Arcybiskup Tirany drugim zwierzchnikiem prawosławnym, u którego stwierdzono Covid-19

Arcybiskup Tirany i całej Albanii Anastazy jest drugim zwierzchnikiem kanonicznego Kościoła prawosławnego, u którego stwierdzono zakażenie Covidem-19. Wcześniej, na początku listopada dodatni wynik testu na obecność tego wirusa potwierdzono u patriarchy serbskiego Ireneusza. Obaj hierarchowie są już w bardzo podeszłym wieku: stojący na czele Albańskiego Kościoła Prawosławnego od 1991 abp Atanazy liczy 91 lat, podczas gdy patriarcha jest o rok od niego młodszy.

„Pokonamy te trudności” – powiedział 11 listopada arcybiskup przed wejściem na pokład samolotu sanitarnego greckich sił powietrznych, który przewiózł go w trybie pilnym ze stolicy Albanii do szpitala w Atenach. Wcześniej w programie telewizyjnym stacji MEGA TV stwierdził on, że „w ciągu 39 lat [pełnienia obecnego urzędu] przywykłem już do schodzenia ze stromych zboczy” i dodał obrazowo: „Znajdujemy ślad i znów kierujemy się ku polanie”. Jego zdaniem „nawet taki udział we wspólnym bólu jest darem Bożym”.

Mówiąc o swoim zdrowiu sędziwy hierarcha przyznał, że ma nadwrażliwość płuc, zaznaczając przy tym, że „czy żyjemy, czy umieramy, i tak należymy do Pana i jest to dla nas wielką pociechą”.

Decyzję o wysłaniu samolotu wojskowego do Tirany po chorego arcybiskupa, który jest Grekiem i ma obywatelstwo swej ojczyzny (obok albańskiego), podjął premier Grecji Kiriakos Mitsotakis.

Arcybiskup Tirany i całej Albanii, metropolita Tirany, Durrësu i Elbasanu Anastazy (Jannulatos) urodził się 4 listopada 1929 w Pireusie (Grecja). W latach 1947-51 studiował na wydziale teologicznym Uniwersytetu Ateńskiego, po czym odbył dwuletnią służbę wojskową, w czasie której m.in. wstąpił do bractwa «ZOE», stawiającego sobie za zadanie odnowę Kościoła Grecji. Zajmował się tam pracą z młodzieżą, wkrótce stał się jednym z przywódców ruchów studenckich i pracował na obozach dla dzieci. Uświadomił sobie wtedy znaczenie dla Kościoła programów misyjnych. Udzielał się także w międzynarodowym bractwie młodzieży prawosławnej „Syndesmos”, którego był sekretarzem generalnym w latach 1958-61 i wiceprzewodniczącym w latach 1964-78.

W 1960 przyjął święcenia diakonatu i w tym czasie założył prawosławny ośrodek misyjny «Porefthentes». Po przyjęciu święceń kapłańskich 24 maja 1964 wyjechał do pracy misyjnej do Ugandy, wkrótce jednak zachorował na malarię i musiał wrócić do kraju. W latach 1965-69 uzupełniał studia w zakresie historii religii w RFN, skupiając uwagę przede wszystkim na religiach afrykańskich oraz na misjologii i etnologii. Aby pogłębiać wiedzę wyjeżdżał do stolicy Ugandy – Kampali. Równolegle z działalnością naukową udzielał się aktywnie w światowym ruchu ekumenicznym.

W 1972 Święty Synod Kościoła Grecji powołał go na biskupa Andrussy, mianując go jednocześnie przewodniczącym Wydziału Zewnętrznych Misji Kościelnych w łonie tego Kościoła. W tymże roku założył żeński klasztor św. Jana Chrzciciela o ukierunkowaniu misyjnym.

Na początku lat osiemdziesiątych na prośbę patriarchy aleksandryjskiego wyjechał do znanej już sobie Afryki Wschodniej, aby uzdrowić panującą tam trudną sytuację, grożącą upadkiem prawosławia w tej części kontynentu. Udało mu się tam w znacznym stopniu przezwyciężyć kryzys, otworzył seminarium duchowne w Kenii, przygotował przekłady ksiąg liturgicznych na siedem miejscowych języków, pod jego kierunkiem zbudowano 67 nowych świątyń i odnowiono 25 już istniejących. Biskup budował także szkoły, przedszkola, ruchome szpitale i punkty misyjne.

W styczniu 1991 patriarcha Konstantynopola skierował energicznego władykę jako swego egzarchę do Albanii, aby odbudował tam miejscowy autokefaliczny Kościół prawosławny, zniszczony niemal doszczętnie w ciągu prawie 40-letniej oficjalnej ateizacji tego kraju. Delegalizację i ciężkie prześladowania wszystkich wyznań i religii przeżyło zaledwie 22 kapłanów w bardzo sędziwym wieku w porównaniu z ok. 440, jacy żyli tam w 1940 r. Oficjalny wybór Anastazego na 4. z kolei arcybiskupa Tirany i całej Albanii nastąpił 24 czerwca 1992, a jego intronizacja (objęcie urzędu) odbyła się 2 sierpnia tegoż roku.

Abp Anastazy jest znawcą wielu religii, zwłaszcza azjatyckich: buddyzmu, hinduizmu, islamu, konfucjanizmu i taoizmu oraz tradycyjnych afrykańskich. Oprócz greckiego – klasycznego i współczesnego – zna biegle języki angielski, francuski i niemiecki oraz w stopniu komunikatywnym łacinę, hiszpański, włoski, rosyjski, suahili i albański.