Dziś prawykonanie paulińskiego chorału gregoriańskiego

Niezwykły koncert – prawykonanie paulińskiego chorału gregoriańskiego z średniowiecznych zbiorów jasnogórskich – już dziś o godz. 18.00 zabrzmi w Bazylice. To w ramach trwającego kolejny dzień 32. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”.

Jak zauważył o. Nikodem Kilnar, Krajowy Duszpasterz Muzyków Kościelnych, który pełni funkcję koordynatora muzykologicznego „Gaude Mater”, tego typu wydarzenia są znakomitą okazją do ukazywania muzycznego zakonnego dorobku sprzed wieków.

„Oficjum na święto Podwyższenia Krzyża” z XV wieku zaprezentuje Schola Gregoriana Sancti Joannis Pauli II pod dyrekcją s. Susi Ferfogli. Prawykonanie paulińskiego chorału oznacza, że zabrzmi on po raz pierwszy, po pięciu wiekach.

Jak wyjaśnił o. Kilnar paulińskie „Oficjum na święto Podwyższenia Krzyża” posiada wiele unikatowych cech. Zdecydowana większość antyfon i wszystkie responsoria są utworami znanymi i wykonywanymi tylko w nielicznych ośrodkach kościelnych Europy Środkowej (np. w Ostrzyhomiu, na którego liturgii paulini się wzorowali). W tym regionie zapewne należy szukać anonimowego twórcy oficjum, który tworząc swoje dzieło wykazał się talentem retorycznym – teksty pisane są zazwyczaj zgrabną rymowaną prozą – i teologiczną subtelnością. Zapis intrygujących i oryginalnych melodii oficjum zachował się w antyfonarzu z XV w. z klasztoru Remete (koło Zagrzebia). Specyficzne dla tradycji paulińskiej tony psalmodii, a także melodie hymnów oraz teksty i kantylacje czytań z oficjum nocnego zostały natomiast zrekonstruowane na podstawie ksiąg z archiwum jasnogórskiego.

Jasnogórskie muzykalia należą do skarbów polskiej kultury muzycznej. Jest to imponująca kolekcja ponad 3 tys. utworów. Około 2 tys. z nich stanowią rękopisy. Gromadzone były one przez wieki na potrzeby Kapeli Jasnogórskiej. Według rzeczoznawców to jeden z największych historycznych zbiorów muzycznych w nie tylko Polsce, ale i w Europie Środkowej.

Organizowany przez Ośrodek Promocji Kultury Gaude Mater w Częstochowie Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej to jeden z największych w Polsce prezentujących muzykę różnych religii i kultur, także współczesną, ze szczególnym uwzględnieniem polskiej.