Czarkowy: przy odrestaurowanym pomniku uczczono 108. rocznicę bitwy Legionów Piłsudskiego

108. rocznicę chrztu bojowego 1. Pułku Piechoty Legionów Polskich uczczono wczoraj, 25 września, na Cmentarzu Wojennym w Czarkowach w gminie Nowy Korczyn. Wydarzenie odbyło się przy odrestaurowanym pomniku, którego początki sięgają 1928 roku.

Pomnik odsłaniał niegdyś prezydent RP Ignacy Mościcki. Zaciągnęli przy nim wartę członkowie Buskiego Stowarzyszenia Pro Memoria, 27. Pułku Piechoty, a także poczty sztandarowe lokalnych straży pożarnych i szkół podstawowych.

Obchody rozpoczęła polowa Msza św. Zebrani – samorządowcy, oficjalne delegacje, młodzież szkolna, harcerze, modlili się wspólnie przy odrestaurowanym Pomniku Zwycięstwa Legionów. Mszy św. przewodniczył ks. Marek Małczęć – dziekan dekanatu nowokorczyńskiego, który mówił o lekcji historii, wynikającej z wydarzeń rozegranych na okolicznych polach, o miłości wobec ojczyzny, której uczy historia z 23 września 1914 roku. Oddziały pod dowództwem Józefa Piłsudskiego stoczyły wówczas w tym miejscu krwawy bój z Rosjanami.

Jak przypomniał Tadeusz Łuszczyński, pedagog z Kazimierzy Wielkiej, pomnik został odsłonięty w 1928 r., przetrwał nienaruszony aż do stycznia 1945 r. W 1989 r. zawiązał się Społeczny Komitet Odbudowy Pomnika. Jego kopię odsłonięto w 1992 r. – Obraz był smutny, bo tylko część pomnika zachowała się po wysadzeniu go przez Armię Czerwoną w styczniu 1945 r., pozostał także stary żelazny krzyż, który został postawiony w 1964 r. przez ówczesnego proboszcza ze Starego Korczyna – wspominał.

Renowację przeszedł nie tylko pomnik legionistów, ale i mogiły żołnierzy poległych w 1915 roku, o czym przypomniał zebranym Paweł Zagaja, burmistrz Nowego Korczyna.

– Czarkowy to ważny punkt na szlaku bojowym legionistów Piłsudskiego i miejsce pamięci narodowej (…). My Polacy powinniśmy o nie dbać – mówił poseł Krzysztof Lipiec.

Do najbardziej krwawego, ale zwycięskiego starcia w bitwie pod Czarkowami doszło 23 września 1914 r. Wówczas w walkach u boku Józefa Piłsudskiego uczestniczyła większość późniejszych najwyższych dowódców Wojska Polskiego II Rzeczpospolitej. Byli to m.in. przyszli marszałkowie kraju: Józef Piłsudski, Edward Rydz Śmigły i Michał Rola-Żymierski oraz prawie stu przyszłych generałów Wojska Polskiego.

W 1928 r. w hołdzie poległym legionistom wzniesiono w Czarkowach Pomnik Zwycięstwa Legionów. Został on zbudowany wg projektu prof. Konstantego Laszczki. Odsłonił go prezydent RP Ignacy Mościcki. Pomnik przetrwał okupację hitlerowską, natomiast w styczniu 1945 r. wysadzili go w powietrze żołnierze Armii Czerwonej. Został on odbudowany na podstawie pierwotnego projektu na początku lat 90. Inicjatywą kierował Komitet Odbudowy Pomnika zrzeszający działaczy społecznych z Kazimierzy Wielkiej, Nowego Korczyna, Pińczowa i Opatowca. Komitetowi przewodniczył Józef Cabaj, kapitan Wojska Polskiego i pedagog ze Starego Korczyna.

Na wysokiej, zwieńczonej orłem kolumnie pomnika widnieją nazwy miejscowości związane z pierwszymi walkami legionistów: Kielce, Nowy Korczyn, Ostrowce, Szczytniki, Czarkowy, Opatowiec. U jej podnóża znajduje się płyta grobu nieznanego żołnierza i wizerunek orderu Virtuti Militari.