Film o przyszłym świętym wyzwaniem dla „zatracającego się w ekranie komputera świata”

W związku z przewidzianą na 27 kwietnia 2025 kanonizacją „internetowego misjonarza” Karola Acutisa w Stanach Zjednoczonych dobiegają końca prace nad poświęconym mu filmem-dokumentem „Roadmap to Reality and Our Digital Age” (Mapa drogowa do rzeczywistości i naszych czasów cyfrowych). Sponsorami obrazu są Narodowa Odnowa Eucharystyczna i katolicki Uniwersytet Notre Dame w stanie Indiana.

Tematowi temu poświęcono 17 grudnia webinar (seminarium internetowe), które poprowadzili m.in.  bp Andrew Cozzens, kierujący wspomnianą Odnową Eucharystyczną, prof. Brett Robinson z Notre Dame i reżyser filmu Tim Moriarty. Ten ostatni zauważył, iż „głębokie nabożeństwo Acutisa do Chrystusa w Eucharystii, które wpłynęło na jego roztropne posługiwanie się techniką cyfrową, stanowi przykład dla współczesnych ludzi, jak połączyć używanie Internetu z kontaktem z Bogiem”. Ten młody Włoch, zmarły w 2006 roku, dał się poznać z umiejętnego wykorzystania technologii do szerzenia wiary katolickiej, a zwłaszcza ze stworzenia wciąż istniejącej strony internetowej, katalogującej cuda eucharystyczne.

Matka urodzonego w 1991 Karola pamięta, jak jej syn – młody geniusz – z dumą opisywał siebie jako „informatyka” na długo przed otrzymaniem swego pierwszego komputera w prezencie około 2000 roku. Określa się go często jako pierwszego „obeznanego ze współczesną technologią cyfrową” świętego Kościoła katolickiego.

Tim Moriarty zwrócił uwagę na statystyki, z których wynika, że przeciętny nastolatek spędza połowę swego czasu przed ekranem komputera, a także na związane z tym niepokojące problemy ze zdrowiem psychicznym i myślami samobójczymi. Reżyser opisał bohatera swego filmu jako „cyfrowego misjonarza”, który po mistrzowsku używał internetu jako narzędzia w dążeniu do świętości, podczas gdy Eucharystia utrzymywała go zakotwiczonym w rzeczywistości. Stanowiło to przeciwieństwo do wielu jego rówieśników, którzy doznali zakłócenia wewnętrznego spokoju, popadli w nałogi i „wyniosłe zachowania”, propagowane przez internetowe reklamy i programy – stwierdził Moriarty.

Z punktu widzenia „świata zatracającego się na ekranach” nazwał Acutisa „świętym dla naszych czasów, świętym, którego potrzebujemy”. Zauważył przy tym, iż „paradoksalnie [Acutis] był online po to, aby ludzie byli offline”, wyjaśniając, że młody Włoch starał się zachęcić ludzi do „namacalnego” spotkania z Bogiem w sakramentach, co sam często praktykował podczas adoracji eucharystycznej i Mszy św.

Brett Robinson, profesor nadzwyczajny Praktyki (dziedzina dyscyplin stosowanych,  takich jak  m.in. polityka publiczna) w Instytucie McGratha na uniwersytecie Notre Dame i współgospodarz webinaru, wezwał do krytycznego zbadania związków katolików z technologią oraz do „celowego korzystania z technologii” i skupienia się na pielęgnowaniu znaczących relacji także poza sferą cyfrową. Jego zdaniem, katolicy dobrze by zrobili, gdyby przyjęli podejście do technologii zbliżone do Amiszów – amerykańskiej grupy narodowo-wyznaniowej, która, wbrew powszechnemu przekonaniu, nie odrzuca technologii – i pytali w obliczu postępu technologicznego nie; „Co to może dać mnie?”, ale raczej: „Co to da mojej społeczności?”.

„Ponieważ społeczeństwo stało się tak bardzo uzależnione od cyfryzacji, wielu uważa, że nie ma innego wyjścia, jak tylko zaakceptować «skutki uboczne» związane z kryzysem zdrowia psychicznego nastolatków, napędzanym głównie przez media społecznościowe, plagę pornografii i upadek dyskursu publicznego.

Daniem Robinsona „zatomizowane” podejście do życia i brak odpowiedniej formacji doprowadziły do niewłaściwego wykorzystania  tej technologii i wielu problemów współczesnego społeczeństwa. W tej sytuacji Acutis jawi się jako wzorzec poruszania się po tym cyfrowym krajobrazie, podkreślając równowagę między korzyściami płynącymi z technologii a utrzymaniem ugruntowanej duchowości, szczególnie w zakresie nabożeństwa do Eucharystii – a także więzi międzyludzkich.

Na zakończenie swego wystąpienia profesor z Notre Dame udzielił kilku rad dotyczących lepszych kontaktów z technologią cyfrową, które zebrał od swoich studentów: zwolnij i znajdź chwile odpoczynku, refleksji i ciszy; wyjdź na zewnątrz i spędź czas na łonie przyrody, aby uciec od cyfrowego szumu i znaleźć spokój; bądź obecny i nadawaj priorytet stosunkom międzyludzkim, rytuałom itp.; wyznaczaj  granice i celowo korzystaj z technologii; i wreszcie szukaj sensu, określając siebie przez pryzmat swoich wartości i pasji, a nie osiągnięć. „W obecnym świecie to właśnie chrześcijanie są wezwani do «kontekstualizacji» świata, pomagając tym, których spotykają, zrozumieć jego szerszy obraz i wymiar” – stwierdził mówca.

Wskazał że „coś się ujawnia w całej tej [technologicznej] zmianie na temat tego, co to znaczy być człowiekiem. I to jest naprawdę dobra rzecz dla Kościoła, ale to od nas zależy, czy te zmiany odpowiednio rozeznamy” – zakończył swą wypowiedź prof.  Robinson.

Ze swojej strony biskup diecezji Crookston w stanie Minnesota Andrew Cozzens, przewodniczący Narodowej Odnowy Eucharystycznej, który pojawia się w filmie, podkreślił, ze „ten przyszły święty jest nowoczesnym apostołem, który może zainspirować młodych ludzi do odkrycia niesamowitego daru Eucharystii. Jest wzorem dla takiego misjonarza eucharystycznego, jakim – jako biskupi mamy nadzieję – stanie się każdy katolik”.