Francuski pisarz: Pascal pokazuje, jak dążyć do szczęścia

Dla Pascala jedną z kluczowych kwestii jest dążenie do szczęścia. Na ten aspekt wskazuje też Franciszek, proponując go jako towarzysza w drodze do szczęścia – mówi francuski pisarz Jean de Saint-Cheron. Komentując niedawny list apostolski papieża o francuskim myślicielu, przypomina, że był on zagorzałym obrońcą wiary chrześcijańskiej. Pascal zdał sobie sprawę z niewystarczalności filozofii, a przy tym był przekonany, że człowiek może poznać prawdę i zaznać szczęścia, ale dokonuje się to w osobistym spotkaniu z Chrystusem.

Jean de Saint-Cheron zauważa, że jest coś zdumiewającego czy wręcz tajemniczego w matematycznym geniuszu Pascala, który bardzo wcześnie dochodzi do wielkich odkryć. Jest w nim wielkie pragnienie poznania prawdy, czyta wielkich filozofów i zauważa, że choć mają piękne spostrzeżenia to jednak wzajemnie sobie przeczą. W ten sposób uświadamia sobie ograniczenia rozumu w obliczu podstawowych pytań, które dotyczą sensu istnienia, Boga czy życia wiecznego. Odkrywa, że człowiek może poznawać prawdę inaczej, nie tylko rozumem, ale i sercem – mówi pisarz.

Jego zdaniem „piękno myśli Pascala polega przede wszystkim na tym, że tak wspaniale mówi on o nas samych”. Mówi on o ludzkiej kondycji „w sposób, w jaki niewielu myślicieli czyniło to wcześniej czy później. Potrafi wyrazić i połączyć naszą wielkość i naszą nędzę”.

„Krytykował wielu filozofów za to, że kładli zbyt duży nacisk na wielkość człowieka lub, przeciwnie, myśleli zbyt tragicznie i widzieli tylko jego nędzę. Pascal powiedział: Człowiek jest wielki i nędzny, wielki ze względu na swoje myślenie, wielki również dlatego, że jest zdolny nawiązać relację z Bogiem, ale nędzny, ponieważ nie może wiedzieć wszystkiego, ponieważ nie może sam osiągnąć szczęścia, ponieważ jest słaby, próżny, śmieszny, ponieważ daje się porwać swojej wyobraźni lub rozrywce i tak dalej. Dlaczego jest to przydatne dla naszych czasów? Po pierwsze dlatego, że takie myślenie jest ponadczasowe, to znaczy nie jest myśleniem XVII wieku. Dyskurs o człowieku, który pozwala nam wyjaśnić zarówno naszą śmieszność, naszą hipokryzję, jak i nasze wielkie dążenie do prawdy i szczęścia, nie zmienia się na przestrzeni wieków. W czasach takich jak obecne, kiedy czasami mamy wrażenie, że nauka rozwiąże wszystko, Pascal jest również bardzo cenny, pokazując nam, w jakim stopniu nauka ma obiektywne ograniczenia i że ułudą jest wierzyć, że nasza wiedza naukowa pozwoli nam mieć rację we wszystkim lub że nasz rozum pozwoli nam poznać całą prawdę” – wskazuje de Saint-Cheron.