościół na Mazowszu po doświadczeniu pandemii i w dobie procesu synodalnego” – pod takim hasłem odbyły się tegoroczne Płockie Dni Pastoralne (20-21 kwietnia). Kościół płocki powrócił do tych spotkań po przerwie spowodowanej pandemią. Wzięło w nich udział około 460 osób: – Trzeba uczyć się synodalności, aby potem móc nią żyć – powiedział dr hab. Aleksander Bańka, delegat Konferencji Episkopatu Polski na otwarcie XVI Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów w Rzymie.

Dr hab. Aleksander Bańka, profesor Uniwersytetu Śląskiego, filozof, politolog, członek Rady ds. Apostolstwa Świeckich KEP – powiedział w Płocku o synodalności w realiach duszpasterstwa parafialnego. Podkreślił, że „proces synodalny nie jest jednorazowym doświadczeniem”. Trzeba uczyć się synodalności, aby potem móc nią żyć. Po synodzie powinna pozostać potrzeba spotkań w pewnym określonym stylu. Diecezje mają niekiedy dobre programy duszpasterskie, ale one nie działają, ponieważ „brakuje synodalności”.

Według Bańki synodalność streszczają takie pojęcia jak: słuchanie, bliskość, dialog, uważność, relacja, szacunek, czułość, otwartość: – Proces synodalny mówi nam: spotkajcie się, posłuchajcie się, podzielcie się swoim doświadczeniem Kościoła, nauczcie się tego. Z procesu synodalnego zostanie styl spotkań, dialogu, relacji, który powinien przenikać cały Kościół. Brakuje nam chyba spotkania, słuchania się nawzajem, budowania relacji i dialogu – uważał gość z Katowic.

Zwrócił też uwagę, że jeśli chodzi o relacje w samym Kościele, to brakuje wzajemnego zaufania w relacjach: na poziomie świeccy – prezbiterzy, prezbiterzy – świeccy czy nawet wewnątrz, pomiędzy świeckimi i prezbiterami lub pomiędzy księżmi i biskupami. Byłoby to możliwe, gdyby ludzie poznali się „na poziomie duchowym”, stworzyli atmosferę bliskości i dostępności, a z tego wyniknie cała pozytywna reszta.

Z kolei ks. dr hab. Andrzej Draguła, prof. Uniwersytetu Szczecińskiego, kierownik Katedry Teologii Praktycznej na jego Wydziale Teologicznym, podjął próbę ukazania „futurologii duszpasterskiej”. Zachęcił do „ożywienia wyobraźni duszpasterskiej”. Kościół po pandemii powinien funkcjonować w innej postaci, przekształconej, bo to jest koniecznością dziejową.

– Pandemia zweryfikowała religijne podstawy naszej wiary, szczególnie tzw. naturalną religijność, wyrażającą się między innymi w stwierdzeniu „jak trwoga to do Boga”. Obecnie wchodzimy w epokę sekularną, gdzie często wyjaśnienia wewnętrznych problemów szuka się poprzez dyskusję, zapominając jakby o nadprzyrodzoności: Bóg przestaje być potrzebny by wyjaśnić świat – stwierdził laureat nagrody dziennikarskiej „Ślad” im. bp. Jana Chrapka, członek Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk.

Zauważył, że w pracy duszpasterskiej trzeba uwzględnić na przykład przejście od kultury agrarnej do postindustrialnej (wyludnienie wsi, kryzys naturalnych więzi społecznych w miastach), zmianę sposobu komunikacji (ludzie bardziej wierzą w opinie niż w autorytet, komunikacja horyzontalna a nie wertykalna), zmiany technologiczne (wirtualizacja i mobilność świata).

Stwierdził, że soteriologia powinna być przed moralnością, że trzeba bardziej mówić o tajemnicach wiary niż o etyce, bardziej chcieć spotkać Jezusa, postawić kerygmat przed socjalizacją religii: – Bardziej trzeba głosić zmartwychwstałego Jezusa, szukać doświadczenia Bożej miłości, zachęcać do osobistej więzi z Bogiem niż budować prawną przynależność do Kościoła. Miłość jest przed prawem – zaznaczył teolog pastoralista.

W programie spotkań była też praca w grupach oraz nabożeństwa w katedrze, połączone z adoracją Najświętszego Sakramentu: – Najważniejszy proces synodalny dokonuje się w sumieniu każdego wierzącego. Papież Franciszek przypomina, że mamy kształtować sumienia, a nie je zastępować, dlatego tak ważne jest, by duszpasterze i wierni dbali o sumienia pewne, prawdziwe i dobrze ukształtowane. Widzialnym owocem procesu synodalnego w diecezji płockiej są Dni Eucharystyczne, czyli ciągła adoracja Najświętszego Sakramentu we wspólnotach zakonnych i parafiach – zauważył ks. dr Wojciech Kućko, dyrektor wydziału ds. rodzin Kurii Diecezjalnej w Płocku oraz wykładowca akademicki w WSD w Płocku i UKSW w Warszawie.

W ciągu dwóch dni (20-21 kwietnia) w Płockich Dniach Pastoralnych wzięło udział około 460 księży i świeckich – przedstawicieli Parafialnych Rad Duszpasterskich. Uczestnikom towarzyszyli biskupi Piotr Libera i Mirosław Milewski. Prelekcje odbywały się w NovymKinie Przedwiośnie.

Organizatorem Płockich Dni Pastoralnych był wydział duszpasterski Kurii Diecezjalnej w Płocku z dyrektorem ks. dr. Marcinem Sadowskim i s. mgr Joanną Kawczyńską.