Abp Głódź o odpowiedzialności mediów

Na Mszę św. w intencji dziennikarzy zaprasza wszystkich ludzi mediów abp Sławoj Leszek Głódź, przewodniczący Rady ds. Środków Społecznego Przekazu KEP. Eucharystia odbędzie się w niedzielę 23 września, w którą przypada w tym roku w Polsce Dzień Środków Przekazu.

„Będziemy w tej liturgii dziękować Bogu i Wam za wszelkie dobro, którego jesteście autorami” – napisał do dziennikarzy abp Głódź w odezwie, w której podkreśla też olbrzymią odpowiedzialność mediów za wychowanie dzieci i młodzieży.

Publikujemy treść odezwy:
Media i wychowanie
Odezwa Przewodniczącego Rady ds. Środków Społecznego Przekazu
Konferencji Episkopatu Polski abp. Sławoja Leszka Głódzia
do Dziennikarzy i Wszystkich Pracowników Mediów.

Drodzy Przyjaciele
Powołanie, które wypełniacie jako ludzie mediów jest szczególnie zaszczytne i odpowiedzialne. Jesteście przecież ludźmi społecznego zaufania. Od was w znacznej mierze zależy nie tylko to jak inni będą myśleć, ale nawet to o czym będą myśleć. Żyjemy bowiem w czasach, gdy większość społeczeństwa uważa za ważne i godne refleksji tylko to, o czym informują media. (por. Aetatis novae 4.) Wszystko inne uważają za niegodne uwagi. Uświadamiamy sobie tę prawdę w tym roku, w którym Kościół wzywa wiernych do refleksji nad swoim powołaniem. Bo powołanie rodzi odpowiedzialność za sposób korzystania z powierzonych nam przez Boga talentów.

Szczególnej odpowiedzialności należy wymagać od mediów w tym wszystkim, co jest adresowane do dzieci i młodzieży. Często bowiem, ze względu na skromne doświadczenie życiowe nie potrafią oni nabrać właściwego dystansu do tego, co podsuwa im telewizja, prasa, radio, a od kilkunastu lat również Internet. Zwłaszcza te najnowsze technologie komunikowania, o których pisał Jana Paweł II w roku 2005 w orędziu: „Rapido Sviluppo”, wymagają dobrego przygotowania do korzystania z nich. Ze względu na pozorną anonimowość tak nadawców, jak i odbiorców w Internecie, łatwo mogą oni zatracić poczucie odpowiedzialności. Problem jest tym większy, gdy dotyczy ludzi młodych, o słabo jeszcze uformowanej osobowości. Na tę sprawę zwraca uwagę Ojciec Święty Benedykt XVI w Orędziu na XLI Dzień Środków Społecznego Przekazu, obchodzony pod hasłem: „Dzieci i środki komunikowania: wyzwanie dla edukacji”.
Papież podkreśla jak ważne jest przeanalizowanie wpływu mediów na wychowanie dzieci i uczenie ich odpowiedniego korzystania ze środków przekazu. Przypomina zarazem o konieczności formowania samych mediów. Wprawdzie zasadniczą odpowiedzialność za wychowanie dzieci do odpowiedzialnego korzystania z mediów ponoszą rodzice, szkoła i Kościół. Ale, jak zaznacza Benedykt XVI: „Są tacy, którzy twierdzą, że formacyjny wpływ mediów rywalizuje z wpływem szkoły, Kościoła, a może wręcz i rodziny”. (Orędzie: Dzieci i środki komunikowania pkt 1.) Dlatego podkreśla, że: „Głęboko odczuwane przez rodziców i nauczycieli pragnienie wychowania dzieci na drodze piękna, prawdy i dobra, może być wspierane przez przemysł medialny jedynie w tej mierze, w jakiej wspiera on podstawową godność istoty ludzkiej, prawdziwą wartość małżeństwa i życia rodzinnego, pozytywne zdobycze i cele ludzkości.” (tamże, pkt 3).

