Abp Skworc o handlu w niedziele: „non possumus”

– Mówimy „non possumus” – powiedział abp Skworc, odnosząc się do prób ominięcia zakazu handlu w niedziele. „Polską racją stanu jest również niedziela wolna od niekoniecznej pracy! Dzień Boga i człowieka” – mówił katowicki metropolita w społecznym orędziu wygłoszonym podczas Pielgrzymki Mężczyzn do Piekar Śląskich. Hierarcha odniósł się także do okoliczności pandemii, zachęcił do szczepień, skomentował problem likwidacji kopalni węgla kamiennego i omówił aktualne duszpasterskie i społeczne wyzwania.

Pełny tekst orędzia publikujemy TUTAJ.

Nawiązując do pandemii koronawirusa abp Skworc powiedział: “przekonaliśmy się, jak wyobrażenia o ludzkiej potędze są kruche w zderzeniu z rzeczywistością. Jednak czas kryzysu to także nowy początek. Jego punktem wyjścia jest realizm Ewangelii, która wzywa do zaufania Bożej Opatrzności, do odwagi w wierze i do nowej wyobraźni miłosierdzia”.

– Dzięki ogromnemu oddaniu, dzięki wyrzeczeniom, nakładom finansowym i współpracy wielu podmiotów, jako państwo i społeczeństwo z konfrontacji z pandemią wychodzimy zwycięsko. Wszystkim tym, którzy byli i są na pierwszej linii frontu tej walki dziękujemy. Nie możemy też nie dziękować rządzącym, którzy niosą ciężar odpowiedzialności i są zmuszeni podejmować niepopularne, choć ostatecznie służące zdrowiu, decyzje. Jako wspólnota Kościoła – a mówię to w obecności Przewodniczącego naszej Konferencji Biskupów – podejmowaliśmy równolegle właściwe decyzje, aby zadbać o dobro wspólne, ochraniać zdrowie i ratować życie. Dalej trwamy w postawie społecznej solidarności, wzajemnej za siebie odpowiedzialności, gotowości do pomocy i na modlitwie, aby omijały nas w bliskiej i dalszej perspektywie „wirus egoizmu” i „pogaństwo obojętności” – mówił hierarcha, zachęcając też do szczepienia przeciw wirosowi dla dobra osobistego i wspólnego.

Nawiązując do poświęconego Eucharystii roku duszpasterskiego w Kościele w Polsce, wyraził pragnienie możliwości zniesienia dyspens od uczestnictwa we Mszach. Odnosząc się do Roku Rodziny przeżywanego w całym Kościele, wskazał na znaczenie Kościoła domowego. Przypomniał również o obchodzonym Roku św. Józefa.

– Ojcowskim sercem, wdzięcznym sercem, spoglądamy z perspektywy 100 lat na historyczne wydarzenia, jakim były powstania i plebiscyt na Górnym Śląsku. Uświadamiamy sobie znaczenie III powstania i włączenia części Górnego Śląska do Polski w 1922 r. Dzięki temu Stolica Apostolska w 1925 r. powołała diecezję katowicką, wydzielając jej terytorium z archidiecezji wrocławskiej – mówił abp Skrowc, przywołując ważną dla tego czasu postać Wawrzyńca Hajdy.

Wzywając do modlitwy za poległych powstańców i cywilne ofiary, wskazał na konieczność modlitwy o pokój. “Ta pamięć wzywa nas dzisiaj do działania na rzecz pojednania, do zaangażowania na rzecz pokoju społecznego. Idąc za myślą papieża Franciszka z encykliki Wszyscy braćmi („Fratelli tutti”, 4.10.2020) zajmijmy się projektowaniem i budowaniem pokoju. Pokój między narodami rodzi się w sercu każdego, poszczególnego człowieka. Dbajmy o umiejętność przebaczenia i unikania agresji w mediach, w Internecie, w publicznej debacie i na ulicach” – mówił metropolita katowicki.

– Siewcami pokoju społecznego nie są ci, którzy omijając ustawę o ograniczeniu handlu w niedzielę (obowiązuje w pełni dopiero od wiosny 2020 r.), dążą – nawet wbrew praktyce zachodnich krajów europejskich – do otwarcia centrów handlowych w niedziele pod pretekstem świadczenia usług pocztowych – wskazał, przywołując opinię byłego szefa Solidarności nazywającego takie praktyki oszustwem. Zapewnił, że Kościół nie może milczeć w tej sprawie. – W czasie, kiedy rządzący szukają szerokiego poparcia dla programu „Nowy Polski Ład”, trzeba przypomnieć, że fundamentem jego realizacji powinien być najpierw ład moralny, o który przez całe życie upominał się kandydat na ołtarze, sł. Boży Stefan kard. Wyszyński – podkreślił hierarcha dodając, że prawa nie można wykorzystywać do omijania prawa. “Kwestia pracy w niedzielę jest sprawdzianem z solidarności z tymi, którzy pracują i z ich rodzinami” – podkreślił.

