Coraz więcej osób chce stwierdzenia nieważności małżeństwa

Ponad 700 spraw na wokandzie sądowej, a w 2022 roku przyjęto 170 nowych pozwów. To dane z Sądu Diecezjalnego w Tarnowie, gdzie zgłaszają się osoby, które chcą się starać o unieważnienie małżeństwa. Najczęściej przyczyną nieważności małżeństwa jest niezdolność psychiczna do podjęcia istotnych obowiązków małżeńskich.

– To m.in. wysoki stopień niedojrzałości, często osoby są rozpieszczone, wyręczane przez rodziców i po ślubie kompletnie nie podejmują obowiązków małżeńskich. Dość często w naszej praktyce spotykamy się z uzależnieniami, zazwyczaj od alkoholu, narkotyków oraz są to uzależnienia związane ze sferą seksualną. Również dość często występuje osobowość bierno-zależna. To rodzaj nieodciętej pępowiny. Zazwyczaj to matka jest ważniejsza od współmałżonka – mówi oficjał ks. dr Rafał Wierzchanowski.

Inne tytuły nieważności to poważny brak rozeznania oceniającego co do istotnych praw i obowiązków małżeńskich, symulacje, przymus czy podstęp. Oczywiście każdy tytuł wymaga udowodnienia.

W 2022 roku zakończono 144 procesy, w tym wydano 127 wyroków. W zdecydowanej większości są to orzeczenia stwierdzające nieważność małżeństwa z jednego lub kilku tytułów.

Sąd Diecezjalny prowadzi bezpłatną pomoc w poradniach prawno-kanonicznych. Działają one w Tarnowie, Nowym Sączu i Mielcu. W roku 2022 z porad skorzystało ponad 800 osób.

Podczas spotkania biskupa tarnowskiego Andrzeja Jeża z pracownikami Sądu Diecezjalnego była inauguracja kolejnego roku pracy. Podsumowano także 2022 rok i mówiono o wyzwaniach.

W procesach o nieważność małżeństwa napotykamy na wiele trudności, często związanych z brakiem odpowiednich dowodów bądź ich jednostronnością. Ale wydaje się, że ważniejszy problem stanowi dla stron rozumienie kanonicznego postępowania, które istotnie różni się od sprawy rozwodowej, prowadzonej przez sądy powszechne. To objawia się w takim podejściu, że powinno być szybko, bez szukania przyczyny, no i oczywiście pozytywnie. Tymczasem to tak nie działa. Sąd stara się na różny sposób wspomagać strony postępowania, ale zadaniem sądu nie jest szukanie przyczyn nieważności małżeństwa. Sąd ma szukać prawdy, bo do tego został powołany i to jest racją uzasadniającą jego działanie – podkreśla oficjał Sądu Diecezjalnego ks. Rafał Wierzchanowski.

Zasadniczą częścią postępowania dowodowego są przesłuchania stron i świadków. Każde przesłuchanie jest inne i różny jest także czas jego trwania. Tylko w sprawach małżeńskich przesłuchano w Sądzie Diecezjalnym ok. 1400 osób, w części także w trybie zdalnym.