Słuchając i idąc razem – trwa Tydzień Laudato si’

Tydzień Laudato si’, obchodzony w dniach 22-29 maja, jest inicjatywą upamiętniającą opublikowanie encykliki Laudato si’ papieża Franciszka z 2015 r. – To pierwsza w historii Kościoła katolickiego encyklika w całości poświęcona zagadnieniom ekologicznym – podkreśla ks. dr Rafał Pastwa z Instytutu Dziennikarstwa i Zarządzania KUL.

Do udziału w tygodniu wezwał Franciszek w minioną niedzielę, zaznaczając, że ekologia w komunikowaniu religijnym poszczególnych papieży zajmuje niezwykle ważne miejsce. Głos Franciszka w kwestii ochrony środowiska nie był pierwszym, ani przełomowym – jednak po raz pierwszy w historii Kościoła katolickiego encyklika w całości została poświęcona zagadnieniom ekologicznym.

– Pierwszym papieżem, który w oficjalnym nauczaniu poświęcił wyjątkowo wiele miejsca problematyce ochrony środowiska był Jan Paweł II, który stworzył oryginalną i całościową koncepcję obejmującą tematykę ekologiczną. Zabiegając o ochronę środowiska przyrodniczego, nie pomijał ochrony środowiska ludzkiego – wyjaśnia ekspert KUL.

Problematykę ekologiczną w komunikowaniu religijnym Jana Pawła II można znaleźć w licznych miejscach w poszczególnych encyklikach oraz innych dokumentach i wystąpieniach. W podobnym tonie na temat ochrony środowiska przyrodniczego wypowiadał się Benedykt XVI, który dostrzegał rolę wychowania do odpowiedzialności ekologicznej.

Z kolei publikacja Laudato si΄ papieża Franciszka stanowiła w pewnym sensie potwierdzenie stanowiska badaczy zajmujących się nauką o klimacie, uważających, że rok 2015 był przełomowy dla przyszłości życia na Ziemi. Jak zauważa ks. dr Jakub Pastwa, zaangażowanie papieża Franciszka w kwestie ekologiczne należy traktować jako chęć dotrzymania kroku instytucjom międzynarodowym, organizacjom świeckim, a także społecznościom naukowym i organizacjom pozarządowym – zaangażowanym na rzecz ochrony klimatu. Ale w związku z podwójną naturą i misją Kościoła, jego zaangażowanie w kwestie ekologiczne ma znaczenie przekraczające perspektywę doczesną.

Jednak encyklika Laudato si΄ nie doczekała się oczekiwanego zainteresowania ze strony mediów katolickich, ani środowisk katolickich – poza nielicznymi wyjątkami. – Można stwierdzić, że ekologia w komunikowaniu religijnym, nie tylko papieża Franciszka, ale także jego poprzedników nie była traktowana priorytetowo przez katolików – mówi ekspert.

Stąd też słuszną ideą jest wezwanie do aktywnych obchodów Tygodnia Laudato si’, którego tegoroczne hasło brzmi: „Słuchając i idąc razem”. Obchody w Polsce współorganizuje Światowy Ruch Katolików na Rzecz Środowiska i jego prezes Piotr Abramczyk.

Aktywność na tym polu w sposób bezpośredni rozpoczął Paweł VI. W tym czasie społeczność międzynarodowa podjęła próby przeciwdziałania degradacji planety pod wpływem raportu Sithu U Thanta z 1969 r., zatytułowanego The Problems of Human Environment. Pierwsze wystąpienie papieża Pawła VI poświęcone ochronie środowiska, miało miejsce w 1970 r. W kolejnym roku w związku z wzrastającą świadomością wspólnoty narodów o zagrożeniu środowiska naturalnego, Paweł VI wygłosił przemówienie do uczestników kongresu poświęconego problemowi zanieczyszczenia wód i powietrza Na polecenie papieża i w odpowiedzi na prośbę sekretarza generalnego ONZ z 26 czerwca 1970 r., Stolica Apostolska opublikowała w czerwcu 1972 r. „Stanowisko Wobec Ochrony Środowiska Naturalnego Człowieka”. Raport ten był związany z konferencją sztokholmską odbywającą się w tym samym roku pod hasłem: „Mamy tylko jedną ziemię”.