Watykan: nie ma powodów do wszczynania postępowania przeciw szwajcarskim biskupom

Wstępne dochodzenie kanoniczne, zlecone przez Dykasterię do spraw Biskupów bp. Josephowi Marii Bonnemainowi w celu wyjaśnienia różnych oskarżeń skierowanych przeciwko niektórym szwajcarskim biskupom, zostało starannie przeanalizowane przez Dykasterię z pomocą autorytatywnych ekspertów i nie ujawniło żadnych dowodów karalnych przestępstw, zatajenia, zaniedbania lub błędu, które wymagałyby wszczęcia kanonicznego postępowania karnego. Niemniej jednak opisane zachowanie nie jest uważane za prawidłowe i ustalono, że procedury przewidziane przez prawo kanoniczne nie były przestrzegane prawidłowo – czytamy w komunikacie opublikowanym 18 października na stronie szwajcarskiego episkopatu.

Bp Bonnemain zaangażował do współpracy z sędziego kantonalnego z Neuchâtel, Pierra Cornu, oraz profesora prawa karnego i postępowania karnego z Zurychu, Brigitte Tag. W ramach dochodzenia przeprowadzono osobiste wywiady, przesłuchania i analizy różnych dokumentów z archiwów. Wyniki zostały przekazane do Dykasterii ds. Biskupów w Rzymie na początku 2024 roku. Konferencja Episkopatu Szwajcarii otrzymała list z wnioskami.  Niektórzy z zainteresowanych biskupów otrzymali również osobistą odpowiedź.

Dykasteria ds. Biskupów, za pośrednictwem swojego prefekta, kard. Roberta Francisa Prevosta, wyraziła swój szacunek i wdzięczność za oddanie członków Konferencji Episkopatu Szwajcarii pracy duszpasterskiej w ich diecezjach oraz za ich odpowiedzialność w obliczu obecnych wyzwań. Dykasteria z wielką uwagą śledziła wysiłki podjęte przez Kościół w Szwajcarii w celu zbadania bolesnej historii przypadków wykorzystywania seksualnego w kontekście Kościoła rzymskokatolickiego w Szwajcarii od połowy XX wieku.

Dochodzenie to, które zostało starannie przeanalizowane przez Dykasterię z pomocą autorytatywnych ekspertów, nie ujawniło żadnych dowodów karalnych przestępstw, zatajenia, zaniedbania lub błędu, które wymagałyby wszczęcia kanonicznego postępowania karnego. Niemniej jednak opisane zachowanie nie jest uważane za prawidłowe i ustalono, że procedury przewidziane przez prawo kanoniczne nie były przestrzegane prawidłowo. W wyniku tych formalnych nieprawidłowości, Dykasteria ds. Biskupów wydała kanoniczne upomnienia, zachęcając tych samych biskupów i cały szwajcarski episkopat do większej uwagi w przyszłości i traktowania zgłoszonych przypadków nadużyć z najwyższą starannością i wiedzą, ściśle przestrzegając wszystkich norm obowiązujących w procedurach dochodzeniowych.

Przypomniano, że biskupi ponoszą poważną odpowiedzialność za zajmowanie się doniesieniami o możliwym wykorzystywaniu lub tuszowaniu, ale muszą także przestrzegać podstawowych zasad prawa, takich jak domniemanie niewinności do czasu ostatecznego osądzenia, pełna ochrona wszystkich zaangażowanych osób, zwłaszcza ofiar, a zatem ostrożność w zgłaszaniu przypadków i ostrożna ocena stosowania środków ostrożności w obecności wiarygodnych faktów.

W swoim liście kard. Prevost przyznaje, że w ciągu ostatnich kilku trudnych lat członkowie szwajcarskiego episkopatu poczynili znaczne postępy i stali się bardziej skuteczni w radzeniu sobie z przypadkami wykorzystywania, zatrudniając coraz bardziej wykwalifikowany personel, a także współpracując w większym stopniu z instytucjami niezależnymi. Zachęca szwajcarskich biskupów do kontynuowania aktywnej i rygorystycznej czujności w stosowaniu prawa kanonicznego w zakresie traktowania przypadków wykorzystywania seksualnego, mając pewność, że dyrektywy Kościoła nie są jedynie instrumentami prawnymi, ale odzwierciedlają głębokie poczucie sprawiedliwości i odpowiedzialności wobec ofiar, którym jesteśmy winni wysłuchanie, opiekę i zadośćuczynienie.

Członkowie Konferencji Episkopatu Szwajcarii wyrażają głębokie ubolewanie z powodu błędów, niedociągnięć i zaniedbań w stosowaniu norm kanonicznych odnotowanych przez Dykasterię ds. Biskupów. Są oni zaangażowani w proces poprawy i pragną potwierdzić swoją gotowość do bardziej zdecydowanego działania przeciwko wykorzystywaniu w Kościele poprzez uwagę, staranność, lepszą znajomość procedur kanonicznych i kontynuację już podjętych środków krajowych. W szczególności będzie to obejmować profesjonalną pracę prewencyjną – czytamy w dokumencie opublikowanym na stronach szwajcarskiego episkopatu.