Radom: modlitwa z okazji 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego

– Uczmy się od powstańców styczniowych miłości, ofiary i męstwa – mówił biskup Piotr Turzyński, który przewodniczył dziś Mszy świętej w radomskiej katedrze z okazji 160. rocznicy wybuchu powstania styczniowego. Po liturgii radomianie i uczniowie przeszli w marszu w kierunku kościoła ojców bernardynów, gdzie na sarkofagu płk. Dionizego Czachowskiego złożyli kwiaty.

Bp Piotr Turzyński witając zgromadzonych powiedział, że dzisiaj chcemy modlić się „za braci i siostry, którzy 160 lat temu oddali swoje życie za Ojczyznę w powstaniu styczniowym”. Mówił również, że w czasie Mszy świętej modlimy się za poległych i za Polskę, aby rozwijała się i była wierna Bogu”.

Biskup przypomniał, że na różnych etapach powstania uczestniczyło w nim ok. 200 tys. osób, zginęło 10 tys. a 38 tys. zostało zesłanych na Syberię. Przypomniał, że niezwykłym miejscem zrywu był klasztor ojców bernardynów w Radomiu.

Po liturgii uczestnicy obchodów rocznicowych, wśród nich uczniowie radomskich liceów, wraz z orkiestrą wojskową przeszli ulicą Żeromskiego do kościoła ojców bernardynów, gdzie na sarkofagu płk. Dionizego Czachowskiego złożyli kwiaty.

W czasie poprzedzającym powstanie, klasztor był głównym miejscem działalności patriotycznej w Radomiu, za co władze carskie ukarały go kasatą, a klasztor zamieniły na więzienie dla powstańców. Bernardyni powrócili do miasta dopiero w 1936 roku. Następnym punktem uroczystości było złożenie kwiatów i zapalenie zniczy przed Mauzoleum płk. Dionizego Czachowskiego. Tam również odczytany został fragment Manifestu Rządu Narodowego.

Na zakończenie odbył się apel pamięci przed krzyżem straceń, który znajduje się przy ul. Warszawskiej. Krzyż usytuowany jest na skraju dawnych koszar wojskowych, w których rezydowali rosyjscy żołnierze. Krzyż stoi na miejscu koszarowego ogrodzenia, pod którym zaborcy przeprowadzali egzekucje powstańców.

Obecny obszar lasów państwowych w Radomiu był areną wielu walk powstańczych w latach 1863 i 1864. Nie brakuje też miejsc straceń i mogił. Zinwentaryzowano ich aż ponad 30. Najsłynniejsze z nich to: obelisk na polanie Dionizego Czachowskiego (Nadleśnictwo Ostrowiec Świętokrzyski), pomnik w miejscu stacjonowanie oddziałów powstańczych płk. Karola Kality Rębało i gen. Józefa Hauke Bosaka (Nadleśnictwo Daleszyce).

Ziemia świętokrzyska (południowa część diecezji radomskiej) była największym terenem walk w powstaniu styczniowym, a miasto Wąchock w okresie 23 stycznia do lutego 1863 roku nazwane zostało centrum powstańczym tzw. „Republiką Wąchocką”. Samo powstanie styczniowe było największym zrywem narodowo-wyzwoleńczym przeciwko rosyjskiemu zaborcy. W walkach powstańczych uczestniczyły wszystkie warstwy społeczeństwa i mimo wielu ofiar powstanie przyczyniło się do odzyskania niepodległości w 1918 roku i tym samym do zjednoczenia narodu polskiego. Pamiątki z tego okresu można obejrzeć w muzeum powstania styczniowego przy Opactwie Cystersów w Wąchocku.

Leśnicy kultywując dziedzictwo historyczne zebrali informacje o 153 miejscach bitew i 170 miejscach pamięci związanych z powstaniem styczniowym w lasach z terenu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu i w jej zasięgu terytorialnym.

W obchodach udział wzięli m.in. Wojciech Skurkiewicz, wiceminister obrony narodowej, posłowie Marek Suski i Anna Kwiecień, Sławomir Adamiec, dyrektor generalny ministerstwa edukacji narodowej, oraz płk Witold Bubak, dowódca 6. Mazowieckiego Batalionu Obrony Terytorialnej.