Abp Tokarczuk z nagrodą „Świadek historii”

Abp Ignacy Tokarczuk został pierwszym na Podkarpaciu laureatem nagrody honorowej „Świadek historii”. Jest człowiekiem, który pisał najlepsze karty naszej historii współczesnej – powiedział KAI Wojciech Buczak, przewodniczący NSZZ „Solidarność” Region Rzeszowski, która wystąpiła o nadanie tego odznaczenia emerytowanemu metropolicie przemyskiemu.

Wyróżnienie „Świadek historii” jest nagrodą honorową przyznawaną osobom szczególnie zasłużonym dla upamiętniania historii Polski w poszczególnych regionach kraju. Przyznaje ją kapituła, której przewodniczy prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

94-letni abp Tokarczuk odebrał nagrodę z rąk dyrektor oddziału IPN w Rzeszowie, Ewy Leniart oraz przewodniczącego NSZZ „Solidarność” Region Rzeszowski, Wojciecha Buczaka i jego zastępcy, Andrzeja Filipczyka. Uroczystość odbyła się 3 września w Pałacu Arcybiskupim w Przemyślu.

„Abp Tokarczuk jest wielkim autorytetem nie tylko w skali regionu, ale w skali całej Polski. Swoją postawą, dawaniem świadectwa odwagi i prawdy miał wielki wpływ na bieg wydarzeń. Jest nie tylko świadkiem historii, ale człowiekiem, który pisał najlepsze karty naszej historii współczesnej” – powiedział KAI Wojciech Buczak.

Sam odznaczony podkreślił, że bez zaufania Panu Bogu nic nie mógłby uczynić. Wspominał, że miał świadomość zagrożenia własnego życia. Często rozmawiał z ks. Jerzym Popiełuszką i wiedział, że on również może podzielić los kapłana-męczennika. „Za zrozumienie mojej posługi biskupiej wszystkim dziękuję. Zadaniem naszym jest, aby nasz obowiązek wobec Polski wypełnić. Dziękuję bardzo za pamięć i to odznaczenie, życzę wszystkim nadziei i odwagi. Sursum corda” – powiedział abp Tokarczuk przyjmując wyróżnienie.

Do nagrodzonego skierował list prezes IPN Łukasz Kamiński. „Zasługi abpa Tokarczuka są niepodważalne dla zachowania polskiej tradycji i tożsamości, praw człowieka i praw narodu” – napisał prezes Kamiński

Abp-senior Ignacy Tokarczuk jest obecnie najstarszym biskupem w Polsce. Urodził się 1 lutego 1918 r. w Łubiankach Wyższych k. Zbaraża. Studiował w Seminarium Duchownym we Lwowie. Święcenia kapłańskie przyjął we lwowskiej katedrze 21 czerwca 1942 r., z rąk abp. Eugeniusza Baziaka. Rozpoczął pracę jako wikariusz w parafii Złotniki k. Podhajec. W 1944 r. UPA wydała na niego wyrok śmierci. Dzięki ostrzeżeniu udało mu się jednak zbiec do Lwowa, gdzie pozostał do 1945 r. jako wikariusz parafii św. Marii Magdaleny.

Po wojnie zajmował się pracą naukową. Na KUL podjął studia nauk społecznych i filozofii chrześcijańskiej, które zakończył doktoratem z filozofii. Wykładał w Warmińskim Seminarium Duchownym „Hosianum” w Olsztynie, równolegle pracował m.in. jako duszpasterz akademicki. W ostatnich latach przed przyjęciem sakry biskupiej był adiunktem na Wydziale Teologii KUL.

W 1965 r. otrzymał nominację na ordynariusza diecezji przemyskiej. Święceń biskupich udzielił mu 6 lutego 1966 r. w przemyskiej katedrze kard. Stefan Wyszyński.
Bp Ignacy Tokarczuk poprzez swój bezkompromisowy stosunek do PRL i odważne wystąpienia przeciwko zakłamaniu i ateizacji społeczeństwa, szybko uzyskał miano jednego z najpoważniejszych i najtrudniejszych wrogów ustroju. Inicjował powstawanie nowych parafii i budowanie kościołów. W czasie jego posługi w diecezji przemyskiej zostało utworzonych 220 nowych parafii i 430 kościołów. Wszystkie bez zgody władz. O wszelkich przejawach szykan bp Tokarczuk mówił wprost i otwarcie. Zyskał tym przydomek „biskupa niezłomnego”.

Przyświecała mu idea rozwoju duszpasterstwa. Budowanie nowych świątyń miało na celu zmniejszenie wiernym odległości na nabożeństwa, wspierał różne inicjatywy.
Był m.in. członkiem Rady Głównej Episkopatu Polski, członkiem Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego, ds. Budowy Kościołów, a w latach 1967 – 1989 r. – członkiem Komisji Wspólnej Episkopatu i Rządu PRL. Ze względu na swoje bezkompromisowe działania był bezwzględnie inwigilowany i szykanowany przez władze i służbę bezpieczeństwa.

W czasie historycznej wizyty w Przemyślu 2 czerwca 1991 r. Jan Paweł II wyniósł ks. Ignacego Tokarczuka do godności arcybiskupiej, wyrażając publiczne uznanie dla jego dokonań, a 25 marca 1992 r. ustanowił go pierwszym metropolitą nowopowstałej metropolii przemyskiej. Rok później abp Tokarczuk przeszedł na emeryturę.

Był wielokrotnie nagradzany, otrzymał m.in. Order Orła Białego – najwyższe odznaczenie państwowe w RP, które 3 maja 2006 r. wręczył mu prezydent Lech Kaczyński. Abp Tokarczuk wielokrotnie zdobywał w różnych plebiscytach tytuł Człowieka Podkarpacia oraz zyskał honorowe obywatelstwa wielu miast.