KUL: Problematyka Wojny – tematem nowej edycji Areopagu Uniwersytetów

Na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II z udziałem rektorów największych uniwersytetów w Polsce – UW, UJ i UAM, a także Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego odbyła się 24 czerwca br. pierwsza debata w ramach nowej edycji Areopagu Uniwersytetów pt. „Uniwersytet a wojna”. Podczas dyskusji eksperci tych uczelni zgodzili się, że dla zachowania tożsamości Zachodu kluczowa jest wolność naukowa, by nikt – tak jak w Rosji – nie mógł narzucić jednego systemu wartości.

– Mimo że jesteśmy stosunkowo daleko od działań wojennych w Ukrainie, to tutaj w Polsce również doświadczamy tragedii tych osób, które opuściły Ukrainę i przybyły do naszego kraju. Wspieramy je okazując naszą sympatię i niosąc im pomoc – podkreślił podczas otwarcia debaty rektor KUL ks. prof. Mirosław Kalinowski. Przypomniał też, że poza Areopagiem Uniwersytetów ważnym wydarzeniem na uczelni było dzisiejsze Święto Patronalne KUL – tradycyjnie w uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Poza rektorem KUL pierwszej debacie zatytułowanej „Starcie wartości? Aksjologiczne aspekty wojny” w nowej edycji Areopagu Uniwersytetów przysłuchiwali się rektor UW prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UJ prof. Jacek Popiel, rektor UAM prof. Bogumiła Kaniewska (także przewodnicząca Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich) i rektor UWM dr hab. Jerzy Andrzej Przyborowski, prof. UWM.

W dyskusji, która dostępna jest online w mediach społecznościowych KUL, głos zabrali przedstawiciele filozofii, teologii, nauk humanistycznych i nauk o komunikacji. Byli to dr hab. Hieronim Grala (UW), dr hab. Tomasz Żuradzki, prof. UJ, prof. dr hab. Ewa Nowak (UAM), prof. dr hab. Marek Melnyk (UWM) oraz ks. prof. dr hab. Marcin Składanowski (KUL). Spotkanie moderował dr hab. Robert Szwed (KUL).

Eksperci omawiali m.in. doktrynę wojny sprawiedliwej w kontekście różnych systemów wartości, odnosząc się przy tym do obecnej pełnoskalowej agresji Rosji na Ukrainę, ale także do poprzedzającą ją polityki Kremla. Ważnym wątkiem była też historia Rosji, która od wieków przejawia tendencje imperialistyczne – również uzasadniane przez wysokich przedstawicieli rosyjskiego prawosławia, w tym patriarchy Cyryla I.

Ciekawym zagadnieniem, który poruszył ekspert KUL, była m.in. postawa przedstawicieli środowisk naukowych w Rosji, którzy poparli inwazję armii rosyjskiej na Ukrainę. – Od wielu lat w rosyjskim dyskursie publicznym – nie tylko kościelnym, ale w dyskursie polityków i w dokumentach państwowych – kwestie wartości stają się coraz bardziej centralne i uzasadniające rosyjską agresję, a nawet zbrodnie – powiedział ks. prof. dr hab. Marcin Składanowski.

Główną ideą Areopagu Uniwersytetów, któremu patronuje KRASP – Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, jest prowadzenie debaty publicznej o wyzwaniach współczesności w przestrzeni uniwersyteckiej. To inicjatywa środowiska akademickiego czterech uczelni – Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

W 2021 r., w pierwszej edycji Areopagu Uniwersytetów, eksperci omawiali zagadnienia dotyczące pandemii COVID-19, w tym systemu wartości, granic etycznych medycyny, relacji społecznych i problemów gospodarczych.

Podczas kolejnych trzech debat na UJ, UAM i UW eksperci omówią prawne, społeczne i gospodarcze zagadnienia związane z inwazją Rosji na Ukrainę. Na Uniwersytecie Jagiellońskim w spotkaniu pt. „Prawo do przemocy? Prawne aspekty wojny” udział wezmą m.in. politolodzy i badacze zajmujący się bezpieczeństwem, na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w debacie pt. „Uchodźcy. Koegzystencja czy asymilacja. Społeczne aspekty wojny” m.in. socjolodzy i psycholodzy, a na Uniwersytecie Warszawskim w spotkaniu „Zarabiać na przemocy? Gospodarcze aspekty wojny” m.in. eksperci w dziedzinie ekonomii i bankowości.

Pełnomocnicy merytoryczni, którzy opracowali tematykę nowej edycji Areopagu Uniwersytetów, zatytułowaną „Uniwersytet a wojna”, to prof. Lucyna Błażejczyk-Majka (UAM), ks. dr hab. Cezary Smuniewski (UW), prof. Leszek Sosnowski (UJ) oraz prof. Jacek Wojtysiak (KUL).