Jutro 100. rocznica urodzin Jerzego Nowosielskiego – wybitnego artysty i myśliciela religijnego

Jutro, 7 stycznia przypada 100. rocznica urodzin Jerzego Nowosielskiego – wybitnego malarza, prawosławnego teologa, teoretyka sztuki i myśliciela. Jest on uważany za jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy ion. Decyzją sejmu rok 2023 jest Rokiem Jerzego Nowosielskiego.

Jerzy Nowosielski urodził się 7 stycznia 1923 roku w Krakowie. Z pochodzenia był Łemkiem, wychowanym na styku dwóch kultur: Wschodu i Zachodu. Formalnie przynależał do Kościoła prawosławnego, wyrażają przywiązanie do Kościoła grekokatolickiego.

Był wybitnym malarzem religijnym. Zaprojektował i namalował polichromie i wystroje kilkudziesięciu świątyń katolickich, greckokatlickich i prawosławnych, m.in. monumentalną polichromię w krakowskiej cerkwi prawosławnej oraz malarstwo i wystrój cerkwi greckokatolickiej w Białym Borze na Pomorzu Zachodnim.

Ponadto był autorem polichromii w świątyniach rzymskokatolickich, jest twórcą m.in. Ikony Krzyża Zbawiciela Miłosiernego.

Był myślicielem i jednym z najwybitniejszych w Polsce znawców teologii wschodniej. Twórczo rozwijał dziedzictwo myślowe wschodniego chrześcijaństwa, czego przykładem są m.in. książkowe wywiady-rzeki „Wokół ikony” i „Mój Chrystus”.

Z kolei, jak zaznaczono w sejmowej uchwale, w swojej twórczości o charakterze świeckim, artysta czerpał z osiągnięć sztuki awangardowej i tradycji malarstwa bizantyńskiego. “Często sięgał po formę abstrakcji geometrycznej, malował akty kobiece i pejzaże. Jego sztuka do dziś jest uznawana za zjawisko unikatowe, łączące w sobie strefę sacrum i profanum” – stwierdzili posłowie.

Od urodzenia związany był z Krakowem. Do 1993 r. wykładał w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. Jego prace pokazywano na wielu wystawach krajowych i zagranicznych, m.in. w Paryżu, Londynie, Wiedniu, Sztokholmie, Moskwie czy Santiago de Compostela.

14 kwietnia 1999 r. został uhonorowany Srebrnym Medalem „Cracoviae Merenti”, rok później tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2010 r. został laureatem prestiżowej Nagrody Polskiej Akademii Umiejętności im. Erazma i Anny Jerzmanowskich.

Jerzy Nowosielski zmarł 21 lutego 2011 r. Został pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu Rakowickim.