Odnosząc się do polityki pro-rodzinnej rządu, “którą cenimy i popieramy” zaznaczył, że nie może się ograniczać ona jedynie do wsparcia finansowego. “Rodzina potrzebuje nade wszystko obecności ojca i matki; potrzebuje czasu dla siebie; czasu na wychowanie przez świętowanie i wspólne spotkania z kulturą i naturą. Wypoczęty człowiek pracuje bardziej efektywnie, a czas poświęcony rodzinie przynosi poczucie bezpieczeństwa i stabilizację, co przekłada się na motywację i zaangażowanie w pracy”.

– Mówimy – razem z przewodniczącym KEP – „non possumus”; nie możemy się godzić na takie rozwiązanie tym bardziej, że wolna niedziela to także zabezpieczenie naszego kulturowego bezpieczeństwa. I tak, jak dziękujemy PKN Orlen za wykupienie od kapitału niemieckiego polskiej prasy lokalnej – a dostrzegamy tę zmianę w lokalnym „Dzienniku Zachodnim”, tak chcielibyśmy dziękować także za działania na rzecz wolnej od handlu niedzieli, zgodne z polską racją stanu. A polską racją stanu jest również niedziela wolna od niekoniecznej pracy! Dzień Boga i człowieka. „Niedziela jest Boża i nasza!” – powiedział abp Skworc.

Przywołując pozytywy Internetu, których można było doświadczyć zwłaszcza w czasie izolacji z powodu pandemii, wskazał na niepokojący i niebezpieczny brak odpowiedzialności za słowo i dobro wspólne. Wskazał na niemoralność hejtu oraz rozprzestrzenianie treści kłamliwych, irracjonalnych, fałszywych czy podstępnych.

Omawiając zmiany, jakich można spodziewać się w przyszłości, wymienił na pierwszym miejscu kwestię likwidacji kopalń węgla kamiennego. “Trzeba docenić, że w drodze długich negocjacji właśnie w piątek przed pielgrzymką zawarto w tej sprawie umowę społeczną. Może to być wzór rozwiązywania skrajnie trudnych kwestii społecznych w dialogu” – powiedział arcybiskup.

– Mimo, że zakłady wydobywające węgiel koksujący będą nadal działały, podobnie jak wydobycie węgla brunatnego, to problem górnictwa jest problemem całej Polski, a nie tylko regionu. Strata miejsc pracy w branżach powiązanych z górnictwem będzie trudna dla całego kraju i społeczeństwa. Stąd podpisane porozumienie jest okazją do apelu o ponadpartyjny konsensus w tej sprawie – od samorządów, po parlament. Rola samorządów, zwłaszcza tych gmin, które najbardziej ucierpią na skutek zmian powinna być większa, jako partnera rozmów o rekompensatach i inwestycjach w nowe technologie, naukę czy komunikację – wskazał abp Skworc.

Zwrócił także na konieczność pokoleniowej transmisji wartości. “Bądźmy czujni i odpowiedzialni za losy materialne, kulturalne i moralne naszej małej i wielkiej Ojczyzny. Potrzeba nam dziś zgodnego budowania przyszłości ponad partyjnymi, związkowymi i wszelkimi innymi podziałami, w oparciu o rodzime dziedzictwo – zakorzenione w tradycji i w szacunku dla innych” – powiedział katowicki metropolita.

Wyraził nadzieję na otwarcie w katowickiej archikatedrze Chrystusa Króla “Panteonu Górnośląskiego”.

Podkreślił rolę ojca w rodzinie, wskazując także lokalne inicjatywy wspierające ojców.

Nawiązując do dyskusji o lekcjach religii i etyki w szkołach stwierdził, że do wyboru jeden z tych przedmiotów powinien być dla uczniów obowiązkowy: “Nie możemy się zgodzić, by młode pokolenie w ogóle nie poznawało podstawowych zasad etycznych”.

– Dla Kościoła wyzwaniem jest wyzwolić się z duszpasterskiej nostalgii za tym, co było. Należy odważnie i kreatywnie rozważać wraz z wiernymi świeckimi pastoralną działalność ku przyszłości, również ku tym, którzy z różnych przyczyn przestali angażować się w życie wspólnoty Kościoła – powiedział hierarcha, omawiając wyzwania parafialnego duszpasterstwa.

Pełny tekst orędzia publikujemy TUTAJ.