Częstochowa: obchody „Dnia św. Tomasza z Akwinu” w WMSD

Uroczysta Msza św. pod przewodnictwem abp. Wacława Depo, metropolity częstochowskiego w kaplicy seminaryjnej pw. Zesłania Ducha Świętego oraz wykład tomistyczny złożyły się na „Dzień św. Tomasza z Akwinu” 28 stycznia w Wyższym Międzydiecezjalnym Seminarium Duchownym w Częstochowie.

Na początku Mszy św. ks. prał. Ryszard Selejdak, rektor seminarium przypomniał słowa, które św. Tomasz z Akwinu powiedział 5 marca 1274 r. w opactwie w Fossanuova, na kilka dni przed swoją śmiercią: „Przyjmuję Cię, ceno zbawienia mojej duszy. Przyjmuję Cię Wiatyku mego pielgrzymowania. Dla Twej miłości studiowałem, czuwałem, pracowałem i nauczałem. Nie powiedziałem nigdy niczego przeciw Tobie, a jeśli coś w niewiedzy powiedziałem, to przy błędzie swym nie obstaję. Jeśli czegoś błędnie nauczałem powierzam wszystko pod osąd rzymskiego Kościoła”.

– Tyle wystarczyło, aby Tomasz został uznany za największego świętego pośród uczonych i największego uczonego pośród świętych – dodał ks. Selejdak.

W homilii abp Depo podkreślił, że „za św. Augustynem przyjmujemy, że jako chrześcijanie jesteśmy ludźmi przyszłości”. – Zaznaczył to autor Listu do Hebrajczyków „wiara jest poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy” – mówił arcybiskup i zacytował słowa św. Tomasza z Akwinu: „Gdzie zmysł darmo dojść się stara, serca żywa krzepi wiara, porządkowi rzeczy wbrew! Pod odmiennych szat figurą w znakach różny, nie naturą, kryje się tajemnic dziw!”.

Komentując czytania mszalne arcybiskup wyjaśnił, że „otrzymujemy w Abrahamie przykład człowieka wiary. Już na początku jego drogi w nieznane potrzebna była jego wiara, by zaufać powołaniu otrzymanemu od Boga. Niezwykłym sprawdzianem wiary Abrahama była próba przekroczenia granic człowieczeństwa i ojcostwa, aby złożyć Bogu w ofierze swojego syna, syna obietnicy Izaaka”.

Zacytował również słowa św. Jana Pawła II z „Tryptyku Rzymskiego”: „O Abrahamie jest taka granica ojcostwa, taki próg, którego ty nie przekroczysz.(…) Bo Bóg Abrahamowi objawił, czym jest dla ojca ofiara własnego syna – śmierć ofiarna. O Abrahamie – tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swojego dał, aby każdy, kto w Niego uwierzył, miał żywot wieczny”.

– W Ewangelii widzimy rozróżnienie cudów, które zostały dokonane wobec tłumów i niejako osobno wobec uczniów dla edukacji apostolskiej. Uczniowie otrzymali nakaz „przeprawmy się na drugą stronę”. To jest coś na podobieństwo wyrusz w nieznane. Przeprawili się na stronę pogańską. I nagle zmiana pogody, gwałtowny wicher, fale biją w łódź, tak że napełniała się wodą. On zaś spał w tyle łodzi na wezgłowiu. Po ludzku rzecz biorąc, jak można spokojnie spać w czasie burzy. Trzeba być albo nieroztropnym albo śmiertelnie zmęczonym. I znowu kalkulacja ludzka postawi mocne pytanie: „Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?”. Jezus wydał dwa rozkazy „milcz, ucisz się!”, a potem postawił dwa pytania: „Czemu tak bojaźliwi jesteście? Jakże brak wam wiary!” – kontynuował arcybiskup.

– Pewnie po pytaniu, które uczniowie zadali sobie „Kim On jest właściwie, że nawet wicher i jezioro są Mu posłuszne?”, w ich sercu i umyśle pojawiły się inne pytania: dlaczego nas wybrał i dlaczego kazał nam wyruszyć na inny brzeg i dokąd nas zaprowadzi? – zauważył.

