Areopag Uniwersytetów o wojnie i biznesie

Wojna powoduje ogromne straty i destrukcję, ale jest też biznesem dla firm, co w konsekwencji prowadzi do rozwoju określonych sektorów w gospodarce – podkreślił specjalista w zakresie ekonomii międzynarodowej dr Piotr Rubaj (KUL), podczas zorganizowanej na Uniwersytecie Warszawskim debacie Areopagu Uniwersytetów. Tym razem tematem spotkania ekspertów z KUL, UW, UJ i UAM były ekonomiczne skutki wojny, głównie tej, która toczy się obecnie w Ukrainie.

W spotkaniu poza ekspertem z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II wzięli udział politolog i dyplomata prof. Bogdan Góralczyk (UW), politolożka dr Natalia Kusa (UAM) i ekonomista dr hab. Piotr Łasak (UJ).

– Wojna z jednej strony powoduje ogromne straty, destrukcję, a z drugiej jest to biznes dla firm, co powoduje wzrost i rozwój pewnych sektorów – powiedział dr Piotr Rubaj, który pracuje w Katedrze Ekonomii Międzynarodowej w Instytucie Ekonomii i Finansów na KUL. Podkreślił, że „tam, gdzie zaczyna się wojna, tam kończy się biznes as usual”. – Te rynki rządzą się zupełnie innymi prawami, biznes musi dokonywać wyboru i mierzyć ryzyko – dodał.

Ekspert KUL wskazał np. na rosnące wydatki na zbrojenia w wielu państwach, zwłaszcza po 2014 r., gdy doszło do aneksji Krymu przez Federację Rosyjską. Przywołał przy tym dane Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań Pokojowych, według którego w 2022 r. wartość globalnych wydatków na obronność i na zbrojenia przekroczyła rekordowe dwa biliony dolarów. – To są kwoty, które nigdy wcześniej się nie pojawiały – stwierdził dr Rubaj, wskazując na korzyści firm zbrojeniowych, m.in. w USA i Chinach.

Wojna w Ukrainie, jak i jej skutki – jak ocenił rektor UW prof. Alojzy Nowak, są poważne z wielu punktów widzenia. – Po pierwsze z punktu widzenia człowieczeństwa, ponieważ w Ukrainie giną ludzie, a także z punktu widzenia społecznego. – Z całą pewnością następuje destrukcja społeczeństwa – zarówno tam, gdzie teatr wojenny jest najsilniejszy, ale także w samej Rosji – powiedział rektor UW, wskazując także na problemy, które wojna w Ukrainie wywołuje w Europie i na świecie.

Rektor UW przypomniał przy tym, że skutki wojny w Ukrainie są szczególnie ważne dla Polski, m.in. ze względu na wyjątkową w skali świata liczbę uchodźców wojennych, głównie matek z dziećmi, które w ostatnim czasie szukały schronienia poza granicami kraju.

– Budzi to czasami zaskoczenie, czasami sympatię, czasami podziw, że społeczeństwo polskie i rząd były w stanie zaabsorbować tak dużą liczbę ludności – mówił prof. Nowak, podając, że według szacunków liczba ta sięgała w pierwszym okresie wojny aż trzy miliony osób, a obecnie dane mówią o liczbie 1,2-1,5 mln osób.

Politolog i dyplomata prof. Henryk Góralczyk (UW) ocenił, że wojna w Ukrainie jest wypadkową kilku zmian o charakterze geostrategicznym. Pierwsza i najbardziej istotna brzmi źle w Polsce i w Unii Europejskiej; mianowicie, że centrum gospodarcze i handlowe całego świata przenosi się z Atlantyku na Pacyfik. Prelegent wskazał na rosnące znaczenie Chin, które w ostatnich dwóch dekadach wróciły do swojej dawnej potęgi i obecnie zmieniają nie tylko oblicze świata, ale nawet i jego mapę.

– Obecnie Stany Zjednoczone dają nieco ponad 24 proc. światowego PKB, ale Chiny dają już niemal 19 proc., a to jest więcej niż Unia Europejska po brexicie – zaznaczył ekspert UW, dodając, że zmiana ta generuje również problemy wewnątrz UE.

Naukowiec wskazał, że od momentu kiedy władzę sprawowała administracja Donalda Trumpa, zmieniła się filozofia dziejów. „I Biden jest już dwa i pół roku i kontynuuje tę filozofię. Zamiast praw człowieka, wolności, liberalizmu, mamy hard power, mamy wielkomocarstwowość” – ocenił prof. Góralczyk. Jego zdaniem koniecznością jest obecnie samozdefiniowanie się Unii Europejskiej na nowo w świecie, gdzie grają pomiędzy sobą wielkie mocarstwa.

Spotkanie można obejrzeć za pośrednictwem kanału Uniwersytetu Warszawskiego na You Tube.

Debata z udziałem rektorów uczelni, w tym rektora KUL ks. prof. Mirosława Kalinowskiego, rektora UW prof. Alojzego Nowaka, rektor UAM prof. Bogumiły Kaniewskiej i prorektora UJ prof. dr hab. Piotra Jedynaka, odbyła się w Sali Senatu UW w Pałacu Kazimierzowskim w Warszawie. Rektorzy ustalili, że Areopag Uniwersytetów będzie kontynuowany w przyszłym roku akademickim.

Główną ideą Areopagu Uniwersytetów, któremu patronuje KRASP – Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, jest prowadzenie debaty publicznej o wyzwaniach współczesności w przestrzeni uniwersyteckiej. To inicjatywa środowiska akademickiego czterech uczelni: Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II – pomysłodawcy cyklu.

Obecnie zakończyła się druga edycja cyklu, której tematem przewodnim była wojna w Ukrainie.