Podkarpacie: rok 2023 ogłoszony „Rokiem Rodziny Józefa i Wiktorii Ulmów z Dziećmi”

Sejmik Województwa Podkarpackiego jednogłośnie przyjął uchwałę o ustanowieniu roku 2023 „Rokiem Rodziny Józefa i Wiktorii Ulmów z Dziećmi”. W grudniu papież Franciszek zdecydował o publikacji dekretu o męczeństwie Sług Bożych z Markowej. Ich beatyfikacja ma się odbyć w tym roku na terenie archidiecezji przemyskiej.

– Chcemy, by istota rozwoju naszej wspólnoty opierała się na mocy chrześcijańskiego i patriotycznego kanonu wartości, który swą heroiczną postawą ukazała rodzina Ulmów – powiedział podczas sesji sejmiku marszałek województwa Władysław Ortyl.

Dodał, że ustanowienie Roku Rodziny Józefa i Wiktorii Ulmów z Dziećmi ma przyczynić się do „ugruntowania wielkiego dziedzictwa bohaterów z Markowej”. – Chcemy zachęcić samorządy, instytucje, stowarzyszenia, by podejmowały inicjatywy, które pomogą ukazać w całej rozciągłości losy i heroizm rodziny Ulmów. Tą uchwałą zapraszamy społeczność naszego regionu do wspólnego przygotowania i przeżywania czasu beatyfikacji – zaznaczył.

Przewodniczący sejmiku województwa podkarpackiego Jerzy Borcz stwierdził, że podjęta uchwała jest „bardzo ważną z moralnego punktu widzenia”. – Józef i Wiktoria Ulmowie, mając absolutną świadomość tego, czym ryzykują poświęcili życie, by ratować bliźnich, by ratować Żydów. Sejmik ustanawiał już rok rodziny Ulmów w 2014. Z naszej inicjatywy powstało także muzeum. Teraz jesteśmy dumni i cieszymy się, że proces propagowania tej heroicznej rodziny wieńczony jest beatyfikacją – powiedział.

Radni jednogłośnie poparli tę inicjatywę, a po głosowaniu na sali rozległy się brawa. Następnie dokument został uroczyście wręczony wojewodzie Ewie Leniart. – Ta ważna uchwała jest zobowiązaniem dla nas wszystkich do propagowania heroicznej postawy rodziny Ulmów – powiedziała wojewoda. Zaznaczyła, że Ulmowie stali się bohaterami niesienia pomocy, czyniąc swój akt bezinteresownej pomocy wyjątkowo kosztownym, bo stawiając na szali życie własne oraz swoich dzieci.

– Historia ta ma także wyjątkowo silny kontekst historyczny, który ukazuje na arenie międzynarodowej, jak wyglądała rzeczywistość wojny na ziemiach polskich, przypominając, że Polacy byli ofiarami II wojny światowej, nie pozwalając tym samym zakłamywać historii – mówiła Ewa Leniart.

Gościem sesji był także ks. Roman Chowaniec, proboszcz parafii pw. św. Doroty w Markowej. – Błogosławieni coś pozostawiają i czegoś uczą. Ten akt heroicznej miłości nie zrodził się w momencie wojny, on był przygotowywany. Dlatego myślę, że ta rodzina będzie wielkim przykładem dla polskich rodzin, bo wartości, jakie człowiek wynosi z domu rodzinnego towarzyszą mu w dorosłym życiu i są dalej przekazywane dzieciom. Tak żyli Wiktoria i Józef, i za te wartości im przyświecające oddali życie – mówił duchowny.

Józef i Wiktoria Ulmowie podczas II wojny światowej w swoim domu w Markowej na Podkarpaciu ukrywali dwie rodziny Żydów. Hitlerowcy dowiedzieli się o tym w wyniku donosu i 24 marca 1944 r. zamordowali przechowywanych Żydów oraz Ulmów wraz z szóstką małych dzieci. Wiktoria była wtedy w 9. miesiącu ciąży.

W 1995 r. Wiktoria i Józef Ulmowie zostali uhonorowani pośmiertnie tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
W 2016 roku w Markowej otwarto Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów. W uroczystości wziął udział prezydent Andrzej Duda, przedstawiciele Konferencji Episkopatu Polski z przewodniczącym abp. Stanisławem Gądeckim. Wydarzenie odbiło się szerokim echem w mediach polskich i zagranicznych.

Od 24 marca 2018 roku – w rocznicę bestialskiej śmierci Ulmów ­– obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.