Abp Gądecki poświęci ołtarz kościoła wzniesionego na Zamku Mieszka I

W narodowe Święto Chrztu Polski 14 kwietnia abp Stanisław Gądecki poświęci ołtarz w kościele pw. Najświętszej Marii Panny in Summo w Poznaniu. Na zewnątrz wyremontowanej świątyni ukazano bryłę najstarszej polskiej kaplicy, zbudowanej dla Mieszka I i Dobrawy. Gotycki kościół z XV w. NMP in Summo, czyli na Zamku, wzniesiono na dawnych, przedromańskich murach pałacu oraz kaplicy Mieszka I i Dobrawy, w książęcej części grodu poznańskiego.

„Świątynia jest następczynią kaplicy pałacowej, pierwszej świątyni chrześcijańskiej na terenie państwa Piastów. Ta świątynia miała szczególny charakter, była to bowiem kaplica przeznaczona dla Mieszka I i jego chrześcijańskiej małżonki, i jak można sądzić z badań archeologicznych, właśnie z okazji jej przybycia do Polski została przybudowana do książęcego pałacu” – mówi prof. Hanna Kóčka-Krenz, która przez lata prowadziła w Poznaniu badania archeologiczne.

Specjalna instalacja wykonana na zewnątrz kościoła w skali 1:1 odzwierciedla zarys kaplicy i przeszłość tego miejsca. „Świątynia jest niewielka, zawiera zaledwie 10 metrów kwadratowych we wnętrzu, co wyraźnie wskazuje na to, że dostęp do niej miał tylko książę, książęca małżonka i chrześcijanie z otoczenia” – podkreśla prof. Kóčka-Krenz.

Zdaniem polskiej archeolog badania naukowe zmieniły naszą wiedzę o znaczeniu grodu poznańskiego w strukturach państwa Piastów.

„Z badań wynika, że gród poznański był nie tylko potężny jeśli chodzi o stronę militarną, był nie tylko grodem spełniającym funkcje polityczne i ekonomiczne, ale również miał duże znaczenie jako ośrodek sakralny. Można powiedzieć, że za czasów panowania Mieszka I był to najważniejszy gród w jego państwie” – zauważa prof. Kóčka-Krenz.

Zbudowana na fundamentach pałacu Mieszka I świątynia należy do pereł architektury gotyckiej w Polsce, w stosunkowo niewielkim stopniu przekształconych nowożytnymi przebudowami czy remontami. Nawy pokryte zostały sklepieniami gwiaździstymi – ośmioramiennymi w nawie głównej oraz czteroramiennymi w nawach bocznych.

„Pod koniec XX w. kościół został wyłączony z kultu ze względu na obawy związane z pojawiającymi się pęknięciami. Prace wzmacniające bryłę świątyni, konserwacja całej elewacji, renowacja wnętrza kościoła sprawiły, że dziś znowu możemy cieszyć jego pięknem” – mówi ks. Maciej Szczepaniak.

Rzecznik archidiecezji poznańskiej tłumaczy, że renowacja kościoła jest skutkiem realizacji projektu unijnego „Tu się wszystko zaczęło” – ekspozycja świadectw początków państwowości polskiej na Ostrowie Tumskim w Poznaniu.

Projekt o wartości blisko 11 mln zł był realizowany przez archidiecezję poznańską (lider projektu), miasto Poznań i Muzeum Archeologiczne (partnerzy projektu). Prace obejmowały zagospodarowanie terenu oraz stworzenie systemu informacyjnego dotyczącego całego terenu Ostrowa Tumskiego. Odwzorowany został również historyczny przebieg wałów grodu poznańskiego.

W ramach projektu zaplanowano ekspozycję reliktów, tradycyjną i multimedialną, palatium i kaplicy Dobrawy wewnątrz i na zewnątrz kościoła wraz z ekspozycją zabytków archeologicznych i programem edukacyjnym w Rezerwacie Archeologicznym. Inwestycja objęła także kompleksową konserwację i renowację wnętrza oraz zabytków ruchomych pochodzących z wnętrza kościoła, jak również zabezpieczenie go przed kradzieżą i zniszczeniem.

Kościół Najświętszej Marii Panny in Summo zbudowano w latach 1431-1448 staraniem Kapituły Poznańskiej przy znacznej pomocy biskupa poznańskiego Andrzeja z Bnina. Został konsekrowany w 1448 r. Na przestrzeni wieków był kilkakrotnie odnawiany. Do naszych czasów zachowało się prawie w całości sklepienie gwiaździste z 1448 r.

Fot. archidiecezja poznańska

Poświęcenie ołtarza ze względu na obostrzenia sanitarne będzie uroczystością zamkniętą, bez udziału wiernych, zaproszonych gości i mediów. Oficjalne otwarcie ekspozycji „Tu się wszystko zaczęło” odbędzie się w późniejszym terminie po ustaniu obostrzeń sanitarnych.

Święto Chrztu Polski zostało ustanowione przez Sejm RP 22 lutego 2019 r. „w celu upamiętnienia chrztu Polski, datowanego na 14 kwietnia 966 r., zważywszy na doniosłość decyzji Mieszka I, uznawanej za początek Państwa Polskiego”.

W @SwietoChrztu_PL 14/04 o g. 17 @Abp_Gadecki poświęci ołtarz gotyckiego kościoła NMP in Summo (na Zamku), wzniesionego w XV w. na murach pałacu oraz kaplicy Mieszka I i Dobrawy w Poznaniu. Po wieloletnim remoncie ponownie będzie tam sprawowane liturgia. https://t.co/IqEr63qlAv

— Archidiecezja Poznańska (@ArchPoznan) April 11, 2021