Debata w duchu synodalnym o przyszłości teologii

Jaka ma być teologia w przyszłości? Jakim językiem winna być opowiadana? Jaki ma wpływ na nią kontekst kulturowy? Na te i inne pytania dotyczące tej dyscypliny nauki starało się odpowiedzieć ponad 500 teologów z całego świata.

Na zaproszenie kardynała José Tolentino Calaça de Mendonça, prefekta watykańskiej Dykasterii ds. Kultury i Edukacji zorganizowano na Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie pierwszą konferencję na temat przyszłych dróg teologii.

Zachować depozyt wiary

Jak podkreślali jej uczestnicy, a przybyło na konferencję ponad pół tysiąca teologów i teolożek z całego świata, osób duchownych i świeckich, istotnym aspektem obrad jest fakt, iż opierają się one na metodologii wypracowanej na niedawno zakończonym Synodzie o synodalności.

„W pierwszym dniu obrad wskazywano na potrzebę uprawiania teologii w kontekście życia poszczególnych ludzi i wspólnot. Nie brakowało też głosów o konieczności zachowania depozytu wiary, który oparty jest na Objawieniu Bożym i przechowywany oraz przekazywany przez tradycję Kościoła” – mówił Vatican News ks. prof. Przemysław Kantyka, dziekan Wydziału Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, obecny na konferencji.

Teologia nie oderwana od życia

W trakcie obrad panowało przekonanie, że teologia nie może być oderwana od codziennego życia, ale należy ją uprawiać w kontekście problemów, doświadczeń i pytań stawianych przez ludzi i wspólnoty.

„Warto podkreślić, że kontekst egzystencjalny, społeczny czy kulturowy teologii może bardzo szybko się zmieniać. Potwierdza to wojna na Ukrainie, wojna na Bliskim Wschodzie albo nawiedzające nas coraz częściej klęski żywiołowe” – wskazywał ks. prof. Wiesław Przygoda, dyrektor Instytutu Nauk Teologicznych, profesor teologii pastoralnej z KUL.

Jego zdaniem w kontekście tak dramatycznych wydarzeń ta sama Radosna Nowina wymaga innego języka, odmiennej narracji. „Teologia uprawiana w duchu synodalnym, zgodnie z życzeniem Papieża Franciszka, ma być opowiadania językiem prostym, egzystencjalnym i komunikatywnym dla ludzi wszystkich kultur i narodów” – mówił Vatican News ks. Wiesław Przygoda.

Zgodnie z Kantowymi zasadami

Uczestnicy kongresu starali się również zastanowić, czy teologia ma przyszłość oraz jaka powinna być teologia w przyszłości.

„Rezultat wspólnego namysłu i dyskusji pozwala odpowiedzieć pozytywnie. Gdy teologia będzie się posługiwać Kantowymi zasadami: quid facti i quid iuris, zachowa swoją tożsamość merytoryczną i pozostanie w nurcie metodologicznej naukowości, zdolnej do akademickiego dialogu” – stwierdził w rozmowie z Vatican News ks. prof. Grzegorz Chojnacki, dziekan Wydziału Teologii Uniwersytetu Szczecińskiego.

Dodał, że teologia w przyszłości musi być gotowa do interdyscyplinarności, powinna być osadzona w ziemskiej egzystencji, nie zapominając o ostatecznym celu i przeznaczeniu człowieka.