Abp Depo: indywidualizm i subiektywizm są herezją sumienia

Ten świat, który jest naszym światem proponuje życie bez Boga, bez prawdy o początku i końcu życia człowieka – powiedział w homilii abp Wacław Depo. 14 września metropolita częstochowski przewodniczył w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze Mszy św. wieńczącej 28. Pielgrzymkę Pracowników, Czytelników i Przyjaciół „Niedzieli”.

Jej hasłem były słowa bł. ks. Jerzego Popiełuszki „Mamy wypowiadać prawdę, gdy inni milczą”. To fragment jednej z ostatnich nauk bł. ks. Jerzego Popiełuszki, którego 40. rocznicę męczeńskiej śmierci obchodzimy w tym roku. W tegorocznej pielgrzymce wziął udział m.in. udział  Bronisław Wildstein, znakomity dziennikarz i publicysta.

W homilii abp Depo nawiązał do 40. rocznicy męczeńskiej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki i podkreślił, że jego słowa „mamy wypowiadać prawdę, gdy inni milczą” stanowią próg, przez który wchodzimy w głębię święta Podwyższenia Krzyża Świętego.

– Ukrzyżowany Syn wypełnia wolę Ojca. Czy można to zrozumieć bez światła wiary? Trzeba, aby wywyższono Syna Człowieczego ponad ziemię, by ten świat nie został skazany na zagładę, by nie został skazany na unicestwienie, ale by przez Chrystusa i w Nim każdy człowiek bez wyjątku był zbawiony – powiedział arcybiskup.

W tym kontekście przypomniał słowa Benedykta XVI: „Miłosierdzie Chrystusa nie jest tanim darem łaski, nie oznacza banalizacji zła. Chrystus nosi w swoim ciele i w swojej duszy całe brzemię zła, całą jego niszczycielską moc. Spala i przemienia zło w swym cierpieniu, w ogniu swojej cierpiącej miłości. Oto jest Boża pomsta: On sam w Osobie swego Syna cierpi za nas”.

Również za kard. Gerhardem Müllerem powiedział: „Polacy, staniecie się bezbronni jeśli wyrzekniecie się swej katolickiej tożsamości, jaką jest maryjność. To Ona pomagała wam budować wasze rodziny, szkoły, społeczeństwo, wasze edukacyjne i kulturowe paradygmaty. To Ona dawała wam niejednokrotnie siłę, mimo iż zdawaliście się być na straconej pozycji. Polska jeszcze nie zginęła, bo Polska się modli”.

– Ten świat, który jest naszym światem, proponuje życie bez Boga, bez prawdy o początku i końcu życia człowieka. Pod pozorem postępu wmawia się nam, że religia zagraża wolności człowieka, że jest źródłem przemocy. Tymczasem postęp ten, chociażby w postaci sztucznej inteligencji, pomimo zdobyczy cywilizacyjnej tego odkrycia, stanowi radykalną redukcję człowieka i jego roli, jaką pełni w świecie. Jest to, nawet według jej twórców, bardzo niebezpieczna, dehumanizacyjna droga dla ludzi – zaznaczył.

– Ludzkiej natury stworzonej przez Boga Stwórcę nie da się oszukać. Mówi o tym bardzo mocno ludzkie sumienie, wołające w imperatywie: czyń dobro, unikaj zła. Wierzymy, że jest to wewnętrzny głos Boga w człowieku, któremu liczni zdają się zaprzeczać – kontynuował arcybiskup i przypomniał, że św. Jan Paweł II w swojej encyklice „Veritatis splendor” wskazuje na tzw. twórcze sumienie, czyli przekonanie, że każdy w imię niewłaściwie rozumianej autonomii moralnej może tworzyć własne reguły i usprawiedliwiać się zależnie od okoliczności.

– Zaś w etyce chrześcijańskiej są czyny moralnie złe, których nigdy nie można usprawiedliwiać, a takimi są zamachy na życie dzieci nienarodzonych, zaprzeczając jednocześnie klauzuli sumienia lekarzy. Człowiek, który przeżywa swoje życie powierzchownie może mylić sumienie z emocjami i pożądaniami – przypomniał.

Pierwsza część pielgrzymki miała miejsce w auli redakcji „Niedzieli”. Witając jej uczestników ks. Mariusz Bakalarz, prezes Zarządu Instytutu NIEDZIELA i redaktor naczelny portalu niedziela.pl nawiązał do postaci pierwszego biskupa częstochowskiego Teodora Kubiny. – Był to człowiek wyprzedzający swoją epokę. Wiedział, że tam, gdzie nie może dotrzeć duszpasterz, tam dotrze tygodnik „Niedziela” – mówił ks. Bakalarz.

