Apel o reakcję międzynarodową na okupację Krymu

Domagamy się zdecydowanej reakcji społeczności międzynarodowej na bezprecedensowy akt okupacji Krymu przez wojska rosyjskie, naruszenia integralności terytorialnej Ukrainy. Trwająca od 27 lutego 2014 roku okupacja jest zagrożeniem dla światowego pokoju. Grozi też unicestwieniem zamieszkującej Krym społeczności lojalnych wobec państwa Ukraińskiego Krymskich Tatarów – napisali sygnatariusze apelu do sekretarza generalnego ONZ, władz Unii Europejskiej, Rady Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz wszystkich przywódców krajów wolnego świata.

Podpisali go, m.in. były przewodniczący Rady Najwyższej Białorusi Stanisłau Szuszkiewicz, była minister spraw zagranicznych Gruzji Eka Tkeszelaszwili, polscy parlamentarzyści i przedstawiciele organizacji społecznych, a także prezes KAI Marcin Przeciszewski, redaktor naczelny „Więzi” Zbigniew Nosowski i ks. Kazimierz Sowa.

Oto tekst apelu i lista sygnatariuszy:

Ban Ki-moon, Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych
José Manuel Durão Barroso, Przewodniczący Unii Europejskiej,
Thorbjørn Jagland, Sekretarz Generalny Rady Europy,
Didier Burkhalter, Prezydent Szwajcarii przewodniczącej obecnie Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie,
Astrid Thors, wysoki komisarz ds. mniejszości narodowych, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie,
Wszyscy przywódcy krajów wolnego świata.

Domagamy się zdecydowanej reakcji społeczności międzynarodowej na bezprecedensowy akt okupacji Krymu przez wojska rosyjskie, naruszenia integralności terytorialnej Ukrainy. Trwająca od 27 lutego 2014 roku okupacja jest zagrożeniem dla światowego pokoju. Grozi też unicestwieniem zamieszkującej Krym społeczności lojalnych wobec państwa Ukraińskiego Krymskich Tatarów.

Tatarzy Krymscy ­ rdzenny naród półwyspu krymskiego ­ przez stulecia aż do aneksji Krymu w 1783 r. przez imperium rosyjskie funkcjonowali w ramach własnego państwa. W 1944 roku na rozkaz Stalina Krymskich Tatarów w całości brutalnie deportowano do Azji Środkowej i Rosji. Przez dziesięciolecia Krymscy Tatarzy byli w ZSRR pozbawieni podstawowych praw człowieka i poddawani różnym formom represji i dyskryminacji. Na przełomie lat 80-tych i 90-tych nie bacząc na ogromne przeszkody około 270 tysięcy Tatarów Krymskich wróciło na ziemie ojców. Stworzyli własny samorząd narodowy, bez przemocy walczyli o swoje prawa i możliwość godnego życia na Krymie. Zaczynali w namiotach. Dzięki pracowitości i uporowi dziś mają domy, szkoły, media, przedsiębiorstwa, organizacje obywatelskie. Są dumnymi obywatelami Ukrainy. Wracając na Krym wierzyli, że nigdy więcej nie będą się musieli obawiać o życie swoich bliskich, przyszłość swoich dzieci, o samą możliwość życia na Krymie.

Dziś wszystkie ich marzenia legły w gruzach. Krym jest kontrolowany przez obce wojska, zaś porty blokowane przez okręty rosyjskie. Paramilitarne formacje stwarzają zagrożenie dla pokoju i bezpieczeństwa. Dostęp do kanałów ukraińskich TV został zablokowany, prześladowania i pobicia niezależnych dziennikarzy są codziennością. Nieliczenie się ze stanowiskiem międzynarodowym (m.in. zakaz wjazdu przedstawicieli OBWE, blokowanie możliwości działania przedstawicielowi ONZ), brak zgody na rozmowy i negocjacje, wreszcie likwidacja niezależnych mediów wskazują, że obecni przywódcy Krymu i w przyszłości nie będą dbać o demokrację i prawa człowieka.

Obecna aneksja Krymu do złudzenia przypomina aneksję Sudetów przez Hitlera w 1938 r. Przed laty realizowana pod hasłami obrony ludności niemieckiej aneksja, która nie napotkała na twardą odpowiedź społeczności międzynarodowej doprowadziła do wojny światowej, w której zginęły miliony ofiar. Jedną z najtragiczniejszych ofiar tej wojny był naród żydowski.

Obecna okupacja Krymu przez wojska rosyjskie oraz plany przeprowadzenia tzw. „referendum” zagrażają integralności terytorialnej Ukrainy, którą rządy wolnego świata gwarantowały w Memorandum Budapeszteńskim, w zamian za rezygnację z broni jądrowej przez Ukrainę. Plany te zagrażają pokojowi w regionie. Stanowią też bezpośrednie zagrożenie dla istnienia narodu krymsko-tatarskiego.

