Historia, kult i duchowa spuścizna – sympozjum naukowe poświęcone św. Jozafatowi Kuncewiczowi

W parafii Narodzenia NMP w Białej Podlaskiej, 16 listopada, odbyło się sympozjum naukowe poświęcone św. Jozafatowi Kuncewiczowi. Spotkanie było jednym z elementów obchodów 400-lecia śmierci tego unickiego arcybiskupa.

W sympozjum uczestniczyli m.in. biskup siedlecki Kazimierz Gurda, biskup witebski Oleg Butkiewicz, przedstawiciele ojców bazylianów i sióstr jozafatek ze Lwowa, wielu kapłanów z diecezji siedleckiej, alumni z WSD w Siedlcach oraz licznie zgromadzeni świeccy. Zgromadzonych powitał proboszcz parafii ks. kan. Marian Daniluk. Wśród prelegentów byli prof. Andrzej Gil (z wykładem „Kult św. Jozafata na Podlasiu. Historia i współczesność”), dr hab. Dorota Wereda (z wykładem „Historia relikwii św. Jozafata Kuncewicza”), dr Franciszek Gryciuk (z wykładem „Unicki dekanat bialski przed kasatą Unii”), dr Andrzej Szabaciuk (z wykładem „Losy unitów z okolic Białej na Syberii”) i ks. prałat Bernard Błoński (z wykładem „Kult bł. Męczenników z Pratulina w diecezji siedleckiej”).

Prof. A. Gil w swoim wystąpieniu zaznaczał: „Św. Jozafat był akceptowany przez wszystkich: zarówno przez unitów, jak i łacinników. Był kimś, kto zespajał wspólnotę katolicką i stał się jej znakiem. Mamy też wiele świadectw mówiących o tym, że z jednej strony był powszechnie czczony, a z drugiej powszechnie znienawidzony [przez prawosławnych].
Dr hab. Dorota Wereda podkreślała, że Kuncewicz przeczuwał swoją śmierć i zadecydował o wcześniejszym przygotowaniu swego miejsca pochówku w Soborze św. Zofii w Połocku. Jego relikwie były potem przechowywane i ukrywane przed profanacją w bardzo różnych miejscach. O wielu z nich nie wiemy do dziś. Najdłużej przebywały w cerkwi św. Barbary w Białej Podlaskiej (obecnie jest to kościół Narodzenia NMP). Stąd zostały zabrane do Wiednia, a potem do Rzymu. Od 1962 r. są wystawione w Bazylice Świętego Piotra.

Spotkanie podsumowali obecni na sympozjum biskupi.

Bp. Kazimierz Gurda zauważył, że promowanie kultu unickich świętych jest misją diecezji siedleckiej. – Po wznowieniu naszej diecezji bp Przeździecki zapowiedział, że będzie starał się o to, aby diecezja siedlecka była tą, która doprowadzi do beatyfikacji unitów. My w dalszym ciągu czujemy się zobowiązani do rozszerzania kultu Unitów Podlaskich i kultu św. Jozafata. Oni byli obecni w historii naszego Kościoła i my powinniśmy o tym mówić i przypominać – podsumowywał bp Gurda.
Sympozjum zakończyło się wspólną modlitwą przed obrazem i relikwiami św. Jozafata.

Św. Jozafat Kuncewicz – był unickim arcybiskupem połockim i bazylianinem oraz zwolennikiem i krzewicielem Unii Brzeskiej. Bronił jej założeń. Za zaangażowanie w tej kwestii poniósł męczeńską śmierć z rąk przeciwników zjednoczenia Cerkwi Prawosławnej z Kościołem Katolickim. Zginął w Witebsku 12 listopada 1723 r. Pochowano go w katedrze połockiej. Dwadzieścia lat po śmierci został beatyfikowany, a w 1867 r. kanonizowany. Trumna z jego relikwiami trafiła do Białej Podlaskiej na początku XVIII w. za sprawą Radziwiłłów. Tu odbierał cześć do wybuchu powstania styczniowego. Jest patronem diecezji siedleckiej.