Tokarnia k. Kielc: rolnicy regionu obchodzili „Święto Chleba” z tradycyjnymi obrzędami

Wiele tradycyjnych obrzędów, jak „Okrężne” czy „Wyzwoliny kosiarza” oraz pokazów związanych z uprawą zbóż wypełniło niedzielne „Święto chleba”, które rozpoczęła Msza św. w zabytkowym kościółku z Rogowa na terenie Parku Etnograficznego w Tokarni.

Eucharystii przewodniczył ks. Jacek Dąbek, proboszcz parafii św. Maksymiliana w Wolicy-Tokarni.

W homilii przypomniał motyw chleba w kulturze polskiej – dworskiej, mieszczańskiej, chłopskiej, mówił o szacunku do niego i zabiegach wokół jego zdobycia. – Chleb nigdy się nie znudzi – zauważył, podkreślając, że jest on spożywany przez całe życie, niemal od narodzin po śmierć. – Wszystkie nasze zmagania życiowe i troski koncentrują się na tym, by nam nie zabrakło chleba – podkreślał.

Po Mszy św. odbył się obrzęd „Okrężne”. W korowodzie z poświęconym chlebem żniwiarze przybyli do dworu, gdzie chlebem i solą zostali powitani przez „dziedziców”. Były tradycyjne przemowy, przyśpiewki, tańce i obowiązkowy poczęstunek.

Zespoły ludowe i obrzędowe przez z cały dzień prezentowały dawne zwyczaje i obrzędy ludowe związane ze żniwami, w tym „Wyzwoliny kosiarza” w wykonaniu KGW „Występy” z gminy Krasocin. Wyzwoliny kosiarza to jeden z najstarszych obrzędów inicjacyjnych w polskiej kulturze ludowej, nazywany dawniej także „wilkiem”, „frycem” lub „frycowaniem kosiarza”. Był to moment oficjalnego przyjęcia do środowiska osób dorosłych, posiadających umiejętności przydatne na wsi. Chodzi o sprawne posługiwanie się kosą.

Został także uruchomiony zabytkowy wiatrak z Dębna, była opowieść o zwyczajach młynarskich Gór Świętokrzyskich. Odbyły się pokazy młócenia cepem i przemiału zboża w żarnach, uruchomiono wialnię itd.

Tysiące turystów odwiedzało blisko 70 zabytkowych obiektów parku etnograficznego, w tym Plebanię z Goźlic, Aptekę, Dwór z Suchedniowa, a szczególnie zabytkowy kościółek poszpitalny z Rogowa, który przeszedł wiele zabiegów renowacyjnych. – To nasze najczęściej odwiedzane obiekty – mówią pracownicy Muzeum Wsi Kieleckiej.

Modrzewiowy poszpitalny kościół przeniesiony z Rogowa jest jednym z najcenniejszych zabytków Muzeum Wsi Kieleckiej – organu prowadzącego park etnograficzny oraz regionu świętokrzyskiego. Został on podarowany w 1996 r. Muzeum Wsi Kieleckiej przez Kurię Diecezjalną w Kielcach. Unikatowy zabytek udostępniono zwiedzającym w 2002 roku. Wyposażenie świątyni jest w stylu rokoko i pochodzi głównie z XVIII wieku. Znajdujący się w ołtarzu obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem to II połowa XVIII wieku.

Po raz pierwszy organizatorzy wydarzenia zorganizowali wystawę dawnych instrumentów ludowych wraz z prezentacją gry na nich w wykonaniu kolekcjonera i znakomitego muzyka ludowego Adama Kocerby. Ponadto Koło Gospodyń Wiejskich Jaworzanki zaprezentowało widowisko „Wesele Świętokrzyskie”. Wystąpili także: Zespół Ludowy Bolechowiczanie, Wincentowianie, KGW Dwikozy, Wolanie spod Łysicy oraz Koło Gospodarzy Wiejskich.

Chętni mogli zobaczyć wystawę dawnych maszyn rolniczych oraz posmakować podpłomyków w chałupie ze Złotnik. Wydarzeniu towarzyszył kiermasz świętokrzyskich przysmaków i rękodzieła ludowego.

Park Etnograficzny w Tokarni w gminie Chęciny jest rozlokowany na obszarze 68 ha, na którym znajduje się ok. 80 zabytkowych obiektów etnograficznych, z drewnianym kościołem z Rogowa w centrum. Przy okazji skansenowskich imprez, np. dożynek powiatowych, czy św. Huberta, jest tam sprawowana Msza św. i nabożeństwa.