Kościół zdaje sobie sprawę, że prezentowanie w mediach pozytywnych wartości bywa utrudnione przez różnorakie naciski i „współzawodnictwo komercyjne, które zmusza środki przekazu do obniżenia poziomu” (por. Orędzie, pkt 3). Ostrzega jednak, że produkcja programów, które w imię rozrywki sławią przemoc, odzwierciedlają postawy aspołeczne czy wulgaryzują ludzką płciowość stanowi perwersję, szczególnie wtedy, gdy jest skierowana do dzieci i młodzieży. Wszystkim dopuszczającym się takich czynów Ojciec Święty przypomina, że dla tego, kto zgorszyłby jednego z tych małych „byłoby lepiej, gdyby kamień młyński zawieszono mu u szyi” Łk 17,2.

Wracamy do tych zadań i ostrzeżeń na początku nowego roku szkolnego. Bo choć patronem dziennikarzy i mediów jest w Kościele Powszechnym św. Franciszek Salezy, którego wspomnienie obchodzimy 24 stycznia, to w Polsce Dzień Środków Przekazu obchodzony jest tradycyjnie we wrześniu. W tym roku będzie to niedziela 23 września. Na ten dzień zapraszam Dziennikarzy i Wszystkich Pracowników Środków Społecznego Przekazu do Bazyliki św. Krzyża w Warszawie na Mszę św. o godzinie 9.00. Uroczystość będzie również transmitowana przez Polskie Radio. Będziemy w tej liturgii dziękować Bogu i Wam za wszelkie dobro, którego jesteście autorami.

Szczególnie chcemy dziękować za postawę polskich dziennikarzy i mediów w pamiętne dni odchodzenia Jana Pawła II do Domu Ojca. Za tę postawę wszyscy polscy dziennikarze zostali nagrodzeni przed dwoma laty nagrodą „Totus”, przyznawaną przez Fundację Episkopatu Polski: „Dzieło nowego Tysiąclecia”. Dopełnieniem tej nagrody będzie konferencja naukowa w dniach 21-22 września, w auli Jana Pawła II na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Jej celem jest zebranie, opracowanie i utrwalenie szlachetnych przejawów polskiego dziennikarstwa z pamiętnych kwietniowych dni 2005 r.

Połączenie obchodów Dnia Środków Społecznego Przekazu z inicjatywą fundacji zajmującą się finansowaniem edukacji i wychowaniem zdolnej, choć uboższej młodzieży, jest bardzo wymowne. Przypomina ludziom mediów, w myśl tegorocznego papieskiego Orędzia, o ich odpowiedzialności za formowanie serc i umysłów dzieci i młodzieży. A jednocześnie powracanie myślą do tych dni, które przynajmniej na jakiś czas odmieniły oblicze polskich mediów, pokazuje, że dziennikarstwo w Polsce może być lepsze. Potrzeba tylko silnej motywacji, jakiegoś impulsu, który przezwycięży pogoń za sensacją i otworzy je na prawdziwe wartości.

O to lepsze dziennikarstwo, wolne od języka nienawiści i pogardy proszą Was również biskupi zgromadzeni na Jasnej Górze 26 sierpnia tego roku. W specjalnym komunikacie zwracają uwagę, że: „Prezentowany w mediach styl rozmowy o Polsce, gdzie sprawy państwa schodzą na drugi plan, zniechęca Polaków, zwłaszcza młodych, do czynnego udziału w życiu społecznym i politycznym, osłabiając postawy patriotyczne.” Słowo Rady Stałej i Biskupów Diecezjalnych, Jasna Góra 26 sierpnia 2007.

Drodzy Dziennikarze i wszyscy Pracownicy mediów!
Zapraszam Was do udziału w Eucharystii sprawowanej w Waszej intencji z okazji XLI Dnia Środków Społecznego Przekazu w warszawskim kościele św. Krzyża. Będziemy wypraszać dla Was Boże Błogosławieństwo i światło Ducha Świętego w Waszej odpowiedzialnej służbie.

Abp Sławoj Leszek Głódź
Warszawa, 14 września 2007