Warszawa 8 marca 2014 r.
• Eliso Amiradżibi, Peoni NGO, Tbilisi Georgia
• Edwin Bendyk, Polska
• Lewan Berdzeniszwili, poseł, więzień polityczny okresu sowieckiego, Tbilisi, Georgia
• Robert Biedroń, poseł, Polska
• Adam Bodnar, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Polska
• Marek Borowski, senator, Polska
• Konstantin Borovoy, Moscow, Russia
• Bogna Chmielewska, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Polska
• Ryszard Bill, Stowarzyszenie na rzecz Demokracji, Polska
• Łukasz Bojarski, prawnik, Polska
• Julie Boudreaux, Małopolskie Towarzystwo Oświatowe, Polska
• Katarzyna Chimiak, Polska
• Izabella Chruślińska, Fundacja Solidarności Międzynarodowej, Polska
• prof. dr hab. Teresa Chynczewska-Hennel, Warszawa
• Krzysztof Czyżewski, Fundacja Pogranicze, Polska
• Jan Andrzej Dąbrowski, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego
• Pavol Demes, foreign policy analyst, Bratislava, Slovakia
• Ala Derkowska, Małopolskie Towarzystwo Oświatowe, Polska
• Yuri Dzhibladze, Centre for the Development of Democracy and Human Rights, Russia, member of the Steering Committee, the Civic Solidarity Platform
• dr Stanisław Faliński, Warszawa, Polska
• Dawid Dephy Gogidebaszwili, pisarz i preformer, zwycięzca Best European Fiction 2012, Georgia
• Michał Guć, wiceprezydent Gdyni, Polska
• dr hab. Igor Hałagida, historyk, Uniwersytet Gdański
• dr hab. Andrzej Hennel, Warszawa, Polska
• dr hab. Ola Hnatiuk, Studium Europy Wschodniej UW
• Vaidotas Ilgius, Lithuania
• Zbigniew Janas, Polska
• Justyna Janiszewska, Fundacja Edukacja dla Demokracji, Polska
• prof. dr hab. Ireneusz Kamiński, Instytut Nauk Prawnych PAN, Polska
• Anna Kertyczak, Fundacja Edukacja dla Demokracji, Polska
• Natalia Kertyczak, Fundacja Edukacja dla Demokracji, Polska
• Lenur Kerymov, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Polska
• Uladzimir Kobets, Head of the Board of “Charter’97 Foundation”
• Julia Maria Koszewska, Polska
• Paweł Kowal, Parlament Europejski, Polska
• Rostyslav Kramar, Uniwersytet Warszawski
• Henryka Krzywonos-Strycharska, Polska
• dr Jacek Kucharczyk, Instytut Spraw Publicznych/Institute of Public Affairs
• Karol Kuhn, Stowarzyszenie Wolnego Słowa, Polska
• Danuta Kuroń, Fundacja Edukacyjna Jacka Kuronia
• Katarzyna Kwiatkowska-Moskalewicz, Warszawa, Polska
• Krystian Legierski, Radny m.st. Warszawy
• Krzysztof Lisek, Parlament Europejski, Polska
• Jan Lityński, Polska
• Wojtek Mańkowski, Polska
• Andrzej Mencwel
• Charles Merrill, USA
• Martyna Michalik, Fundacja Edukacja dla Demokracji, Polska
• Wiktor J. Mikusiński, Polska
• Alaksandr Milinkiewicz, Białoruś
• Iwona Moskalik-Tyma, Polska
• Zbigniew Nosowski, WIĘŹ, Polska
• Walerya Novodworskaya, Moscow, Russia
• Natalii Panchenko, Euromajdan, Warszawa
• Oleg Panfiłow, niezależny dziennikarz, profesor Uniwersytetu Ilji, Tbilisi, Gruzja
• Andrzej Poczobut, Belarus
• Marcin Przeciszewski, KAI, Polska
• Danuta Przywara, Helsińska Fundacja Praw Człowieka
• Natallia Radzina, Chief Editor of Charter97.org, Belarus
• Jerzy Rejt, Polska
• Jan Emeryk Rościszewski, Związek Polskich Kawalerów Maltańskich, Polska
• Olga Salomatova, Helsińska Fundacja Praw Człowieka
• Andrei Sannikov, Civil Campaign “European Belarus”, Białoruś
• Sławomir Sierakowski, Krytyka Polityczna, Polska
• Mirosław Skórka, Program Study Tours to Poland, Polska
• Eugeniusz Smolar, Polska
• Wiktoria Solonitsyna, Ukraine
• ks. Kazimierz Sowa, Polska
• Grażyna Staniszewska, Polska
• Krzysztof Stanowski, Solidarity Fund PL, Polska
• Andrej Strizhak, Belarus
• Alex Storożyński, Prezes Fundacji Kościuszkowskiej, USA
• Wojciech Szczurek, Prezydent Gdyni, Polska
• dr Andrzej Szeptycki, Instytut Stosunków Międzynarodowych
• Stanisłau Szuszkiewicz, Belarus
• Jacek Szymanderski, Polska
• Eka Tkeszelaszwili, prawnik, była Minister Spraw Zagranicznych i Min. Sprawiedliwości, Georgia
• Piotr Tyma, Związek Ukraińców w Polsce
• Andrzej Urbanik, Komitet Obywatelski Solidarności z Ukrainą, Polska
• Nedim Useinov
• Lenka Víchová, Ukrajinsjkyj zurnal, Prague, Czech Republic
• Michał Wojtczak, senator, Polska
• Henryk Wujec, Polska