Arcybiskup przypomniał, że „w każdym naszym wezwaniu po imieniu i posłaniu w nieznane jutro zgodziliśmy się uczestniczyć w tej edukacji”. – Dlaczego zostałem wybrany, kiedy dzisiaj młodzież i dzieci same pozbywają się dostępu do ewangelizacji. Czy będziemy im potrzebni? – pytał arcybiskup.

– Dziękując za dar św. Tomasza z Akwinu stawiamy sobie ważne pytania o kształt naszej wiary i wysiłek rozumu, abyśmy szukali prawdy tak, gdzie ona się znajduje, jak uczył św. Jan Paweł II. Ten sam św. Jan Paweł II zadaje nam św. Tomasza z Akwinu w darze encykliki „Fides et ratio”, abyśmy przez rozum oświecony wiarą zostali uwolnienie z ciemności nihilizmu i pełzającej sekularyzacji – zakończył abp Depo.

Przed końcowym błogosławieństwem zauważył, że „św. Tomasz z Akwinu powraca na nasze drogi, żebyśmy nie wycofali się z dróg poszukiwania prawdy pomimo różnych wiatrów i areopagów świata”.

Następnie w auli św. Jadwigi uczestnicy „Dnia ze św. Tomaszem z Akwinu” wysłuchali wykładu prof. Artura Andrzejuka z Wydziału Filozofii Chrześcijańskiej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie nt. „Św. Tomasz z Akwinu jako teolog”.

Prelegent podkreślił, że „refleksja teologiczna Akwinaty zawiera przejrzystość wewnętrznych prawd wiary”. – Bóg jest tym, który nas zdobywa i pociąga do siebie. Św. Tomasz uprawiał teologię spekulatywną, dla której filozofia byłą punktem wyjścia, metodologią i sposobem myślenia. Była integralna z teologią – mówił prof. Andrzejuk.

– W myśli Akwinaty w sprawie zbawienia, relacji człowieka z Bogiem, to Bóg musiał człowieka poinformować. Bóg objawia człowiekowi o tym, że go kocha i chce relacji z człowiekiem. To, że On jest celem człowieka – kontynuował. Zaznaczył, że „filozofia i teologia mogą się zajmować tymi samymi rzeczami. Filozofia od teologii różni się sposobem, argumentacją. Dla św. Tomasza wiedzieć i rozumieć to najważniejsza potrzeba człowieka”.

Prelegent wskazał, że „najważniejsze cechy teologii św. Tomasza to nachylenie antropologiczne, bo człowiek w tej teologii jest bardzo ważny”. Podkreślił, że „teologia Akwinaty jest radykalnie chrystocentryczna”. – Tak naprawdę teologia św. Tomasza to bardziej Boska wiedza o człowieku, niż ludzka wizja Boga. Dla Akwinaty Wcielenie to najważniejsze wydarzenie w dziejach świata – powiedział i zacytował św. Tomasza: „W Chrystusie Bóg uwielbia człowieka” – zacytował św. Tomasza.

Ponadto, jak wyjaśnił prof. Andrzejuk, dla św. Tomasza „Eucharystia jest najważniejszym sakramentem, bo w Eucharystii jest obecny, On sam – Chrystus. Eucharystia jest centrum Kościoła”. Wyjaśnił również, że „w teologii moralnej Akwinaty najważniejsza jest relacja miłości, amicitia caritatis – przyjaźń miłości”.

„Dzień św. Tomasza z Akwinu” w Wyższym Seminarium Duchownym w Częstochowie ma już długą tradycję. Uroczysty dzień obchodów wspomnienia św. Tomasza z Akwinu sięga czasów kiedy Częstochowskie Seminarium Duchowne miało swoją siedzibę w Krakowie, przy ul. Bernardyńskiej 3, do roku 1991. Tradycja ta była kontynuowana po przeniesieniu seminarium do Częstochowy i poświęceniu nowego budynku przez św. Jana Pawła II 15 sierpnia 1991 r. Św. Tomasz z Akwinu jest patronem kaplicy w Domu Profesorskim w seminarium.