Jasna Góra – szkolenie w zakresie ochrony małoletnich i osób bezbronnych

W jasnogórskim Domu Pielgrzyma odbywa się w środę 19 czerwca szkolenie z zakresu wymogów Ustawy Kamilka i zaktualizowanych wytycznych Papieskiej Komisji ds. Ochrony Małoletnich. Bierze w nim udział ok. 150 osób odpowiedzialnych za prowadzenie domów rekolekcyjnych czy noclegowych.

Edukacja prewencyjna i wdrażanie przyjętych standardów ochrony dzieci, młodzieży i osób bezbronnych odbywa się już od 7 lat w kościelnych instytucjach i diecezjach. W związku z Ustawą Kamilka, już nie tylko kościelne wewnętrzne prawo, ale i prawo państwowe wymaga, by realizowane były na każdym poziomie.

Jak podkreśla ks. Wojciech Rzeszowski, współpracownik Centrum Ochrony Dziecka (COD) cenne w Ustawie Kamilka jest to, że daje ona możliwość stwarzania bezpiecznej przestrzeni, budowania strategii prewencji, zarówno w przygotowaniu stylu funkcjonowania, jak i przygotowaniu wszystkich pracowników. – Przygotowanie pewnej struktury, przygotowanie pracowników, ich weryfikacja, sprawdzenie kompetencji, ich szkolenie, także wchodzą tu kwestie komunikacji między pracownikami a korzystającymi z placówek rekolekcyjnych, noclegowych, budowanie wrażliwości na oznaki przemocy itp., a wszystko po to, by tworzyć bezpieczne przestrzenie – wyjaśniał ks. Rzeszowski.

Dodał, że dotyczy to nie tylko troski o bezpieczeństwo osób małoletnich, ale też dorosłych bezbronnych. „Bezbronni dorośli” to termin, który w Kościele pojawił się niedawno. Papież Franciszek użył go w dokumentach „Come una madre amorevole” z 2016 roku oraz „Vos estis lux mundi”, opublikowanym w zaktualizowanej wersji w 2023 roku. Mowa w nich o osobach, które z różnych powodów, np. kryzysu psychicznego, niepełnosprawności fizycznej czy umysłowej, są podatne na zranienie, manipulację i nadużycie wobec nich autorytetu.

Szkolenie prowadzą też m.in. s. Renata Bociarska, Franciszkanka od Cierpiących oraz s. Joana Pietrusiewicz, delegatki ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży w swoich zgromadzeniach. – Ważne jest, abyśmy jako społeczeństwo zaadoptowali wszystkie standardy, bo jest to pewien proces, aby umieć dostrzegać objawy krzywdy, umieć rozmawiać z dzieckiem, osobą, co do której mamy podejrzenia, że jest krzywdzona. Wszyscy się tego uczymy, jesteśmy może na początku tego procesu, ale ufamy, że z dnia na dzień jest lepiej – zauważyły delegatki.

W lipcu 2023 r. została przyjęta nowelizacja kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz innych ustaw, czyli Ustawa Kamilka. Z tego tytułu wzrosła rola i odpowiedzialność podmiotów, w których przebywają osoby poniżej 18. roku życia – pojawiła się m.in. konieczność wprowadzenia standardów ochrony małoletnich. Ustawa weszła w życie 15 lutego, a od 15 sierpnia nowe przepisy będą już w pełni egzekwowane przez organy kontrolne. Instytucje samorządowe, Państwowa Inspekcja Pracy czy Narodowy Fundusz Zdrowia mogą nałożyć karę w przypadku stwierdzenia braku tych procedur.

Rezultatem Ustawy Kamilka jest m.in. Krajowy Plan Działania na rzecz ochrony dzieci przed przemocą i przestępstwami na tle seksualnym. Ustawa wymaga również wdrożenia standardów ochrony małoletnich w placówkach prowadzonych przez Kościół.

Przygotowaniem „Standardów Ochrony Małoletnich”, które oprócz procedur i działań przewidzianych przez Ustawę Kamilka, będą uwzględniały także przygotowane przez Papieską Komisję ds. Ochrony Małoletnich „Uniwersalne Ramy do Wytycznych” w odniesieniu do instytucji kościelnych zajmuje się Centrum Ochrony Dziecka. Wypracowane standardy dla wyodrębnionych typów placówek przygotowane zostały przez 9 specjalnych zespołów. Teraz trwa etap wdrażania. Wypracowane standardy zostały przekazane odpowiedzialnym za dane placówki, obecnie odbywają się szkolenia.