Przypomniał również postać zmarłego ks. inf. Ireneusza Skubisia, który w trudnych czasach komunistycznych odnowił i zbudował „Niedzielę”.

Abp Depo pytał, czym jest wolność człowieka, gdy jest oderwana od Chrystusa, czy człowiek może być wolny bez prawdy, którą przyniósł i jest Chrystus?  Podkreślił, że wobec nowej postaci zła, którą jest łotrostwo słów potrzeba świadectwa obudzonego sumienia.

Redaktor naczelny „Niedzieli” ks. Jarosław Grabowski, mówiąc o wielkiej odpowiedzialności za słowo zaznaczył, że „jest ono śladem, który pozostawiamy po sobie”. Przypomniał jak ważna jest formacja religijna. – Przekaz powinien być pogłębiony. To jest wyzwanie dla nas – zaznaczył.

Następnie dr Weronika Kudła reprezentująca Laboratorium Wolności Religijnej wygłosiła wykład o „wyzwaniach wobec ochrony wolności religijnej w Polsce”. Podkreśliła, że od wielu lat można zaobserwować ograniczenie wolności religijnej. I za Martinem Lutherem Kingiem powtórzyła, że „nadchodzą czasy, kiedy milczenie staje się zdradą”.

Przybliżyła statystyki z lat 2019-2023 dotyczące łamania wolności religijnej w Polsce. Jak zaznaczyła, w tym okresie odnotowano 442 przypadki zniszczenia i znieważenia miejsc kultu, 128 przypadków zniszczenia i znieważenia symboli i przedmiotów religijnych. Wśród przykładów łamania wolności religijnej wskazała na fizyczne ataki na osoby wierzące i ograniczenie publicznego wyznawania wiary. W sumie zanotowano 731 przypadków naruszeń wolności religijnej w Polsce.

Prelegentka omówiła też sytuację religii w systemie edukacji i obecność krzyży jako symbolu religijnego. W tym kontekście zacytowała słowa Josepha Weilera, amerykańskiego prawnika i praktykującego Żyda, który krytycznie odniósł się do decyzji Rafała Trzaskowskiego o usunięciu krzyży z warszawskiego ratusza. – Neutralność nie nakazuje nam usunięcia krzyży z przestrzeni publicznej – przypomniał i podkreśliła również, że dzisiaj narzuca się tzw. neutralność korporacyjną.

– W systemie edukacji mamy do czynienia z nowym ideałem wychowania bez religii. Na to wskazują również zmiany w podstawie programowej Ministerstwa Edukacji Narodowej – podkreśliła.

Red. Bronisław Wildstein podjął temat: „Non possumus. Czy już teraz? Czy już teraz władza przekracza granice, które zagrażałyby wolności Kościoła?”.

– Żyjemy w momencie największego zagrożenia chrześcijaństwa. To jest czas, gdy musimy odwołać się do non possumus. Kampania antykatolicka trwa o wiele dłużej niż nam się wydaje. Materiały medialne były od wielu lat robione z tezą – powiedział.

Zdaniem red. Wildsteina, współczesna władza polityczna i państwowa dziś jest czymś innym niż to obserwujemy. – Coraz silniejsze są nieformalne ośrodki, które usiłują decydować, co państwo ma robić. Te ośrodki to wielki biznes, korporacje, np. sędziowska, media. To one narzucają państwo swoja wolę. Żyjemy też w potężnej presji na Kościół – kontynuował.

Zaznaczył również, że sam koncept neutralności jest dwuznaczny. – Państwo przecież budowane jest wokół określonych wartości. Dlatego w Konstytucji mowa jest o bezstronności – przypomniał.

– W naszych czasach kampania antyreligijna wiąże się z dominującą ideologią, która próbuje wyjaśnić całość rzeczywistości ludzkiej. Religia jest wrogim rywalem dla ideologii. Sama ideologia jest świeckim erzacem religii. Agresywna ideologia usiłuje zniszczyć chrześcijaństwo. Dzisiaj mamy do czynienia z fundamentalnym starciem cywilizacyjnym, a kultura masowa jest antykatolicka – podkreślił.

Pierwszy numer tygodnika katolickiego „Niedziela” ukazał się 4 kwietnia 1926 r.  „Niedziela” była zmuszona trzykrotnie zawiesić swoją działalność: w okresie II wojny światowej (1939-45), w okresie PRL (1953-81) oraz w stanie wojennym (grudzień 1981). Po 28 latach milczenia, od 1953 r., spowodowanego decyzją komunistycznej władzy, bp Stefan Bareła w 1981 r. wznowił działalność tygodnika „Niedziela”. Pierwszy numer ukazał się 7 czerwca.