Kielce: prof. dr hab. Adam Massalski – o Kościele jako przedmiocie wystąpień na konferencjach PZPR w latach 1949 – 1971

Towarzystwo Przyjaciół Archiwum Diecezjalnego im. bł. Wincentego Kadłubka w 10-lecie swego istnienia zaprosiło za spotkanie z nestorem kieleckich historyków – prof. dr. hab. Adamem Massalskim, który przedstawił, w jaki sposób Kościół i duchowieństwo były przedmiotem wystąpień podczas konferencji sprawozdawczo-wyborczych KW PZPR województwa kieleckiego w latach 1949 – 1971.

Referat i spotkanie dyskusyjne, przy dobrej frekwencji uczestników, odbyło się dzisiaj w Kurii diecezjalnej w Kielcach. Poprowadziła je Wiesława Rutkowska – dyrektor Archiwum Państwowego w Kielcach.

Prof. Massalski na tle zarysowanych stosunków państwo – Kościół omówił m.in. sylwetki ośmiu pierwszych sekretarzy PZPR w Kielcach, do roku 1971, z których tylko jeden posiadał maturę, pozostali – niższe wykształcenie, w większości niepełne podstawowe. Tabelami prelegent zilustrował poziom wykształcenia osób zabierających głos podczas omawianych konferencji statutowo-wyborczych oraz kierowanych na nie delegatów z Warszawy. – Partia była instytucją „wodzowską”, gdzie wszystko było z góry ustalone, kto i co będzie mówił – tłumaczył prof. Massalski. – Na temat Kościoła wypowiadali się pierwsi sekretarze (zabierali w Kielcach głos 29 razy) i dyskutanci (52 razy). – To co, mówili – mamy w źródłach– stwierdził profesor, na podstawie przeprowadzonej szczegółowej kwerendy akt archiwalnych. Omawiano m.in. opóźnianie przez „reakcyjny kler” zakładania spółdzielni produkcyjnych na wsi, osłabianie obchodów tysiąclecia państwa polskiego przez alternatywną organizację obchodów milenijnych. Ataki te pozbawione były jakiejkolwiek analizy, gdyż uniemożliwiał ją fatalny poziom intelektualny referujących, rzadko np. pojawia się refleksja nt. roli prymasa Stefana Wyszyńskiego czy bp. Czesława Kaczmarka.

Prof. Massalski wyjaśniał, że od półtora roku zajmuje się tą tematyką, jako „wciąż nieodkrytym polem badawczym” i zamierza zebrane materiały opublikować w formie książki.

Ks. dr Andrzej Kwaśniewski – prezes Towarzystwa Przyjaciół Archiwum Diecezjalnego im. bł. Wincentego Kadłubka w Kielcach przypomniał, że spotkanie wpisuje się w cele stowarzyszenia, czyli „ukazywanie historii Kościoła i poznawanie jego dziedzictwa za pomocą metod naukowych”.

Współorganizatorem spotkania był Ośrodek Archiwów, Bibliotek i Muzeów Kościelnych.