Abp Michalik o bł. kard. Newmanie: To był gigant duchowości

Gigantem duchowości i nieprzeciętnym intelektualistą nazwał bł. kard. Newmana abp Józef Michalik podczas Mszy św., której przewodniczył w bazylice świętogórskiej 10 listopada wieczorem. Zakończyła ona uroczystości dziękczynne obchodzone w Kongregacji Oratorium Świętego Filipa Neri na Świętej Górze pod Gostyniem Wlkp. za beatyfikację oratorianina kard. Johna Henry’ego Newmana.

Na uroczystości odbywające się w klasztorze Księży Filipinów na Świętej Górze pod Gostyniem Wlkp. przybyli m.in. przedstawiciele zgromadzeń zakonnych i przełożonych seminariów duchownych diecezjalnych i zakonnych. Przede wszystkim wzięli w niej jednak udział członkowie wszystkich ośmiu wspólnot filipińskich w naszym kraju zrzeszonych w Federacji Kongregacji Oratorium Świętego Filipa Neri w Polsce.

Były one bowiem, jak podkreślił ks. Zbigniew Starczewski COr, prokurator Federacji, dziękczynieniem „za wyniesienie do chwały ołtarzy bł. kardynała Johna Henry’ego Newmana, wielkiego konwertyty i oratorianina, naszego współbrata w filipińskim powołaniu”.

Mszy św. sprawowanej w bazylice świętogórskiej, wieńczącej uroczystości dziękczynne, przewodniczył metropolita przemyski abp Józef Michalik. W homilii stwierdził, że kard. Newman był „gigantem duchowości i nieprzeciętnym intelektualistą”. Podkreślił też, że trzeba podziękować Bogu i Kościołowi za to, że zapalił na nowo przed nami wielkie światło, przykład człowieka, który wybrał prawdę i bronił tej prawdy w swoich czasach”.

Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski wyraził też przekonanie, że „trzeba wracać do świętych z minionych wieków, bowiem oni wytyczają nam drogi życia i drogi do zbawienia”. „Patrząc na ich życie dochodzimy do wniosku, że warto żyć tak, jak oni i tak jak oni zmagać się z trudnościami” – przekonywał kaznodzieja.

Jak zauważył abp Michalik, John Henry Newman przezwyciężył swoje wątpliwości i zmagania wieku młodzieńczego dzięki kapłanowi, który był dla niego dobrym przewodnikiem duchowym. Jako 15-letni chłopak, podkreślił arcybiskup, złożył nawet ślub czystości, w którym wytrwał. „Młodzi ludzie i dzisiaj potrafią się zdobyć na wielkie ofiary, jeśli znajdą dobrych przewodników” – podkreślił metropolita przemyski.

Mówiąc o drodze nawrócenia kard. Newmana, abp Michalik przypomniał, że jako człowiek bardzo pracowity i wytrwały, przeanalizował całą tradycję Kościoła w uczciwym poszukiwaniu prawdy. W efekcie tego, jak sam później wyznał, cierpiał, że musi opuścić Kościół anglikański, który przez tak wiele lat kochał. „Stwierdził jednak, że nie może pozostać poza Kościołem katolickim, który jest prawdziwym Kościołem Chrystusowym, w którym żyje Chrystus” – podkreślił kaznodzieja.

Abp Michalik zwrócił także uwagę na rolę świeckich w Kościele, którą podkreślał kard. Newman i którą podjął później Sobór Watykański II. Zaznaczył jednocześnie, że także dzisiaj ogromne znaczenie i sens ma formacja świeckich w Kościele tak, aby „świecki był naprawdę człowiekiem, który przenika Ewangelią swoje życie i życie tego świata”.

Mszę św. dziękczynną poprzedziło sympozjum poświęcone bł. kard. Newmanowi (1801-1890). Jednym z zaproszonych prelegentów był bp prof. dr hab. Marek Jędraszewski z Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, teolog i filozof zajmujący się m.in. religijnością filozofów.

W swoim wykładzie zatytułowanym „Prowadź mnie światło – modlitwa kard. J. H. Newmana”, bp Jędraszewski przybliżył postać błogosławionego i pokazał jej wewnętrzne zmagania. Charakteryzując kard. Newmana, prelegent zwrócił uwagę, że „był on człowiekiem niezwykle konsekwentnie szukającym prawdy przez małe i przez duże «P»”, który na tej drodze do prawdy dał się poprowadzić Bożemu Światłu.

Natomiast mówiąc o związku przyszłego błogosławionego z Oratorium św. Filipa Neri, bp Jędraszewski przyznał, że ten święty zauroczył Newmana „swoją postawą, swoim nauczaniem, swoją pobożnością i swoim humanizmem”. W efekcie tego John Henry Newman w 1849 r. założył w Birmingham pierwsze oratorium filipińskie na Wyspach Brytyjskich.

Beatyfikowany 19 września przez Benedykta XVI podczas jego podróży apostolskiej do Wielkiej Brytanii, kard. John Henry Newman nawrócony na katolicyzm z anglikanizmu, należał do Oratorium św. Filipa Neri. Z tą wspólnotą założoną w Rzymie w 1575 r. przez św. Filipa Neri (1515-95), zetknął się podczas swojego pobytu w Wiecznym Mieście w 1847 r.

Oratorium św. Filipa Neri na Świętej Górze pod Gostyniem Wlkp. zostało tu założone w 1668 r. W końcu XVII w. wzniesiono w tym miejscu barokowy kościół powstały według projektu Baltazara Longheny na wzór wzniesionej przez niego weneckiej świątyni Santa Maria della Salute. Przeniesiono też do niego cudowny obraz Matki Bożej Świętogórskiej Róży Duchownej. Kościół ten 17 grudnia 1970 r. papież Paweł VI wyniósł do godności Bazyliki Mniejszej.

Poszczególne domy kongregacyjne i wspólnoty filipinów działają niezależnie od siebie, a ich celem jest głoszenie współczesnemu światu Ewangelii poprzez naukę, kulturę i sztukę. Księży filipinów charakteryzuje brak ślubów i przyrzeczeń, nawet czasowych oraz stała przynależność do określonej wspólnoty.

W naszym kraju wszystkie osiem domów filipińskich współpracuje ze sobą m.in. w ramach Federacji Kongregacji Oratorium Świętego Filipa Neri w Polsce. Więcej nt. filipińskiej federacji, Kongregacji na Świętej Górze i samego św. Filipna Neri na: www.filipini.gostyn.pl.